James Webb Uzay Teleskobu, Girdap Galaksisi'ni görüntüledi

Gök cisminin bükülen sarmal kolları yeni görüntüde son derece ayrıntılı biçimde yer alıyor

M51 gece gökyüzünde en çok gözlemlenen nesnelerden biri (Avrupa Uzay Ajansı)
M51 gece gökyüzünde en çok gözlemlenen nesnelerden biri (Avrupa Uzay Ajansı)
TT

James Webb Uzay Teleskobu, Girdap Galaksisi'ni görüntüledi

M51 gece gökyüzünde en çok gözlemlenen nesnelerden biri (Avrupa Uzay Ajansı)
M51 gece gökyüzünde en çok gözlemlenen nesnelerden biri (Avrupa Uzay Ajansı)

NASA'nın öncülüğünde işletilen James Webb Uzay Teleskobu, şimdiye kadarki en çarpıcı görüntülerinden birini kaydetti.

Gelmiş geçmiş en güçlü uzay teleskobu diye nitelenen cihaz, Girdap Galaksisi diye de adlandırılan M51 galaksisini görüntüledi.

Teleskobun NIRCam ve MIRI aygıtlarıyla kaydedilen çarpıcı görüntüde sarmal kollar arasındaki gizli özellikler ve muazzam ayrıntılar yer alıyor.

Galaksi, lavabo giderinin etrafında dönen suyu anımsatan yapısı nedeniyle Girdap diye adlandırılıyor.

Aslında bu galaksinin kollarından birinin en dış ucunda küçük, sarımsı bir galaksi mevcut. Bu galaksiye NGC 5195 adı veriliyor ve iki galaksi etkileşim halinde.

NGC 5195 çok daha küçük. Ancak kütle çekim etkisi Girdap Galaksisi'nin belirgin sarmal kollarının oluşumuna katkı sağlıyor.

Girdap Galaksisi, Av Köpekleri takımyıldızı yönünde, 31 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alıyor (Avrupa Uzay Ajansı)
Girdap Galaksisi, Av Köpekleri takımyıldızı yönünde, 31 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alıyor (Avrupa Uzay Ajansı)

Gök cisminin bükülen sarmal kolları yeni görüntüde son derece ayrıntılı biçimde yer alıyor.

Görüntüdeki koyu kırmızı bölgeler, sarmal kollarda yoğunlaşan sıcak tozdan oluşuyor.

Kollar boyunca uzanan ve mavi-beyaz merkeze doğru giden parlak alanlarsa yıldızların oluştuğu bölgeler. Bu turuncu ve sarı alanlarda yakın zamanda oluşmuş yıldız kümelerinin meydana getirdiği iyonize gazlar göze çarpıyor.

Independent Türkçe



Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news