Hindistan, Aditya-L1 uydusunu uzaya fırlattı: Güneşi inceleyecek

Hindistan Uzay Araştırma Örgütü tarafından 30 Ağustos 2023'te servis edilen bir fotoğraf, Sriharikota'daki Satish Dhawan Uzay Merkezi'ndeki Aditya-L1 (EPA)
Hindistan Uzay Araştırma Örgütü tarafından 30 Ağustos 2023'te servis edilen bir fotoğraf, Sriharikota'daki Satish Dhawan Uzay Merkezi'ndeki Aditya-L1 (EPA)
TT

Hindistan, Aditya-L1 uydusunu uzaya fırlattı: Güneşi inceleyecek

Hindistan Uzay Araştırma Örgütü tarafından 30 Ağustos 2023'te servis edilen bir fotoğraf, Sriharikota'daki Satish Dhawan Uzay Merkezi'ndeki Aditya-L1 (EPA)
Hindistan Uzay Araştırma Örgütü tarafından 30 Ağustos 2023'te servis edilen bir fotoğraf, Sriharikota'daki Satish Dhawan Uzay Merkezi'ndeki Aditya-L1 (EPA)

Hindistan, Aditya-L1 uydusunu uzaya başarıyla fırlattı.

Hindistan Uzay Araştırmaları Merkezi (ISRO), Güneş'in en dış katmanını ve Güneş rüzgarlarını gözlemlemek için Güneş ve Dünya arasındaki L-1 Lagrange noktasına yerleştirilmesi planlanan uydunun, başarıyla yollandığını bildirdi.

Güneş (Reuters)
Güneş (Reuters)

Aditya uydusu, yerel saatle 11.50'de Andhra Pradesh eyaletinin Sriharikota uzay üssünden fırlatıldı.

Proje, merkezi Bengaluru şehrinde bulunan ISRO'nun yapacağı Güneş gözlemi odaklı ilk misyon olacak.

Projeye ayrılan bütçe 46 milyon dolar olarak ifade edilirken ISRO, maliyetle ilgili açıklama yapmadı.



Modern tarihte kaydedilen en büyük kuş felaketi: 4 milyon kayıp

Okyanustaki 2,5-3 derecelik sıcaklık farkı, bölgedeki kuşların yarısını öldürmüş (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)
Okyanustaki 2,5-3 derecelik sıcaklık farkı, bölgedeki kuşların yarısını öldürmüş (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)
TT

Modern tarihte kaydedilen en büyük kuş felaketi: 4 milyon kayıp

Okyanustaki 2,5-3 derecelik sıcaklık farkı, bölgedeki kuşların yarısını öldürmüş (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)
Okyanustaki 2,5-3 derecelik sıcaklık farkı, bölgedeki kuşların yarısını öldürmüş (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)

Heather Renner ve çalışma arkadaşları yaklaşık 10 yıl önce Alaska sahillerine vuran binlerce bayağı dalıcı martıyı fark ettiğinde bir şeylerin fena halde yanlış gittiğini düşündü. 

Seneler süren araştırmalar sonucunda dün Science adlı bilimsel dergide yayımladıkları makale, acı gerçeği ortaya koydu: Bu, modern tarihte en fazla sayıda kuşun öldüğü kayıtlı olay. 

2014-2016'da Pasifik Okyanusu'nun kuzeyindeki suları sıradışı bir sıcak hava dalgasının etkilediği ve bunun sonucunda balık popülasyonunun büyük ölçüde düştüğü bildirildi. 

Balıklarla beslenen çeşitli türlerle birlikte milyonlarca kuşun açlıktan öldüğü vurgulandı. 

Ulusal Alaska Deniz Yaban Hayatı Barınağı'ndan biyolog Heather Renner, Alaska'daki bayağı dalıcı martıların yarısından fazlasının, yani 4 milyon tanesinin öldüğünü buldu.

Diğer yandan çok benzer bir tür olan ince gagalı dalıcı martının bu olaydan ciddi bir şekilde etkilenmemesi de kafa karıştırdı. Araştırmacılar bunun sebebini inceliyor.

Renner, 7 yıldır yürüttükleri çalışmanın ardından "Düşündüğümüzden çok daha kötüymüş" diyor.

Bu felaketin balıklar haricinde en fazla sayıda omurgalının öldüğü olay olarak modern tarih kayıtlarına geçtiğini söylüyor. 

1989'da Alaska'da meydana gelerek tüm dünyada gündem olan Exxon Valdez petrol sızıntısında dahi ölen bayağı dalıcı martı sayısının yüzbinlerle ifade edildiğini belirtiyor. 

2014 ve 2021 arasındaki fark böyle görüntülendi (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)

2014 ve 2021 arasındaki fark böyle görüntülendi (ABD Balık ve Vahşi Yaşam Servisi)

Makalenin yazarlarından Brie Drummond da başta bu kuşların çiftleşmek için kayalık bölgelere gitmemesine şaşırdıklarını, ancak sonra trajediyle yüzleştiklerini ifade etti:

Geri gelmiyorlar çünkü öldüler.

Sıcak dalgasının öncesi ve sonrası incelendiğinde 2016-2022'de Bering Denizi ve Alaska Körfezi'ndeki bayağı dalıcı martı sayısının 2008-2014'e göre yüzde 52 ila 78 düştüğü görüldü. 

Bu popülasyonun yeniden aynı rakamlara ulaşması beklenmiyor. 

Washington merkezli sivil toplum kuruluşu Ocean Conservancy'den (Okyanus Koruma) Megan Williams, dahil olmadığı araştırmayı överek çıkarılacak önemli dersler olduğunu vurguluyor:

Bering Denizi ve Alaska Körfezi'nin son 50-100 yılda olduğu kadar üretken kalmasını bekleyemezsiniz. Artık bu türlerin bazıları deniz ekosistemi tarafından desteklenmiyor. Bu gerçekten trajik.

Independent Türkçe, Washington Post, New York Times