Çok nadir görülen 50 kilometrelik hayalet şimşekler fotoğraflandı

Gökbilimcinin kaydettiği şimşek türü çok nadiren görülüyor

Aynı fırtınada birden fazla kırmızı şimşek görüldü (Stanislav Kaniansky)
Aynı fırtınada birden fazla kırmızı şimşek görüldü (Stanislav Kaniansky)
TT

Çok nadir görülen 50 kilometrelik hayalet şimşekler fotoğraflandı

Aynı fırtınada birden fazla kırmızı şimşek görüldü (Stanislav Kaniansky)
Aynı fırtınada birden fazla kırmızı şimşek görüldü (Stanislav Kaniansky)

Slovakya'da bir gökbilimci, Orta Avrupa üzerinde bir fırtına sırasında beliren ve devasa bir denizanasını andıran nadir bir şimşek türünü görüntüledi.

Banská Bystrica Gözlemevi'nde görev alan Stanislav Kaniansky'nin görüntüleri, havada asılı kalan kırmızı şimşeklerin bugüne kadarki en ayrıntılı kayıtlarını gözler önüne serdi.

Gökbilimci söz konusu fotoğrafları 14 Ağustos'ta Slovakya'nın Látky kentindeki evinin yakınında çekti.

Kollarıyla zikzaklar çizen yapının çapı 50 kilometreden fazlaydı ve bir saniyeden kısa sürede ortadan kayboldu.

Stratosferik karışıklıklar veya hayaletler diye de anılan bu şimşekler, yoğun fırtına elektriklenmelerinden kaynaklanıyor.

Bu yapılar, şimşek ve yıldırımlarda görülen elektrik deşarjlarının sadece aşağı doğru değil, yukarı doğru da hareket etmesiyle ortaya çıkıyor ve çok nadir görülüyor.

NASA'nın aktarımına göre bunlar, Dünya atmosferinin, yüzeyin yaklaşık 80 kilometre yukarısında başlayan iyonosfer tabakasında uzun plazma veya gaz şeritleri oluşturuyor.

Bu hayaletleri görüntülemekse son derece zor. Zira hızla kayboluyorlar ve genelde kalın bulutlar tarafından gizleniyorlar.

Spaceweather.com'a konuşan Kaniansky, "Fırtına yaklaşık 320 kilometre uzaktaydı. Bu da bana bulutların hemen üzerindeki atmosferin güzel bir görüntüsünü verdi" ifadelerini kullandı.

Bu yapılar 1990'ların başında NASA'nın uzay araçları tarafından keşfedilmişti.

Bilim adamları bugün bu şimşeklerin kısmen meteorlar gibi küçük nesnelerin neden olduğu atmosferik plazmadaki bozulmalar tarafından tetiklenebileceğine inanıyor. Ancak bu olgunun arkasındaki kesin mekanizma halen belirsiz.

Independent Türkçe



OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Teknoloji devi Elon Musk'ın avukatları, yapay zekayla ilgili bir mahkeme dosyasında, milyarderin dizüstü bilgisayarı hakkında sosyal medyada yaptığı birçok paylaşıma rağmen, "bilgisayar kullanmadığını" iddia etti.

Wired'ın haberine göre bu iddia, Musk ve yapay zeka girişimi xAI'ın Sam Altman ve OpenAI'a açtığı davayla ilgili pazar günü mahkemeye sunulan dosyada yer aldı.

Davada OpenAI'ın kurucu ortağı Musk, OpenAI'ın kuruluş anlaşmasında belirtilen "insanlığın yararına" kullanma şartına uymak yerine Microsoft'a kâr sağlamak amacıyla yapay zeka geliştirdiği için sözleşme ihlali yaptığını iddia etti.

Pazar günkü dava, OpenAI'ın Musk ve xAI'ı keşif sürecine uymamakla suçlamasının ardından geldi. Ancak Musk'ın avukatları, 14 Haziran'da OpenAI'a "Musk'ın cep telefonunu incelediklerini, e-postalarını incelediklerini ve Musk'ın bilgisayar kullanmadığını" bildirdiklerini söyledi.

X'teki birkaç çalışan Wired'a, Musk'ın çoğunlukla telefonundan çalıştığını ancak bazen dizüstü bilgisayar kullandığını belirtti. Musk'ın kendi sosyal medya paylaşımları da en az bir dizüstü bilgisayara sahip olduğunu ve kullandığını gösteriyor.

Musk, Aralık 2024'te yaptığı paylaşımda "Bu benim dizüstü bilgisayarımın fotoğrafı" yazmıştı.

Almanya'daki bir adam bana bu havalı çıkartmayı verdi, bu yüzden daha iyi bilgisayar alıp çıkartmayı kaybetmek istemiyorum.

Musk, bir ay önce aynı dizüstü bilgisayarı gösteren bir fotoğraf paylaşmış ve bir kişinin oyun konfigürasyonuna dair sorusuna yanıt olarak "hâlâ bir hayranımın uzun zaman önce yaptığı @DOGE çıkartmasıyla eski dizüstü bilgisayarımı kullanıyorum" yazmıştı.

Temmuz 2021'de Musk, X'te Mac'in yanı sıra bir "masaüstü PC" kullandığını söylemişti.

Wired'a göre, Washington'daki Eisenhower Executive Office Building'deki Musk'ın ofisinin fotoğraflarında da bir oyun bilgisayarı görünüyordu.

Musk ve xAI'nin avukatları, Wired'ın yorum talebine yanıt vermedi. The Independent, cevap hakkı için xAI'a ulaştı.

Musk ve Altman, Musk'ın 2015'te kurulmasına katkıda bulunduğu OpenAI'ın faaliyete geçmesinden bu yana anlaşmazlık içinde. OpenAI, yapay zekanın tüm insanlığa fayda sağlaması için kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kurulmuş olsa da 2018'de yönetim kurulundan ayrılan Musk'ı öfkelendirecek şekilde daha ticari bir yapıya büründü.

OpenAI, 2022'de ChatGPT'yi piyasaya sürerek yapay zeka alanında öncü bir kuruluş haline geldi. Öte yandan Musk, kendi kâr amacı güden yapay zeka şirketi xAI'ı kurdu.

Musk, OpenAI'ı sözleşme ihlali nedeniyle dava etti ve kuruluşun kâr amacı gütmeyen kuruluş olarak kurucu misyonuna ihanet ettiğini söyledi. Yargıç, OpenAI'ın kâr amacı güden bir şirket olmasını engelleme talebini reddederken, gelecek yıl yapılacak bir duruşma düzenlemeyi teklif etti.

Bu yıl OpenAI, devam eden yasal mücadeleleri sırasında haksız rekabet ve yatırımcılar ve müşterilerle olan iş ilişkilerine müdahale edildiği iddiasıyla Musk'a karşı ayrı bir dava açtı.

Independent Türkçe