Hindistan'ın uzay aracı Ay'da gizemli bir hareketlilik tespit etti

Araç, Ay'ın güney kutbundaki ilk elementleri de bulmuştu

Hindistan bu görevle Ay'a giden 4. ülke olmuştu (ISRO)
Hindistan bu görevle Ay'a giden 4. ülke olmuştu (ISRO)
TT

Hindistan'ın uzay aracı Ay'da gizemli bir hareketlilik tespit etti

Hindistan bu görevle Ay'a giden 4. ülke olmuştu (ISRO)
Hindistan bu görevle Ay'a giden 4. ülke olmuştu (ISRO)

Hindistan'ın Chandrayaan-3 uzay aracı, Ay'da hareketlilik tespit etti.

Ağustosta Ay'ın güneyine iniş yapan ilk ülke unvanını alan Hindistan, şimdi de 1970'lerden bu yana gök cismindeki ilk sismik verileri kaydetmiş olabilir.

Hareketlilik, Vikram iniş aracına monte edilmiş Ay Sismik Aktivite Cihazı (ILSA) tarafından kaydedildi.

Bu hareketliliğin doğal sismik veriler olduğu doğrulanırsa, Ay'ın iç kısımlarına dair önemli ve yeni bilgiler elde edilebilir.

Öte yandan bilim insanları, kaydedilen hareketliliğin göktaşı çarpmasından kaynaklanma ihtimalini de henüz elemedi.

Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu'ndan (ISRO) gelen açıklamada, "ILSA'nın temel amacı, doğal depremler, darbeler ve yapay olaylar sonucu ortaya çıkan yer titreşimlerini ölçmektir" ifadeleri yer aldı:

Yer aracının 25 Ağustos 2023'teki navigasyon işlemi sırasında titreşimler kaydedildi. Ayrıca 26 Ağustos 2023'te kaydedilen ve doğal görünen bir hareketlilik de var. Bu olayın kaynağı halihazırda araştırılıyor.

Bugüne kadar Ay'da yakaladığımız en iyi sismik veriler, 1960'ların sonlarında ve 1970'lerde Apollo programı tarafından toplananlardı.

Hindistan'ın uzay aracı, Ay'a inişinin üzerinden yalnızca birkaç hafta geçmiş olmasına rağmen, şimdiden bir dizi bilimsel gözlem gerçekleştirdi.

Kısa süre önce aracın, Ay'ın güney kutbundaki ilk elementleri tespit ettiği açıklanmıştı.

Uzay aracı bugünlerde uyku moduna alındı. Zira Ay'a iniş yaptığı bölge karanlığa girdi. Bu "gece", yaklaşık 14 gün sürecek.

Hindistan'ın misyonu da kendisinden önceki uzay araçları gibi Güneş enerjisiyle çalışıyor. Bu da bataryaların yeterince şarj edilemediği durumlarda uyku moduna geçişin gerekli olduğu anlamına geliyor.

Misyonun cihazları, 22 Eylül'de uyanacak ve Ay'ın gizemli güney kutbundaki keşiflerine yeniden başlayacak.

Independent Türkçe



OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Teknoloji devi Elon Musk'ın avukatları, yapay zekayla ilgili bir mahkeme dosyasında, milyarderin dizüstü bilgisayarı hakkında sosyal medyada yaptığı birçok paylaşıma rağmen, "bilgisayar kullanmadığını" iddia etti.

Wired'ın haberine göre bu iddia, Musk ve yapay zeka girişimi xAI'ın Sam Altman ve OpenAI'a açtığı davayla ilgili pazar günü mahkemeye sunulan dosyada yer aldı.

Davada OpenAI'ın kurucu ortağı Musk, OpenAI'ın kuruluş anlaşmasında belirtilen "insanlığın yararına" kullanma şartına uymak yerine Microsoft'a kâr sağlamak amacıyla yapay zeka geliştirdiği için sözleşme ihlali yaptığını iddia etti.

Pazar günkü dava, OpenAI'ın Musk ve xAI'ı keşif sürecine uymamakla suçlamasının ardından geldi. Ancak Musk'ın avukatları, 14 Haziran'da OpenAI'a "Musk'ın cep telefonunu incelediklerini, e-postalarını incelediklerini ve Musk'ın bilgisayar kullanmadığını" bildirdiklerini söyledi.

X'teki birkaç çalışan Wired'a, Musk'ın çoğunlukla telefonundan çalıştığını ancak bazen dizüstü bilgisayar kullandığını belirtti. Musk'ın kendi sosyal medya paylaşımları da en az bir dizüstü bilgisayara sahip olduğunu ve kullandığını gösteriyor.

Musk, Aralık 2024'te yaptığı paylaşımda "Bu benim dizüstü bilgisayarımın fotoğrafı" yazmıştı.

Almanya'daki bir adam bana bu havalı çıkartmayı verdi, bu yüzden daha iyi bilgisayar alıp çıkartmayı kaybetmek istemiyorum.

Musk, bir ay önce aynı dizüstü bilgisayarı gösteren bir fotoğraf paylaşmış ve bir kişinin oyun konfigürasyonuna dair sorusuna yanıt olarak "hâlâ bir hayranımın uzun zaman önce yaptığı @DOGE çıkartmasıyla eski dizüstü bilgisayarımı kullanıyorum" yazmıştı.

Temmuz 2021'de Musk, X'te Mac'in yanı sıra bir "masaüstü PC" kullandığını söylemişti.

Wired'a göre, Washington'daki Eisenhower Executive Office Building'deki Musk'ın ofisinin fotoğraflarında da bir oyun bilgisayarı görünüyordu.

Musk ve xAI'nin avukatları, Wired'ın yorum talebine yanıt vermedi. The Independent, cevap hakkı için xAI'a ulaştı.

Musk ve Altman, Musk'ın 2015'te kurulmasına katkıda bulunduğu OpenAI'ın faaliyete geçmesinden bu yana anlaşmazlık içinde. OpenAI, yapay zekanın tüm insanlığa fayda sağlaması için kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kurulmuş olsa da 2018'de yönetim kurulundan ayrılan Musk'ı öfkelendirecek şekilde daha ticari bir yapıya büründü.

OpenAI, 2022'de ChatGPT'yi piyasaya sürerek yapay zeka alanında öncü bir kuruluş haline geldi. Öte yandan Musk, kendi kâr amacı güden yapay zeka şirketi xAI'ı kurdu.

Musk, OpenAI'ı sözleşme ihlali nedeniyle dava etti ve kuruluşun kâr amacı gütmeyen kuruluş olarak kurucu misyonuna ihanet ettiğini söyledi. Yargıç, OpenAI'ın kâr amacı güden bir şirket olmasını engelleme talebini reddederken, gelecek yıl yapılacak bir duruşma düzenlemeyi teklif etti.

Bu yıl OpenAI, devam eden yasal mücadeleleri sırasında haksız rekabet ve yatırımcılar ve müşterilerle olan iş ilişkilerine müdahale edildiği iddiasıyla Musk'a karşı ayrı bir dava açtı.

Independent Türkçe