Deepfake tespiti mümkün olacak mı?

Yapılan birkaç deneme etkinliğini tespit edemedi. C2PA geliştirilmiş bir teknik standart

Günümüzün zorlu görevi yapay zekanın sahtecilikte kullanımını önleyecek etkili bir araç tasarlamak (Unsplash)
Günümüzün zorlu görevi yapay zekanın sahtecilikte kullanımını önleyecek etkili bir araç tasarlamak (Unsplash)
TT

Deepfake tespiti mümkün olacak mı?

Günümüzün zorlu görevi yapay zekanın sahtecilikte kullanımını önleyecek etkili bir araç tasarlamak (Unsplash)
Günümüzün zorlu görevi yapay zekanın sahtecilikte kullanımını önleyecek etkili bir araç tasarlamak (Unsplash)

Nermin Ali

Yapay zeka öncelikle görseller, videolar ve bir bütün olarak bakıldığında oldukça ikna edici görünen büyük miktarda metin oluşturmak için gerekli araçların sağlanmasında kullanılıyor.

Bu tür üretken yapay zekadaki patlamanın ışığında uyarılar gelmeye devam ediyor. Yapay zekaya eşlik eden olgular daha önce yaygın değildi.

Günümüzde ise yapay olarak oluşturulan içeriğin yalnızca varlığı bile herhangi bir görselin, videonun veya metin parçasının gerçekliği konusunda şüphe uyandırabilir.

Bu içeriğin miktarı arttıkça ve modelleri geliştikçe bu şüphenin giderek artacağı kesin.

Kimi insanlar bu şüphe dalgalarını istismar ediyor; örneğin dijital belgelerle desteklenen bir davadaki sanıklardan biri, kendisine yönelik iddiaların doğru olmasına rağmen, insanların kalplerinde şüphe uyandırmak isteyebiliyor.

Bütün meseleyi yapay zekaya ve onun hilelerine bağlamak, aslında dünyanın pek çok bölgesinde çeşitli siyasi, ekonomik ve toplumsal olaylarda yaşanan bir durum.

Buradan hareketle birçok sektör, yapay zekanın yarattığı metinler ve sanat eserleriyle ilgili alarma geçti.

Özellikle öğrencilerin, ödevlerini yazmak için tamamen ChatGPT’yi kullanacaklarından korkan eğitim sektörü alarma geçti.

Zamanla yapay zeka tarafından üretilen bilgiler, çeşitli çalışmaların, yapay olarak oluşturulan metinlerin insanlar tarafından yazılanlardan daha ikna edici göründüğünü göstermesinin ardından gerçek bir endişe kaynağı haline geldi.

Gerçek şu ki hiç kimsenin, hatta lansmanına yardımcı olan şirketin bile olup biten her şeyle nasıl başa çıkılacağına dair bir yanıtı yok.

Yapay içeriğin belirlenmesi

Tüm bunlara rağmen hükümetler henüz yapay zekayı dizginlemenin net ve etkili bir yolunu bulamadılar.

Çevrimiçi yanlış bilgileri ortadan kaldırmak amacıyla kendi kurallarını ve politikalarını belirlemek ve kendi koruma önlemlerini geliştirmek hâlâ bireysel grup ve kuruluşlara kalmış durumda.

Avrupa Komisyonu, yasaların yürürlüğe girmesini beklemek yerine insanların gerçeği kurgudan ayırt etmesini kolaylaştırmak için Google, Facebook ve TikTok gibi büyük teknoloji şirketlerinden yapay zeka tarafından oluşturulan içerikleri net bir şekilde sınıflandırmaya başlamasını istedi.

Bu şekilde büyük platformlar ve arama motorları Dijital Hizmetler Yasası (DSA) kapsamında, "deepfake" olarak bilinen, yapay olarak oluşturulan veya manipüle edilen içeriği tanımlamak zorunda kalacak, aksi takdirde ağır para cezalarıyla karşı karşıya kalacak.

Dolayısıyla günümüzün zorlu görevi yapay zekanın sahtecilikte kullanımını önleyecek etkili bir araç tasarlamak.

Özellikle önerilen hiçbir teknolojinin şu ana kadar etkili olduğu kanıtlanmadığı için bu araç, içeriğin doğru bir şekilde tespit edilmesini sağlamak için güçlü teknik mekanizmalar geliştirmeyi de içeriyor.

Denemeler

Watermark teknolojisi, haber ajansları ve görsel üretiminde uzmanlaşmış şirketler tarafından (görsellerinin izinsiz kullanılmasını önlemek amacıyla) yaygın olarak kullanılırken, yapay zekanın birçok modelle üretebildiği içerik çeşitliliği, işleri daha da karmaşık hale getiriyor.

Özellikle birçok uzman, watermark teknolojisinin atlatılabileceği çeşitli yolların olduğunu ortaya koyduktan sonra bu karmaşıklık artıyor.

Ayrıca, örneğin görüntü boyutunu değiştirmek gibi içeriğin kendisinde değişiklik yaparken bazı teknolojilerin bunları tespitte etkili olmaması da mümkün.

Üstelik geçen temmuz ayında OpenEye, yapay zeka tarafından yazılan metinleri tespit etmesi gereken bir aracı, doğruluk oranının düşük olması nedeniyle kapatmıştı.

Daha sonra bu aracın yapay zeka tarafından oluşturulan metni yakalamada yeterince iyi olmadığını kabul etti ve yanlış sonuçlar ortaya koyabileceği konusunda uyardı.

Ayrıca OpenEye kullanıcıların işitsel mi yoksa görsel içeriğin mi yapay zeka tarafından oluşturulduğunu bilmesini sağlayacak teknolojiler geliştirmeyi ve uygulamayı planladığını duyurdu.

Geliştirilmiş teknik standart

Bugün yeniden kendini gösteren teknolojilerden biri de iki yıl önce Adobe, Microsoft, Intel, ARM ve Tropic ortaklığıyla başlatılan proje.

Daha sonra British Broadcasting Corporation (BBC), Nikon ve Sony gibi diğer şirketler de bu gruba katıldı.

Bu koalisyona Coalition for Content Provenance and Authenticity (C2PA) adı veriliyor.

C2PA, yayıncılara, üreticilere ve tüketicilere farklı medya türlerinin kökenini takip etme imkanı sağlamak amacıyla dijital olarak üretilen medyanın kaynağını ve geçmişini ortaya koymak için geliştirilmiş bir teknik standart.

Ocak 2022'de C2PA, politika yapıcıların, akademisyenlerin ve sektör liderlerinin güvenilir dijital medya oluşturma, yayınlama ve paylaşmanın geleceğini tartıştığı bir etkinlik düzenledi.

Etkinlik sonunda yayınlanan metne göre koalisyon, medya türlerinin kökenini takip etme sorununu çözecek, içeriğin kaynağını ve orijinalliğini belirlemek için teknik özellikler geliştirecek ve üreticilerin, yayıncıların ve tüketicilerin gizlilik ve veri kaygılarını ele alacak.

Ayrıca burada, dijital ürünün oluşturulduğu andan yayınlanıp tüketicilere sunulduğu ana kadar olan süre boyunca kaynağa ilişkin bilgi sağlayarak ve işleyerek içeriğe erişimin dijital kaynak teknolojilerinden olumsuz etkilenmemesini sağlamak amaçlanıyor.

Görüntünün hikayesi

Koalisyonun internet sitesinde yayınladığı ve bir fotoğrafın C2PA uygulamasını destekleyen bir kamerayla çekildiği andan itibaren hayat hikayesini anlatan videoda anlatılan da bu.

Tüm görüntü kaynağı bilgilerini kaydetme ve şifreli imza içeren bir görüntüyle birbirine bağlama süreci başlatılır.

Daha sonra görsel bir editöre ulaşır ve editör, internette yayınlamadan önce üzerinde bazı küçük değişiklikler yapar.

Burada önceki seriye yeni bilgiler eklenir ve ardından görseli indiren herkes görselin sol üst köşesinde yer alan bilgi simgesine tıklayarak, kaynağına, üzerinde yapılan değişikliklere ilişkin tüm bilgileri öğrenebiliyor ve yolculuğunun her bölümünü inceleyebilir.

Eğer C2PA tarafından desteklenmeyen bir sistemdeki görüntüde değişiklikler yapılırsa eksik bir mesajın içerik kimlik bilgilerinde bununla ilgili bilgi verilecek.

İzleyici ayrıca dilediği zaman orijinal görüntü ile mevcut görüntü arasında karşılaştırma da yapabilecek.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Bilim doğruladı: Kalbin kırılması insanları gerçekten öldürebilir

Yakınını kaybedip yasını sürekli yüksek seviyelerde yaşayanların ölme olasılığı, düşük düzeylerde yas tutanlara göre yüzde 88 daha fazla (Unsplash)
Yakınını kaybedip yasını sürekli yüksek seviyelerde yaşayanların ölme olasılığı, düşük düzeylerde yas tutanlara göre yüzde 88 daha fazla (Unsplash)
TT

Bilim doğruladı: Kalbin kırılması insanları gerçekten öldürebilir

Yakınını kaybedip yasını sürekli yüksek seviyelerde yaşayanların ölme olasılığı, düşük düzeylerde yas tutanlara göre yüzde 88 daha fazla (Unsplash)
Yakınını kaybedip yasını sürekli yüksek seviyelerde yaşayanların ölme olasılığı, düşük düzeylerde yas tutanlara göre yüzde 88 daha fazla (Unsplash)

Harriette Boucher 

Yeni bir araştırma, yakınını kaybedip yoğun ve uzun süreli yas semptomlarından muzdarip olan kişilerin, sevdiklerinin ölümünden sonraki 10 yıl içinde ölme ihtimalinin, neredeyse iki kata ulaştığını ortaya koydu.

Danimarka'daki araştırmacılar, yakınını kaybedip sürekli yüksek düzeylerde yas tutanların, yasını daha düşük seviyelerde yaşayanlarla kıyasla, sağlık hizmetlerini daha fazla kullandığını ve ölme olasılığının yüzde 88 daha fazla olduğunu buldu.

Araştırmacılar, sevdiklerini kaybedenlerin yaşadığı 5 yas güzergahını tanımladı ve en ciddi şekilde etkilenenlerin daha erken ölme olasılığının daha yüksek olduğunu tespit etti.

Araştırma makalesinin yazarlarından Dr. Mette Kjærgaard Nielsen şu ifadeleri kullandı:

Yüksek yas semptomu seviyeleriyle; kalp damar hastalıkları, akıl sağlığı sorunları ve hatta intiharda görülen daha yüksek oranlar arasında bir bağlantı olduğunu daha önce bulmuştuk. Ancak ölümle ilişkisi daha fazla araştırılmalı.

Bilim insanı, "yüksek" bir yas güzergahına dair risk altında olan kişilerin erken fark edilebileceğini de söyledi:

Bir pratisyen hekim akıl sağlığına dair diğer ciddi rahatsızlıklar ve depresyonun eski belirtilerini arayabilir. Daha sonra bu hastalara kendileri özel takip sunabilir veya onları psikologların özel muayenehanelerine ya da ikinci basamak sağlık kuruluşlarına yönlendirebilirler.

Dr. Nielsen, "Pratisyen hekimler ayrıca yakınını kaybedenlerin ruh sağlığına odaklanılacak bir takip randevusu da önerebilir" dedi.

Bilim insanları, 2012'den bu yana yakınlarını kaybetmiş, yaş ortalaması 62 olan 1735 adet kadın ve erkeği 10 yıl boyunca Danimarka'da izledi. Bu süre zarfında bu kişilere, semptomlarını ve deneyimlerini değerlendiren bir dizi anket gönderildi ve araştırmacılar bunlarla katılımcıların sürekli olarak hangi düzeyde keder yaşadığını belirledi.

Grubun yüzde 66'sı yakın zamanda partnerini, yüzde 27'si bir ebeveynini ve yüzde 7'si de çok sevdiği bir başka kişiyi kaybetmişti.

Sürekli olarak yüksek düzeylerde yas belirtileri yaşayan yüzde 6'lık kesimin 10 yıl içinde ölme olasılığı, sürekli olarak düşük yas belirtileri gösterdiğini bildiren yüzde 38'e kıyasla yüzde 88 daha yüksekti.

Yüksek güzergahta olanların, yakınlarını kaybetmesinin üzerinden üç yıl geçtikten sonra sağlık hizmeti alma olasılıkları da daha yüksek çıktı.

Bu grubun konuşma terapisi veya diğer akıl sağlığı hizmetlerini alma ihtimalleri yüzde 186, antidepresan reçetesi yazılma olasılıkları yüzde 463, yatıştırıcı ya da kaygı giderici ilaç reçetesi alma ihtimalleri de yüzde 160 daha fazla.

 Independent Türkçe,independent.co.uk/news