Suudi Arabistan Veri ve Yapay Zeka Kurumu’ndan yeni adım

Kurum, Veri ve Yapay Zeka Radarı’nı hayata geçirerek uluslararası alandaki en güncel teknolojileri inceleyecek.

Veri ve Yapay Zeka Radarı, teknolojiyi güvenilir bilgi kaynaklarına dayalı sistematik bir çerçevede sunuyor. (SDAIA)
Veri ve Yapay Zeka Radarı, teknolojiyi güvenilir bilgi kaynaklarına dayalı sistematik bir çerçevede sunuyor. (SDAIA)
TT

Suudi Arabistan Veri ve Yapay Zeka Kurumu’ndan yeni adım

Veri ve Yapay Zeka Radarı, teknolojiyi güvenilir bilgi kaynaklarına dayalı sistematik bir çerçevede sunuyor. (SDAIA)
Veri ve Yapay Zeka Radarı, teknolojiyi güvenilir bilgi kaynaklarına dayalı sistematik bir çerçevede sunuyor. (SDAIA)

Suudi Arabistan Veri ve Yapay Zeka Kurumu (SDAIA), ileri teknolojilerin önemi, gelişmişlik düzeyleri ve kullanım durumları hakkında farkındalık yaratmak amacıyla, bir dizi eğitim girişimi kapsamında interaktif Veri ve Yapay Zeka Radarı’nı dün başlattı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Veri ve Yapay Zeka Radarı, SDAIA’nın Suudi Arabistan'daki organizasyon, geliştirme ve kullanımlarıyla ilgili her konuda veri ve yapay zeka için ulusal bir referans olma amacıyla hayata geçirildi. Bunun yanı sıra en son teknolojileri gelişmişlik ve istenen faydaya göre sınıflandırılmış bir şekilde kapsaması açısından bu alanda dünyadaki nitelikli girişimlerden biri olarak kabul ediliyor.

Bu adım, özellikle ekonomik büyüme için büyük fırsatlar yaratan ve insanlığın yenilikçi ve yaratıcı görevlerde rekabet edebilmesi için yeni ufuklar açan üretken yapay zeka devriminden sonra, içinde bulunduğumuz çağda hayatın çeşitli yönlerine giren bu teknolojilerin hızlı gelişmeleri ve yaygınlaşması ile kullanımlarının çeşitliliği ışığında atıldı.

Radar, en son teknolojileri takip etmeyi ve bunları güvenilir bilgi kaynaklarına dayanan sistematik bir çerçevede sunmayı, yeterlilik düzeylerini ve yaygın kullanımlarını dört gösterge düzeyinde gösterecek şekilde sınırlandırmayı, kullanım, deneme, değerlendirme ve izlemeyi amaçlıyor.  Bu teknoloji üç ana kritere göre sınıflandırıldı: Gelişmişlik, benimseme ve kullanışlılık. Sınıflandırmada gelişmişlik kriterine daha fazla ağırlık verilecek.

Radar, her bir teknolojinin kısa bir tanımını, en önemli kullanım örneklerinin bir açıklamasını ve teknik çözüm sağlayıcıların örneklerini de içeriyor. Bir teknolojiyi benimserken stratejik kararları desteklemek ve değerlendirmek için de kullanılabiliyor. Arapça dilinde teknik kavramların zenginleştirilmesinde aktif bir rol oynayacağı düşünülüyor.

Radar iki bölümden ve dört seviyeden oluşuyor. İki bölüm, veri ve yapay zeka olarak sıralanıyor. Dört seviyenin birincisi kullanım. İlk seviye, gelişmiş olan ve yakın ve orta vadede yaygın olarak kullanılması beklenen teknolojilerle ilgili. İkincisi deneme, orta ve uzun vadede yaygın olarak kullanılması beklenen teknolojileri konu alıyor. Üçüncüsü, değer, olgunlaşmamış teknolojilerle ilgili ve orta ve uzun vadede yaygın olarak kullanılması bekleniyor. Dördüncü seviye ise halen araştırma ve geliştirme aşamasında olan ve zun vadede büyük ölçekte kullanılması beklenen teknolojilerle ilgili olarak ön plana çıkıyor.

Halihazırda dünyanın dört bir yanından 50'den fazla ileri teknoloji şirketi tarafından geliştirilen 61 teknoloji ve 200'den fazla kullanım senaryosunu içeren radarın dijital hizmetlerine ‘SDAIA’ internet tesi üzerinden ulaşılabilecek. Böylece erişim ve faydalanma büyük ölçüde kolaylaşacak ve periyodik olarak güncellenmeye devam edecek.



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT