DNA ortaya koydu: Amerika'nın ilk kovboyları Afrikalı kölelermiş

21 sığırın DNA'sı analiz edildi

Bulgular. Kolomb sonrası Amerika'ya dair önemli ipuçları sunuyor (Pixabay)
Bulgular. Kolomb sonrası Amerika'ya dair önemli ipuçları sunuyor (Pixabay)
TT

DNA ortaya koydu: Amerika'nın ilk kovboyları Afrikalı kölelermiş

Bulgular. Kolomb sonrası Amerika'ya dair önemli ipuçları sunuyor (Pixabay)
Bulgular. Kolomb sonrası Amerika'ya dair önemli ipuçları sunuyor (Pixabay)

Eski sığır kemikleri ve dişleri üzerinde yapılan yeni bir araştırmaya göre Amerika'daki ilk kovboylar, kıtaya getirilen Afrikalı köleler olabilir.

Hakemli bilimsel dergi Scientific Reports'ta yayımlanan yeni bulgular, beraberinde hayvancılık uygulamalarını da getiren Afrikalıların, Amerika'da sığır çiftliklerinin gelişmesini sağladığını gösterdi.

Kristof Kolomb'un 1492'de Amerika'ya gelişinden önce kıtada sığırlar yoktu. Bilim insanları uzun zamandır Amerika kıtasındaki ilk sığırların, İspanya'nın elindeki Kanarya Adaları'nda yer alan Avrupa sürülerinden getirildiğine inanıyordu. Bu sığırlar Amerika kıtasında hızla çoğalmış ve yavruları Meksika, Panama, Kolombiya gibi bölgelere gönderilmişti.

Öte yandan yeni DNA araştırması bu geleneksel düşünceye dair şüphe uyandırıyor. Yeni bulgulara göre, Amerika'daki ilk sığırlardan bazıları, muhtemelen köle gemileriyle doğrudan Afrika'dan getirildi.

Florida Doğa Tarihi Müzesi'nde zooarkeoloji üzerine uzmanlaşmış doktora sonrası araştırmacı Nicolas Delsol ve ekibi, 16. ila 18. yüzyıllara tarihlenen 5 arkeolojik alandan çıkarılan 21 sığırın DNA'sını analiz etti.

Haiti'deki Puerto Real bölgesinden gelen ve yaklaşık 1500 ila 1550 yıllarına tarihlenen en eski sığır örneklerinden 7'si, geleneksel düşünceye uygun olarak Avrupalı sığırların DNA'sına sahipti.

Ancak Meksika'daki Bellas Artes'ten alınan bir örnek, Avrupa'da özellikle nadir görülen bir soyu ortaya çıkardı. Bu örnek 17. yüzyılın ilk yarısında doğrudan Afrika'dan ithal edilmişti.

Livescience'a konuşan Delsol, "Bu bulgu, kölelik tarihindeki son eğilimleri ve Afrikalı köleleştirilmiş işçilerin sığır çiftliklerinin kurulmasındaki merkezi rolünü destekliyor" ifadelerini kullandı.

16. yüzyıl Amerikasında sığır çiftçiliği büyüdükçe, o zamanlar İspanya ve Portekiz'de popüler olan küçük ölçekli çiftlikleri gölgede bırakmıştı. Buradan hareketle bazı tarihçiler, köle tüccarlarının Batı Afrikalıları hedef alarak sığırlarıyla birlikte kaçırdıklarını öne sürmüştü.

Araştırmacılara göre Amerika'ya vardıklarında bu yetenekli çiftçiler, sığırları özel eyerlerle kementlemek gibi uygulamalar icat etmiş olabilir.

Bu da kıtanın ilk kovboylarının gerçekten de Afrikalılar olabileceğini düşündürüyor.

Independent Türkçe



Venüs'ün devasa kraterleri göz önünde saklanıyor olabilir

Kütle, yapı ve boyut olarak benzerliklerinden dolayı Venüs, Dünya'nın "kötü ikizi" diye anılıyor (NASA)
Kütle, yapı ve boyut olarak benzerliklerinden dolayı Venüs, Dünya'nın "kötü ikizi" diye anılıyor (NASA)
TT

Venüs'ün devasa kraterleri göz önünde saklanıyor olabilir

Kütle, yapı ve boyut olarak benzerliklerinden dolayı Venüs, Dünya'nın "kötü ikizi" diye anılıyor (NASA)
Kütle, yapı ve boyut olarak benzerliklerinden dolayı Venüs, Dünya'nın "kötü ikizi" diye anılıyor (NASA)

Bilim insanları Venüs'ün uzun zamandır aranan devasa kraterlerinin göz önünde olabileceğini öne sürdü. 

Güneş Sistemi'nin ilk oluşum döneminde Dünya da dahil iç kısımdaki karasal gezegenler asteroit bombardımanına maruz kalıyordu.

Dünya'da bu yolla oluşan çarpma kraterleri rüzgar ve levha hareketleri gibi süreçlerle silinirken, Merkür, Ay ve Mars'ta devasa kraterler hâlâ mevcut.

Venüs'teyse bugüne kadar bin civarında krater keşfedildi. Ancak bunların genişliği 300 kilometreyi geçmediği için bilim insanları büyük çarpma kraterlerinin nereye gittiğini anlamaya çalışıyor. 

Journal of Geophysical Research: Planets adlı hakemli dergide 28 Ekim'de yayımlanan makaleye göre hiçbir yere gitmemiş olabilirler. 

Bilim insanları Venüs yüzeyinde Haasttse-baad Tessera adı verilen bir bölgeye odaklandı. Tessera adı verilen yüzey şekilleri büyük ölçüde bozunmuş, buruşukluklar ve oluklar taşıyan alanları ifade ediyor.

Bilim insanları 1500 kilometre genişliğindeki Haasttse-baad Tessera'nın haritalarını kullanarak nasıl oluştuğunu anlamak için bilgisayar modellerine başvurdu.

Venüs'ün bugün 112 kilometre kalınlığa sahip kabuğu milyarlarca yıl önce sadece 10 kilometreydi. 

Yeni çalışmadaki modele göre bu ince kabuk nedeniyle gezegene çarpan büyük bir asteroidin ardında krater yerine tesserayı bırakması muhtemel.

Kabuğu delip altındaki mantoya ulaşan asteroit, buradaki lavların yukarı çıkmasına ve yeni oluşan kratere dolmasına yol açmış olabilir. Daha sonra yüzeyde soğuyan lavların altında meydana gelen plato, manto hareketleri sonucu silinip gitmiş ve lav tabakasının tekrar yüzey seviyesine inmesine yol açmış olabilir.

ABD'nin Arizona eyaletindeki Gezegen Bilimleri Enstitüsü'nden, çalışmanın ortak yazarı Vicki Hansen, bu süreci "bezelye çorbasının üstünde tabaka oluşmasına" benzetiyor.

Aratırmacılar ayrıca Haasttse-baad Tessera'nın eşmerkezli halkalar içerdiğini de kaydetti. Jüpiter'in bazı uydularında da görülen bu halkalar, altında daha yumuşak bir katman olan sert bir kabuğa bir cismin çarpması sonucu oluşuyor.

Bilim insanları, Venüs'teki bu halkaların peş peşe iki ayrı asteroidin çarpması sonucu meydana geldiğini öne sürüyor. Modele göre ikinci asteroit 70 kilometre civarında bir çapa sahipti.

Bilim insanları bu dev çarpma kraterlerinin 1,5 milyar ila 4 milyar yıl önce oluştuğunu düşünüyor. Ancak bulguların doğrulanması için daha fazla veriye ihtiyaç var.

Hansen çalışmayı şu şekilde değerlendiriyor:

Eğer bu gerçekten çarpma sonucu oluştuysa, Venüs'ün en eski ve en büyük çarpma krateri olacak ve bize Venüs'ün geçmişine dair nadir bir bakış açısı sunarak gezegenin erken dönem süreçleri hakkında bilgi verecek.

Independent Türkçe, Space.com, EarthSky, Journal of Geophysical Research: Planets