Kedilerin mırlama sesini nasıl çıkardığı bulundu

Araştırma minik kedigillerin "insanların en düşük bas seslerinin bile çok altında kalan inanılmaz düşük frekanslarda" sesleri nasıl çıkardığını ortaya koyuyor

AFP
AFP
TT

Kedilerin mırlama sesini nasıl çıkardığı bulundu

AFP
AFP

Kedilerin çıkardığı mırlama sesinin ardındaki mekanizma bugüne kadar gizemini koruyordu.

Kedigillerin üç farklı türde ses çıkardığı biliniyor: miyavlama, cırlama ve mırlama. Miyavlama ve cırlamaların ardındaki mekanizmalar bilinse de (tıpkı insanların konuşması gibi gırtlakta yani "ses kutularında" oluşuyor) mırlamaların ardındaki süreç tam olarak bilinmiyordu.

Ancak yakın zamanda Current Biology adlı bilimsel dergide yayımlanan yeni bir çalışma insanlara rahatlatıcı gelen, düşük frekanslı karakteristik sesleri kedilerin çıkarmayı nasıl başardığını ortaya koydu. Çalışmada, kedigillerin ses tellerine yerleşik özel bir "ped "in mırlamalarını sağladığı bulundu.

Yarım yüzyıl öncesine dayanan araştırmalar, mırlamanın gırtlaktaki ses tellerinde yer alan özel bir mekanizmayla üretildiğine işaret ediyor. Önceki çalışmalar beynin sinirler aracılığıyla sürekli kontrol etmesini gerektiren bu ses tellerindeki kasların gevşemesi sonucu bu seslerin çıktığına işaret ediyordu.

Öte yandan Viyana Üniversitesi'nden araştırmacıların yürüttüğü yeni çalışma, kedi mırlamasının oluşması için bu özel kas kasılmalarına ihtiyaç duyulmadığını gösteriyor.

Araştırma evcil kedilerin gırtlağının, herhangi bir sinirsel girdi veya tekrarlayan kas kasılmaları gerekmeksizin mırlama frekanslarında etkileyici derecede pes sesler üretebildiğini ortaya koyuyor.

Bilim insanları ses üretme mekanizmasının, insanlardaki "gıcırtılı sese" yani "vokal fry"a çok benzediğini söylüyor.

Bilim insanları "Uzun zamandır, kedilerin düşük frekanslı mırlama seslerini aktif kas kasılmalarını içeren tamamen farklı bir mekanizma aracılığıyla ürettiğine inanılıyordu" gözleminde bulundu.

Yeni araştırma, "kedi gırtlaklarının, sinirsel girdi veya kas kasılması olmaksızın 25-30Hz temel frekansa sahip mırlama düzenindeki sesleri kolayca üretebildiğini" gösteriyor.

Ayrıca kedilerin ses tellerinde bu seslerin çıkmasını sağlayan özel bir "ped" bulundu.

Çalışmanın ortak yazarı Christian Herbst şöyle diyor:

Anatomik incelemeler kedilerin ses tellerinde, yalnızca birkaç kilogram ağırlığındaki bu kadar küçük bir hayvanın insan sesinin ürettiği en düşük bas seslerin bile çok altında kalan inanılmaz düşük frekanslarda nasıl düzenli olarak ses çıkarabildiğini açıklayabilecek benzersiz bir 'ped'i ortaya çıkardı.

Yeni araştırma önceki teoriyi tamamen çürütürken, araştırmacılar bunun kedi mırlamasına ilişkin mevcut anlayışın eksik kaldığının ve daha fazla araştırma yapılması gerektiğinin "açık bir göstergesi" olduğunu da söylüyor.

Independent Türkçe



Amerikan ordusu, uçak enkazlarından savaş jeti üretti

ABD Hava Kuvvetleri'nde 383 F-35A savaş jeti var (ABD Hava Kuvvetleri)
ABD Hava Kuvvetleri'nde 383 F-35A savaş jeti var (ABD Hava Kuvvetleri)
TT

Amerikan ordusu, uçak enkazlarından savaş jeti üretti

ABD Hava Kuvvetleri'nde 383 F-35A savaş jeti var (ABD Hava Kuvvetleri)
ABD Hava Kuvvetleri'nde 383 F-35A savaş jeti var (ABD Hava Kuvvetleri)

ABD ordusu, iki savaş jetinin enkazından parçalar kullanarak yeni bir uçak üretti.

Pentagon’a bağlı F-35 Ortak Program Ofisi’nden çarşamba günü yapılan açıklamada, Frankestein’a göndermeyle “Frankenjet” adı verilen savaş jetinin ABD Hava Kuvvetleri'ne katıldığı duyuruldu.

F-35A Lightning II model uçak, 2014 ve 2020’de kullanılmaz hale gelen iki savaş jetinin enkazından çıkarılan parçalarla üretildi.

2014’te yaşanan olayda Florida'daki Eglin Hava Kuvvetleri Üssü'nden havalanmaya hazırlanan F-35A model jetin motorunda yangın çıkmıştı.

AF-27 diye de bilinen uçağın arka kısmının üçte ikisi yangında kullanılmaz hale gelmişti.

2020'deyse başka bir F-35A'nın burnundaki iniş takımı, Utah'taki Hill Hava Kuvvetleri Üssü'ne doğru giderken arızalanmıştı. AF-211'in diye de bilinen jetin ön kısmının iniş sırasında ciddi hasar aldığı aktarılmıştı.  

ABD Hava Kuvvetleri, 75 milyon dolarlık yeni uçağı tasarlarken AF-27'nin burnunu ve AF-211'in arka kısmını kullandı.

Tasarım çalışmaları 2022’de başlayan jetin üretimi için mühendisler, AF-27’nin burun kısmını sökerek AF-211’e taktı.

Amerikan savunma devi Lockheed Martin'in ürettiği uçakla ilgili projede çalışan baş makine mühendisi Scott Taylor şunları söylüyor:

Uçağın tüm bölümleri teorik olarak sökülüp yeniden birleştirilebilir ancak bu daha önce hiç yapılmadı. Bu, şimdiye dek üretilen ilk F-35 'Frankenjet’. Tarih yazdık.

Deneme uçuşu tamamlanan jet, AF-211’in kullanılmaz hale gelmeden önce yer aldığı 338. Filo’ya katıldı.

Ordudan yapılan açıklamada, Frankenjet projesinin maliyetinin 11,7 milyon dolar olduğu belirtilirken, geri dönüşümle yeniden tasarlanan jet sayesinde 63 milyon dolar tasarruf sağlandığı ifade edildi.

Independent Türkçe, CNN, Interesting Engineering