Çin, batarya teknolojisinde çığır açabilecek eşine rastlanmamış bir cevher keşfetti

Bilim insanları, yeni cevherde bulunan nadir toprak metali niyobyumun "ezber bozan" pillerin yapımında kullanılabileceğini söylüyor

(Pexels)
(Pexels)
TT

Çin, batarya teknolojisinde çığır açabilecek eşine rastlanmamış bir cevher keşfetti

(Pexels)
(Pexels)

Çin'de yarı iletkenlerde yaygın kullanılan bir elementi muazzam miktarlarda içeren, daha önce görülmemiş bir cevher bulundu ve bu keşif batarya teknolojisinde yeni gelişmelere önayak olabilir.

Jeologlar, Çin'in kuzeyindeki İç Moğolistan'da niyobobaotit adlı yeni cevherin içinde nadir toprak metali niyobyumu buldu.

Bu nadir toprak metali, jet motorları ve roketlerdeki alaşımlarda yaygın kullanılıyor ve ayrıca düşük sıcaklıklarda olağanüstü akım iletme özelliği sergiliyor. Bazı araştırmacılar, niyobyumdan yapılan bataryaların geleneksel lityum iyon pillere göre çeşitli avantajları olduğunu belirtiyor.

Günümüze kadar niyobyumun ana kaynağı, Kanada, Brezilya, Avustralya ve Nijerya'da yaygın olarak çıkarılan cevher minareli kolumbitti ve Çin, çelik endüstrisi için elementin yaklaşık yüzde 95'ini ithalat yoluyla elde ediyor.

South China Morning Post gazetesinin haberine göre uzmanlar, jeologlar niyobobaotitten yeterli hacim ve kalitede niyobyum çıkarılabileceğini kanıtlayabilirse, bunun Çin'in "kendi kendine yetmesini" sağlayabileceğini söyledi.

Çin'in sivil ve askeri nükleer programlarını denetlemekten sorumlu devlet kuruluşu Çin Ulusal Nükleer Şirketi'ne göre, niyobobaotit cevheri Uluslararası Mineraloji Birliği'nin sınıflandırma komitesinden resmi onay aldı.

Brezilya Metalurji ve Madencilik Şirketi (BMMŞ), gelişmiş lityum iyon piller yapımında niyobyum kullanılmasına yönelik yeni projeler üzerinde çalışıyor.

Çin devlet haber ajansı Şinhua, bu yıl BMMŞ'nin lityum pillerde bu nadir toprak elementinin kullanımını iyileştirmek için üniversiteler, araştırma merkezleri ve batarya üreticileriyle işbirliğine gittiğini bildirmişti.

Singapur Ulusal Üniversitesi Gelişmiş 2D Malzemeler Merkezi Direktörü Antonio Castro Neto önceki aylarda niyobyum pillerin, güvenlik riskleri, kısa kullanım ömürleri ve uzun şarj süreleri gibi zorluklara yol açma eğilimindeki geleneksel lityum iyon pillere göre çeşitli avantajlar sunmasının beklendiğini söyledi.

Dr. Neto, "Güvenlik, verimlilik ve sürdürülebilirlikte ezber bozduğunu kanıtlayan niyobyum grafen pilleri geliştirme çalışmalarımızda önemli ilerleme kaydettik" dedi.

Araştırmacılar, niyobyum grafen pillerin performans süresinin geleneksel lityum iyon pillerden 10 kat daha uzun olabileceğini, böylece pillerin yaklaşık 30 yıl dayanabileceğini, aynı zamanda daha dayanıklı ve güvenilir hale getirilebileceğini belirttiler.

Halihazırda geliştirme aşamasında olan bu pillerin 10 dakikadan kısa sürede tam şarja ulaşabileceğini de ifade ettiler.

BMMŞ'nin küresel bataryalar başkanı Rogerio Ribas yaptığı açıklamada şunları söyledi:

Daha uzun ömre sahip oldukları için yeni grafen niyobyum piller, mevcut lityum iyon pillere kıyasla toplam sahiplik maliyetini önemli ölçüde azaltıyor ve ultra hızlı şarj özelliklerine sahip. Ayrıca yüksek sıcaklıklarda bile patlama riski taşımadıkları için daha yüksek güvenlik sunuyorlar.

Independent Türkçe



Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
TT

Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)

Kurbanlarını "dehşet verici" bir yolla öldüren bir yaban arısı türü keşfedildi. Meyve sineklerinin içine bıraktıkları larvalar büyüyerek sineğin karnını patlatıyor. 

Parazitoid yaban arıları, genellikle yumurtalarını henüz gelişim aşamasındaki sineklere bırakıyor. Bu dönemde konakçıların daha savunmasız olması arıların işini kolaylaştırıyor. 

Yumurtadan çıkan arılar, gelişimi devam eden sineklerin içinde büyüyerek onları içeriden yiyor. Sinekler genellikle yetişkinliğe varmadan ölüyor.

Fakat araştırmacılar ilk defa yetişkin sinekleri hedef alan bir parazitoid yaban arısı türü tespit etti. 

Mississippi Eyalet Üniversitesi'nden doktora öğrencisi Logan Moore, bahçesinden topladığı meyve sineklerinin karnında, bilinmeyen bir türde yaban arısı larvası olduğunu gördü. 

Moore ve ekip arkadaşları, Syntretus perlmani adı verdikleri türün gelişim süreçlerini laboratuvar ortamında inceledi. 

Bulgularını önde gelen hakemli dergi Nature'da 11 Eylül'de yayımlayan ekip, arının iğnesiyle yetişkin meyve sineklerinin karnına yumurtasını bıraktığını kaydetti. 

Daha sonra yumurtanın larvaya dönüşerek sineğin karnında 18 gün kaldığı ve konakçısının karnını patlatarak onu terk ettiği gözlemlendi.

Ardından birkaç saat ortalıkta gezinen arı, koza evresine geçerek 23 günün ardından yetişkin olarak kozadan çıktı.

Moore, "Sineğin yan tarafından dışarı çıkıyor" diyerek ekliyor: 

Ve durumu daha dehşet verici kılan şey de sineğin genellikle bundan sonraki birkaç saat boyunca canlı kalması.

Yeni bulunan yaban arısının, dünyanın en yaygın sinek türlerinden meyve sineğini (Drosophila melanogaster) hedef alması bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Araştırmacılar, böyle bir keşfin nasıl şimdiye kadar yapılmadığını anlamaya çalışıyor. 

Moore, "Belki de bu kadar uzun süre keşfedilmemesinin nedeni, kimsenin bunu beklememesiydi" ifadelerini kullanıyor.

Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)
Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)

Bilim insanları laboratuvar testlerinde Syntretus perlmani'nin, Drosophila cinsindeki başka sinekleri de konakçı olarak seçtiğini gözlemledi.

Makalenin ortak yazarı Matthew Ballinger "Sinekleri hedef alan bilinen tüm parazitoid yaban arıları olgunlaşmamış yaşam evrelerindeki sineklere saldırır ve onun içinde gelişir" diyor: 

Drosophila ve diğer sinekleri hedef alan parazitoid yaban arıları hakkında 200 yıldır araştırmalar yürütülmesine rağmen, bugüne kadar yetişkinlere saldıran bir türe hiç rastlamamıştık.

Araştırmacılar Syntretus perlmani'nin, yetişkin sinekleri konakçı haline getirecek şekilde nasıl evrimleştiğini bulmayı amaçlıyor. 

Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)
Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)

Ballinger "Yeni tür hakkında daha fazla bilgi edinmek için sabırsızlanıyoruz" diyerek ekliyor: 

Umarız diğer araştırmacılar da önümüzdeki yıllarda kendi projelerine başlayarak bu türün enfeksiyon biyolojisini, ekolojisini ve evrimini daha iyi anlamaya çalışır.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, Nature