Karma gerçeklik Meta’nın Quest 3 gözlüğü ile gerçeğe dönüştü

Dijital içeriği gerçek dünya ile harmanlama

Karma gerçeklik Meta’nın Quest 3 gözlüğü ile gerçeğe dönüştü
TT

Karma gerçeklik Meta’nın Quest 3 gözlüğü ile gerçeğe dönüştü

Karma gerçeklik Meta’nın Quest 3 gözlüğü ile gerçeğe dönüştü

Kısa bir süre önce, önümüzdeki ay piyasaya sürülecek olan en yeni Meta gözlüğü Quest 3’ü denemek için birkaç saat harcadım. Gözlük, elektronik oyunları sanal gerçeklikte yenilikçi bir eklentiyle çalıştırıyor; oyuncu patlayıcı bir tüfekle ateş ederken, havadan yarasa avlarken ve bir robotu kontrol ederken dahili kameralar aracılığıyla gerçek dünyayı görebiliyor.

"Meta" ve yakın zamanda "Vision Pro" kaskını (3.500 $) piyasaya süren bu alandaki yeni rakibi "Apple", dijital verileri gerçek dünya ile karıştıran bilgisayarları tanımlamak için karma gerçeklik veya uzamsal hesaplama olarak adlandırıyor.

Karma gerçeklik

Şirketler bu sürükleyici bilgisayarların yaşam biçimimizi değiştiren vazgeçilmez araçlar haline gelebileceğini söylüyor. Örneğin, yemek pişirirken göz ucuyla holografik bir yemek tarifi okuduğunuzu ya da üzerinde montaj talimatları dijital bir versiyonda görüntülenen mobilya parçalarına baktığınızı hayal edin.

Ancak, bu araçlar bugün hala sadece elektronik oyunlar alanında kullanılıyor ve hala yenilikçi uygulamaların ortaya çıkmasını bekliyoruz.

Bu Ekim ayında mağazalarda yerini alan "Quest 3" kaskı (500 $), "Quest 2" muadiline (200 $) kıyasla daha keskin ve net grafiklerin yanı sıra çığır açan yeni bir özelliğe sahip; kullanıcının dış dünyayı renkli olarak görmesini sağlayan yüksek çözünürlüklü kameralar. Bu kameralar, Quest 2'de bulunan ve bulanık siyah beyaz görüntüler üreten zayıf kamera sistemine göre önemli bir gelişme.

Yeni "Meta" kaskını iki saat boyunca kullandıktan sonra şirket çalışanlarına karma gerçeklikle ilgili en önemli ve öne çıkan soruyu sordum: Amacı nedir?

Meta'nın cevabı geniş ve belirsizdi: "Sanal ve gerçek alanlarla aynı anda etkileşim kurabilme becerisine sahip olmak, insanların gözlük takarken birbirlerine bağlı hissetmelerini kolaylaştıracak. Bu da nihayetinde pratik görevlerde işbirliğine yardımcı olabilir. Bu görevlerin türü sorulduğunda, bir Meta sözcüsü bu uygulamaların hala geliştirilme aşamasında olduğunu belirtti.

Fantezi ve gerçeklik oyunları

Meta, "Quest 3’ü pazarlamak için karma gerçeklik oyunlarına odaklandı. First Encounter adlı uzay oyununda, sanal bir duvara nişan almak için bir blaster tüfeği kullandım ve tuğlaları tek tek kaldırarak gerçek dünyayı görebildim.

Ünlü Netflix dizisinden esinlenen "Stranger Things VR" oyununda telepatik güçlere sahip bir kahraman rolünü oynadım. Oynarken, etrafımı saran gerçek odada sanal çatlaklar görebiliyordum ve onları açmak için parmaklarımı uzattığımda içlerinden yarasalar çıkıyordu, ben de onları yakalayıp ezerek öldürdüm.

DFG

Ve "Bam!" oyununda Hepimiz sanal bir arenada birbirleriyle savaşan robotları kontrol ederken, odada Quest 3 giyen diğer insanları görebiliyordum. Her oyuncu, gerçek dünyada önündeki masayla aynı seviyeye getirmek için değiştirebileceği bir arena içeren sanal bir platform görüyordu. Oynarken eğlendim, ancak garip gözlükler takarken başkalarının kumandaya vurduğunu görmek iyi olmadı ama yine de asıl varlığımı hissetmemi sağladı.

Elektronik oyunlar sırasında başkalarıyla sosyalleşme deneyimi beni doksanlı yıllarda oyuncuların büyük, ağır bilgisayarları evlerine taşıdıkları yerel alan ağının sınırlarına geri götürdü. Her birimizin kendi evinde birbirimizle oynamamızı sağlayan inanılmaz İnternet hızlarının ışığında bugün çok eski görünen bir tür sosyal etkileşim içinde birlikte oynuyoruz.

Pratik kullanımlar

Daha sonra, karma gerçeklik konusunda uzmanlaşmış uygulama geliştiricileriyle tanıştım ve bana bu teknolojinin faydalarını Meta’dakinden daha ayrıntılı bir şekilde anlattılar. Startup Nair şu anda ofis çalışanları için sanal beyaz tahtalar ve yapışkan notlar kullanarak beyin fırtınası yapmalarını sağlayan bir uygulama geliştiriyor. Şirketteki geliştiriciler, çeşitli sanal görevleri yerine getirirken gerçek dünyayı görebilmenin, çalışanların ofiste iş arkadaşlarıyla çalışırken kask takmaktan duydukları rahatsızlığı azaltacağını söyledi.

Norveç merkezli Startup Nair'in kurucusu Sundre Kvam, "İşinizle tamamen meşgulken biri omzunuza dokunduğunda kendinizi çok rahatsız hissedersiniz. Ancak karma gerçeklik kullandığınızda, büyük bir kısmınız gerçek dünyada kalacak ve hiçbir şey sizi şaşırtmayacak.”

Ayrıca, gerçek dünyayı görme imkanının sanal gerçeklik oyunlarında konforu artırması bekleniyor. Resolution Games CEO'su Tommy Palm, karma gerçeklik oyuncularının hızlı aksiyon içeren oyunlarda kendilerini daha güvende hissedeceklerini söyledi.

Oyuncuların sanal bir arenada birbirlerine ateş ettiği "Blastone" oyununda, insanlar dijital mermilerden kaçmak için çömelebiliyor. Palm, çevreyi görebilmenin oyuncunun odadaki mobilya gibi nesnelere çarpmaktan kaçınmasına yardımcı olacağını açıkladı.

Karma gerçekliğin bu örnekleri ilgi çekici görünüyor, ancak Quest 3 ile birkaç saat geçirdikten sonra, dış dünyaya bakan bir kameranın sanal gerçekliğin en önemli sorunu olan konforu çözmeyeceğini hissettim, bu da bu tür bir kaskın popüler bir ürün haline gelmeyeceği anlamına geliyor.

Yeni Meta kask yaklaşık 0,4 kilogram ağırlığında ve sadece 15 dakika taktıktan sonra kafamda ağırlık hissettim. Bu boynuma baskı yapıyordu ve çizimler gözler için çok parlak ve sertti. Tüm o eğilme, dönme ve sallanmalardan sonra sonunda kendimi bitkin hissettim.

Yani Quest 3 misafir ağırlamak için eğlenceli olabilir ancak sosyal bir deneyim arayan çoğu oyuncu, bir kontrol cihazıyla kanepede oturmanın eski moda kurulumunu tercih edecektir.

* New York Times servisi



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT