Mumyalar, farelerin Mars koşullarında hayatta kaldığını gösterdi

"Farelerin eşiklerini hafife alıyor olabiliriz"

Mumyalara yapılan genetik analiz sonrası bu fare türlerinin Phyllotis vaccarum (yaprak kulaklı fare) olduğu anlaşıldı (Marcial Quiroga-Carmona)
Mumyalara yapılan genetik analiz sonrası bu fare türlerinin Phyllotis vaccarum (yaprak kulaklı fare) olduğu anlaşıldı (Marcial Quiroga-Carmona)
TT

Mumyalar, farelerin Mars koşullarında hayatta kaldığını gösterdi

Mumyalara yapılan genetik analiz sonrası bu fare türlerinin Phyllotis vaccarum (yaprak kulaklı fare) olduğu anlaşıldı (Marcial Quiroga-Carmona)
Mumyalara yapılan genetik analiz sonrası bu fare türlerinin Phyllotis vaccarum (yaprak kulaklı fare) olduğu anlaşıldı (Marcial Quiroga-Carmona)

And Dağları'nın zirvesine tırmanan araştırmacılar, mumyalaşmış fareler buldu.

Şili'nin kuzeyindeki ve Arjantin'in kuzeybatısındaki And Dağları'ndaki Atacama Çölü kurak, rüzgarlı yanardağ zirveleri ve zor koşulları nedeniyle Mars'a benzetiliyor.

Uzmanlar, deniz seviyesinden 6 bin metre yüksekte yaşamın kesinlikle mümkün olmadığını söylüyor.

Fakat Current Biology'de yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, Atacama Çölü'nün zirvesinde keşfedilen mumyalaşmış fareler, memelilerin Mars benzeri, yaşanması zor bir ortamda yaşayabileceğini gösteriyor.

Çalışmanın yazarlarından Jay Storz, "İyi eğitimli dağcılar, bir günlük zirve tırmanışı sırasında aşırı yükseklikteki bu yaşam koşullarını kaldırabilir" dedi ve ekledi:

Ancak farelerin bu yükseklikte yaşıyor olması, küçük memelilerin fizyolojik eşiklerini hafife aldığımızı gösteriyor.

Storz ve ekibi, ilk fare mumyasını Salin Volkanı'nın zirvesinde, bir kaya yığınının kenarında şans eseri buldu.

Zirveye birlikte tırmandığı arkadaşıyla birlikte kayaların etrafına bakan Storz, aynı zirvede yedi mumya daha bulduklarını aktardı.

Araştırmalarını daha sonra And Dağları'nın tüm zirvelerine yayan ekip, 18'i 6 bin metrenin üzerinde olan toplam 21 yanardağı aradı.

350 yaşında olanlar da var

Bilim insanları, yüksekliği 6 bin metreden daha fazla olan yanardağların zirvelerinde 13 tane mumyalanmış fare buldu.

Bazı yerlerde, mumyaların yanı sıra çok sayıda fare iskeleti de görüldü.

Radyokarbon tarihleme yöntemiyle yapılan analizlerde, iki volkanın zirvesinde bulunan mumyaların en fazla on yıl önce öldüğü anlaşıldı. Üçüncü bölgede bulunan farelerin de en fazla 350 yaşında olduğu tahmin edildi.

Zirveye kendi başlarına çıktılar ama nasıl?

Mumyalara yapılan genetik analiz sonrası bu fare türlerinin Phyllotis vaccarum (yaprak kulaklı fare) olduğu anlaşıldı.

Storz, "Dondurucu ve rüzgarla aşınmış yanardağ zirvelerindeki mumyalaşmış farelerin keşfi büyük bir sürpriz" ifadelerini kullandı.

Öte yandan farelerin neden bu kadar yükseklere tırmandığı bilinmiyor.

Yüzyıllar önce bölgede yaşayan İnkalar, And Dağları'nın zirvelerinde insan ve hayvan kurban ediyorlardı.

Ancak araştırmacılara göre mumyalaşmış farelerin yaşları, İnkalar kadar fazla değil. Bu da onların İnkalar tarafından zirveye bırakılmış olma ihtimalini zayıflatıyor.

Araştırmacılar şimdi, yüksek rakımlı, düşük oksijen koşullarının olduğu yerlerde farelerin hayatta kalmalarını sağlayan özel fizyolojik özelliklere sahip olup olmadığını araştırıyorlar.

Independent Türkçe



İnternet trafiğinin yarısından fazlasını botlar ele geçirdi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternet trafiğinin yarısından fazlasını botlar ele geçirdi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Yeni bir rapora göre, tüm internet trafiğinin yarısından fazlası artık botlardan oluşuyor.

Siber güvenlik firması Imperva'nın analizi, otomatik ve yapay zeka destekli botların 2024'te tüm internet trafiğinin yüzde 51'ini oluşturduğunu ve "kötü botlar" diye adlandırılan botların, firmanın 2013'te bunları izlemeye başlamasından bu yana en yüksek seviyede olduğunu ortaya koydu.

Araştırmacılar OpenAI'ın ChatGPT'si ve Google'ın Gemini'ı gibi gelişmiş yapay zeka araçlarının ortaya çıkmasının internet kullanıcıları için yeni siber tehditlere yol açtığını belirtti.

Thales Cybersecurity Products'ın uygulama güvenliği genel müdürü Tim Chang, "Yapay zeka odaklı bot yaratımındaki hızlı artışın dünya çapındaki işletmelere ciddi etkileri var" dedi.

Otomatik trafik tüm internet faaliyetlerinin yarısından fazlasını oluşturduğundan, kuruluşlar her geçen gün daha üretken hale gelen kötü botlardan kaynaklanan yüksek risklerle karşı karşıya.

sdfrgt
Kaynak: 2025 Imperva Kötü Bot Raporu

Bu yapay zeka araçları spam kampanyaları yürütmek ve hatta siteleri sahte trafikle boğarak çevrimdışı bırakan dağıtılmış hizmet reddi (DDoS) saldırıları gerçekleştirmek için kullanılabiliyor.

Imperva 2025 Kötü Bot Raporu'na göre en fazla risk altındaki sektörler finansal hizmetler, sağlık hizmetleri ve e-ticaret.

Raporda geçen yıl her gün ortalama 2 milyon yapay zeka destekli saldırı izlendi ve bunların yüzde 54'ünü Bytespider internet arama aracı oluşturdu.

TikTok'un sahibi ByteDance'in geliştridiği ByteSpider botunun hakimiyeti, yaygın şekilde meşru bir araç olarak görülmesine bağlandı. Araştırmacılar bunun onu "sahtecilik için ideal bir aday" haline getirdiğini söyledi.

Raporda, "Erişilebilir yapay zeka araçlarının sayısındaki artış, siber saldırganların giriş engelini önemli oranda azaltarak büyük ölçekte kötü niyetli botlar oluşturup dağıtmasına olanak sağladı" dendi.

Üretken yapay zekanın bot geliştirmeyi basitleştirmesiyle, otomatik tehditler hızla gelişiyor. Daha sofistike, yakalanması zor ve yaygın hale gelerek hem basit hem de gelişmiş kötü botların büyümesini körüklüyor. Saldırganlar artık yapay zekayı yalnızca bot üretmek için değil, başarısız girişimleri analiz etmek ve tespitleri daha verimli bir şekilde atlatmak için tekniklerini geliştirmekte de kullanıyor.

Independent Türkçe