Mumyalar, farelerin Mars koşullarında hayatta kaldığını gösterdi

"Farelerin eşiklerini hafife alıyor olabiliriz"

Mumyalara yapılan genetik analiz sonrası bu fare türlerinin Phyllotis vaccarum (yaprak kulaklı fare) olduğu anlaşıldı (Marcial Quiroga-Carmona)
Mumyalara yapılan genetik analiz sonrası bu fare türlerinin Phyllotis vaccarum (yaprak kulaklı fare) olduğu anlaşıldı (Marcial Quiroga-Carmona)
TT

Mumyalar, farelerin Mars koşullarında hayatta kaldığını gösterdi

Mumyalara yapılan genetik analiz sonrası bu fare türlerinin Phyllotis vaccarum (yaprak kulaklı fare) olduğu anlaşıldı (Marcial Quiroga-Carmona)
Mumyalara yapılan genetik analiz sonrası bu fare türlerinin Phyllotis vaccarum (yaprak kulaklı fare) olduğu anlaşıldı (Marcial Quiroga-Carmona)

And Dağları'nın zirvesine tırmanan araştırmacılar, mumyalaşmış fareler buldu.

Şili'nin kuzeyindeki ve Arjantin'in kuzeybatısındaki And Dağları'ndaki Atacama Çölü kurak, rüzgarlı yanardağ zirveleri ve zor koşulları nedeniyle Mars'a benzetiliyor.

Uzmanlar, deniz seviyesinden 6 bin metre yüksekte yaşamın kesinlikle mümkün olmadığını söylüyor.

Fakat Current Biology'de yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, Atacama Çölü'nün zirvesinde keşfedilen mumyalaşmış fareler, memelilerin Mars benzeri, yaşanması zor bir ortamda yaşayabileceğini gösteriyor.

Çalışmanın yazarlarından Jay Storz, "İyi eğitimli dağcılar, bir günlük zirve tırmanışı sırasında aşırı yükseklikteki bu yaşam koşullarını kaldırabilir" dedi ve ekledi:

Ancak farelerin bu yükseklikte yaşıyor olması, küçük memelilerin fizyolojik eşiklerini hafife aldığımızı gösteriyor.

Storz ve ekibi, ilk fare mumyasını Salin Volkanı'nın zirvesinde, bir kaya yığınının kenarında şans eseri buldu.

Zirveye birlikte tırmandığı arkadaşıyla birlikte kayaların etrafına bakan Storz, aynı zirvede yedi mumya daha bulduklarını aktardı.

Araştırmalarını daha sonra And Dağları'nın tüm zirvelerine yayan ekip, 18'i 6 bin metrenin üzerinde olan toplam 21 yanardağı aradı.

350 yaşında olanlar da var

Bilim insanları, yüksekliği 6 bin metreden daha fazla olan yanardağların zirvelerinde 13 tane mumyalanmış fare buldu.

Bazı yerlerde, mumyaların yanı sıra çok sayıda fare iskeleti de görüldü.

Radyokarbon tarihleme yöntemiyle yapılan analizlerde, iki volkanın zirvesinde bulunan mumyaların en fazla on yıl önce öldüğü anlaşıldı. Üçüncü bölgede bulunan farelerin de en fazla 350 yaşında olduğu tahmin edildi.

Zirveye kendi başlarına çıktılar ama nasıl?

Mumyalara yapılan genetik analiz sonrası bu fare türlerinin Phyllotis vaccarum (yaprak kulaklı fare) olduğu anlaşıldı.

Storz, "Dondurucu ve rüzgarla aşınmış yanardağ zirvelerindeki mumyalaşmış farelerin keşfi büyük bir sürpriz" ifadelerini kullandı.

Öte yandan farelerin neden bu kadar yükseklere tırmandığı bilinmiyor.

Yüzyıllar önce bölgede yaşayan İnkalar, And Dağları'nın zirvelerinde insan ve hayvan kurban ediyorlardı.

Ancak araştırmacılara göre mumyalaşmış farelerin yaşları, İnkalar kadar fazla değil. Bu da onların İnkalar tarafından zirveye bırakılmış olma ihtimalini zayıflatıyor.

Araştırmacılar şimdi, yüksek rakımlı, düşük oksijen koşullarının olduğu yerlerde farelerin hayatta kalmalarını sağlayan özel fizyolojik özelliklere sahip olup olmadığını araştırıyorlar.

Independent Türkçe



TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

TikTok algoritmasına yeni ayar

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

TikTok, kullanıcıların "Sizin İçin" sayfasında görünen konuları daha iyi kontrol etmelerine olanak tanıyacak ancak bu kontrol kısmi olacak.

Yeni güncellemeyle kullanıcılar, seyahatten spora ve mizaha kadar çeşitli konulardaki içerikleri daha fazla veya daha az görmeyi seçebilecek.

Özellik, kullanıcıların bu konulardaki içerikleri tamamen kapatmasına izin vermeyecek. Ancak TikTok, belirli içeriklerin görünme sıklığını azaltabileceklerini ifade ediyor.

TikTok artık kullanıcıların belirli türdeki içerikleri daha kolay filtreleyebilmesi için "akıllı anahtar kelime filtreleri"ni kullanmasına da izin verecek.

Uygulama, kullanıcıların algoritmasından kısıtlamak istedikleri belirli anahtar kelimeleri seçmesine uzun zamandır izin veriyordu. Ancak yeni özellik, yapay zeka kullanarak eşanlamlı kelimeleri ve benzer içerikleri de bularak bunları akıştan gizleyecek.

TikTok'un algoritması ve "Sizin İçin" sayfası, kullanıcılar için uygulamanın en çekici özellikleri. Ancak bu özellikler tartışmalara ve kullanıcıların aynı içeriği izleyerek sorunlu ve zararlı bir döngüye girmesine yol açabileceği iddiaları gibi eleştirilere de neden oluyor.

TikTok bunun sonucunda algoritmaya kontroller getiriyor. Ayrıca kullanıcıların beğeniler ve favoriler aracılığıyla gördükleri içeriklere tepki vererek uygulamayla daha fazla etkileşime girmesini teşvik ediyor.

Bu duyuru, TikTok'un #skinnytok ("sıska tiktok kullanıcısı" anlamına gelen bu etiket altında kullanıcılar zayıflamaya dair içerikler paylaşıyordu -ed.n.) anahtar kelimesini arama sonuçlarından yasaklamasından kısa süre sonra geldi. Bu karar uygulamanın, genç kullanıcıların vücut algısıyla ilgili sorunları körüklediğini söyleyen Avrupalı düzenleyicilerin baskısı üzerine alınmıştı.

TikTok yeni özellikleri açıklarken, 2025 yaz trendi raporunu da yayımladı. Raporda BritTok, bahçecilik ve retro TV'nin yükselişine dikkat çekildi.

Independent Türkçe