Çinli astronotlar uzay istasyonundan delik paraşütle döndü

Üç astronotu taşıyan dönüş kapsülü salı günü Gobi Çölü'ne iniş yaptı

Reuters
Reuters
TT

Çinli astronotlar uzay istasyonundan delik paraşütle döndü

Reuters
Reuters

Çin'in Tiangong Uzay İstasyonu'ndaki astronotlar, uzay araçlarının iniş modülünün paraşütündeki belirgin deliğe rağmen bu hafta Dünya'ya döndü.

Cing Haypıng, Cu Yangcu ve Gui Hayçao adlı üç astronot Şıncou 16 uzay aracının dönüş kapsülünden, salı günü Çin'deki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi yakınlarında çıktı.

Çin Merkez Televizyonu'nun (CCTV) yayımladığı, kapsülün inişini gösteren görüntülerde paraşütten mavi gökyüzünün bir kısmının görünmesi epey büyük bir deliğe işaret etse de bunun iniş operasyonlarını etkilemediği anlaşılıyor.

Dönüş kapsülü, Moğolistan'daki Gobi Çölü'nde yer alan Dongfeng İniş Alanı'na salı günü iniş yaptı.

Öte yandan yetkililer Şıncou 16'nın inişi sırasında yaşanan olayı resmen duyurmadı.

Uzmanlar, paraşüt çalışmasa bile kapsülün çok hızlı alçalması halinde otomatik inişi sağlayabilecek bir yedek paraşütün uzay aracında bulunduğuna dikkat çekiyor.

İnişi sırasında Şıncou-16'nın ana paraşütünde delik(ler) buldum. Burada deliği iki farklı karede görebilirsiniz. Okumaya devam edin...

Çinli astronotlar Çin'in yeni inşa edilen uzay istasyonuna ve bu istasyondan daha pek çok yolculuk yapacak.

Eski mürettebat salı günü iniş yaparken, yeni bir astronot ekibi de geçen hafta Tiangong İstasyonu'na ulaştı.

Bu ekibin tıbbi ve bilimsel deneyler yürütmesi ve ekipmanların bakımını yapması bekleniyor.

Çin, bu 10 yıl için planladığı pek çok uzay görevinde hızla yol alırken bunlar arasında 2030'dan önce Ay'a astronot göndermek de var.

NASA Başkanı Bill Nelson da ABD ve Çin'in yeni çağın uzay yarışına girdiğine dikkat çekiyor.

Bugüne kadar Ay yüzeyinden örnekler getiren Çin, Ay'ın daha az keşfedilen uzak yüzüne bir keşif aracı da indirdi.

ABD'nin, Çin'in uzay programı üzerinde Asya ülkesinin ordusunun kontrolü olduğu yönündeki endişeleri sürerken Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan çıkarılan Çin, kendi uzay istasyonunu da inşa etti.

ABD de NASA'nın Artemis görevleri kapsamında astronotlarını 2025'in sonunda Ay'a geri gönderme planlarını sürdürüyor.

Nelson, ABD'nin Çin'le yeni bir uzay yarışına girdiğini ocakta söylemişti.

Politico'ya konuşan Nelson, "Uzay yarışında olduğumuz bir gerçek" diyerek iki dev arasındaki jeopolitik gerilimin Ay'a uzanabileceğini eklemişti.

Independent Türkçe



NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TT

NASA, "tuhaf yörüngeli" bir ötegezegen keşfetti

TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)
TOI-1408 c, kendisinden daha büyük komşusunun yörüngesini etkiliyor (NASA)

Bilim insanları, beklenmedik hareketler sergileyen bir ötegezegenin, gezegen sistemlerine dair bilinenlere meydan okuduğunu söylüyor. 

Dünya'dan yaklaşık 455 ışık yılı uzaktaki bir yıldızın etrafında dönen TOI-1408 b adlı bir sıcak Jüpiter geçen yıl keşfedilmişti. 

Sıcak Jüpiter, Güneş Sistemi'ndeki Jüpiter'e benzese de yıldızına çok yakın yörüngelerle dönen gaz devlerini ifade ediyor.

NASA'nın Geçiş Halindeki Ötegezegen Araştırma Uydusu'nun (Transiting Exoplanet Survey Satellite / TESS) saptadığı gezegen, Jüpiter'in iki katı genişliğe ve kütleye sahipti. 

Gezegenin, TOI-1408 adlı yıldızına çok yakın dönmesi bilim insanlarını hayrete düşürmüştü. Ancak bu yıl yapılan başka bir keşif, şaşkınlıklarını daha da artırdı.

Lund Üniversitesi'nden araştırmacılar yine TESS'in yardımıyla, sistemde yıldıza daha yakın ve daha küçük başka bir gezegen tespit etti. 

Bulgularını The Astrophysical Journal Letters adlı hakemli dergide aktaran ekip, TOI-1408 c adlı küçük gezegenin aynı zamanda tuhaf bir yörüngeye de sahip olduğunu gözlemledi. 

Dünya'nın iki katı genişliğe ve 8 katı kütleye sahip ötegezegenin, gaz ve kaya karışımından oluştuğu tahmin ediliyor. Ötegezegen, Güneş Sistemi dışındaki gezegen anlamına geliyor. 

Araştırmacılar, TOI-1408 c'nin yıldızı etrafında dönme hızının beklenmedik şekilde değiştiğini gördü. 

Makalenin başyazarı Dr. Judith Korth, 5 Eylül Perşembe günü yaptığı açıklamada "Küçük gezegen çok sıradışı bir yörünge davranışı sergiliyor ve yıldızının önünden geçtiği zamanla ilgili ciddi farklılıklar sergiliyor; bu da genellikle görmediğimiz bir şey" diyerek ekliyor:

Küçük gezegenin varlığı, gezegen sistemlerinin oluşumu ve istikrarı hakkındaki mevcut teorilere meydan okuyor.

Bilim insanları alışılmadık bu yörünge hareketinden ve yıldızlarına yakınlıklarından dolayı sistemdeki iki gezegenin yörünge hareketlerini inceledi. 

Analizlerin ardından büyük gezegenin yıldız etrafında attığı her tura karşılık, küçük yoldaşının iki tur attığı sonucuna varıldı. 

Araştırmacılar, yıldızın etrafında "ritmik bir dans" içinde döndüğünü söyledikleri gezegenlerin bu sayede yakın yörüngelerde varlıklarını sürdürebildiğini buldu. 

Dr. Korth, Space.com'a yaptığı açıklamada "Hem TOI-1408 b hem de TOI-1408 c, Güneş Sistemi'ndeki gezegenlere kıyasla yıldızlarına inanılmaz derecede yakın. Jüpiter'in neredeyse her 4 günde bir (Merkür'ün periyodunun 20'de biri) Güneş'e çok yakın bir yörüngede döndüğünü düşünün" diyerek ekliyor:

Bu zaten yıldıza çok yakın bir yörünge ve yıldıza daha da yakın başka bir gezegen tespit ettik. Bu gezegen, büyük komşusuyla güçlü bir etkileşime girerek yörüngelerinin daha önce hiç görmediğimiz şekillerde sallanmasına neden oluyor.

Araştırmacılar ayrıca sistemde henüz keşfedilmemiş üçüncü bir gezegen de olabileceğini düşünüyor. Gözlemlenen tuhaf yörünge hareketlerinin bir açıklaması da bu gökcismi olabilir. 

Ekip, keşfettikleri nadir sistemin, gezegen sistemine dair çalışmalara katkı sunacağını umuyor. 

Dr. Korth "Elde ettiğimiz sonuçlar, gezegenlerin nasıl oluştuğu ve özellikle dev gezegenlerin bulunduğu sistemlerde birbirlerine çok yakın olduklarında nasıl davrandıkları hakkında daha fazla bilgi edinilmesine fayda sağlayabilir" diyor. 

Independent Türkçe, Space.com, Debrief, Lund Üniversitesi, The Astrophysical Journal Letters