Binlerce kişi beyin çipi için Musk’a başvurdu

Musk binlerce kişiden beyin çipi implantasyonu deneylerine katılma talebi aldı

Milyarder Elon Musk Neuralink logosunun arkasında görünüyor (Reuters)
Milyarder Elon Musk Neuralink logosunun arkasında görünüyor (Reuters)
TT

Binlerce kişi beyin çipi için Musk’a başvurdu

Milyarder Elon Musk Neuralink logosunun arkasında görünüyor (Reuters)
Milyarder Elon Musk Neuralink logosunun arkasında görünüyor (Reuters)

Binlerce kişi beyne elektronik çip yerleştirme deneylerine katılmak için ABD’li milyarder Elon Musk'a bağlı bir şirket olan Neuralink'e başvuruda bulundu.

Bloomberg'in Musk'ın biyografi yazarlarından Ashley Vance'den aktardığına göre 2016 yılında kurulan Neuralink henüz insan beyinlerine çip yerleştirmedi ancak gelecek yıl 11 kişi üzerinde, 2030 yılına kadar da 22 binden fazla kişi üzerinde denemeyi hedefliyor.

Vance, şirketin tesislerini 10 kez ziyaret ettiğini söyledi.

Bu yılın başlarında ABD Gıda ve İlaç Dairesi, insanların güvenliğiyle ilgili endişeler nedeniyle konuyu ilk başta reddettikten sonra Neuralink'e çipler üzerinde insan denemelerine başlama lisansı verdi.

Geçtiğimiz Eylül ayında şirket, üzerlerinde deney yapmak için dikey omurilik yaralanması veya amiyotrofik lateral skleroz (ALS) nedeniyle kuadriplejisi olan insanlar aradığını söyledi.

Katılımcıların çipleri ameliyatla beynin hareketi kontrol eden bir bölgesine yerleştirilecek. Amaç, sadece düşüncelerini kullanarak bilgisayarları kontrol etmelerini ve onlarla iletişim kurmalarını sağlamak.

Neuralink, maymunlar ve domuzlar üzerinde yaptığı deneylerde başarı elde ettiğini ve şimdi aynı deneyleri insanlar üzerinde yapma zamanının geldiğini söylüyor.

Şarku’l Avsat’ın Bloomberg Haber Ajansı’ndan aktardığı habere göre Vance, "binlerce potansiyel hastanın denemeye katılmak için gösterdiği yoğun ilgiye" rağmen, şirketin hala "büyük bir robotun bir dizi elektrot ve süper tel yerleştirebilmesi için kafatasının bir kısmı bir cerrah tarafından çıkarılacak" ilk gönüllüyü aradığını söyledi.

Vance, cerrahın kraniyektomiyi (kafatasının arka ve üst kısmı) gerçekleştirmesinin iki saat süreceğini ve ardından robotun elektronik çipleri, elektrotları ve kabloları yerleştirmesinin yaklaşık 25 dakika alacağını belirtti.

(Fotoğraf) Musk'ın biyografi yazarı, folyoların ve elektrotların çok ince olacağını, tek bir insan saçı telinin 1/14'ü kadar genişlikte olacağını doğruladı.

Ancak bu teknik sinirbilimciler ve diğer uzmanlar arasında şüphelere ve etik kaygılara yol açtı. Haberlerde, hayvanlar üzerinde yapılan deneylerin bazılarının acı çekmeye neden olduğu belirtildi. Şirketin eski çalışanları Reuters haber ajansına, bir vakada cihazın domuzlara yanlış pozisyonda yerleştirildiğini ve bunun da ölümlerine yol açtığını söyledi.



Yapay zekaya yöneltilince çevreye en çok zarar veren sorular belirlendi

Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
TT

Yapay zekaya yöneltilince çevreye en çok zarar veren sorular belirlendi

Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)

Yeni bir araştırmaya göre OpenAI'ın ChatGPT'si gibi yapay zeka sohbet botlarının mantıklı düşünmesini ve akıl yürütmesini gerektiren sorgular, diğer soru türlerine göre daha fazla karbon salımına yol açıyor.

ChatGPT gibi geniş dil modellerine (GDM) yazılan her sorgu enerji gerektiriyor ve karbondioksit salımına yol açıyor. Almanya'daki Münih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nden araştırmacılar bu emisyon seviyelerinin sohbet botuna, kullanıcıya ve konuya bağlı olarak değiştiğini söylüyor.

Hakemli dergi Frontiers'ta yayımlanan araştırma, 14 yapay zeka modelini karşılaştırarak karmaşık akıl yürütme gerektiren cevapların, basit cevaplara göre daha fazla karbon salımı yaptığını ortaya koydu.

Soyut cebir veya felsefe gibi uzun uzun muhakeme gerektiren sorgular, lise tarih dersi gibi daha dolambaçsız konulara göre 6 kat daha fazla emisyon üretiyor.

Araştırmacılar yapay zeka sohbet botlarını sık kullananların, karbon emisyonlarını sınırlamak için sordukları soruların türünü ayarlamasını öneriyor.

Çalışma, farklı konularda bin standart soru üzerinden 14 GDM'yi değerlendirerek karbon salımlarını karşılaştırdı.

Çalışmanın yazarı Maximilian Dauner, "Eğitimli GDM'lere sorulan soruların çevresel etkisi, bunların muhakeme yaklaşımına büyük ölçüde bağlı ve doğrudan akıl yürütme süreçleri, enerji tüketimini ve karbon salımlarını önemli ölçüde artırıyor" diyor.

Akıl yürütme özelliğine sahip modellerin, yalın yanıt veren modellere kıyasla 50 kata kadar daha fazla karbondioksit salımına yol açtığını gördük.

Bir kullanıcı yapay zeka sohbet botuna soru sorduğunda, sorgudaki kelimeler veya kelime parçaları bir dizi sayıya dönüştürülerek model tarafından işleniyor. Bu dönüştürme ve yapay zekanın diğer hesaplama süreçleri karbon salımlarına neden oluyor.

Çalışma muhakeme becerisine sahip modellerin soru başına ortalama 543,5 jeton (token) oluştururken, yalın modellerin sadece 40 jeton gerektirdiğini belirtiyor.

Makalede "Daha yüksek jeton ayak izi, her zaman daha yüksek CO2 emisyonu anlamına gelir" ifadeleri kullanılıyor.

Örneğin yaklaşık yüze 85 doğruluk oranına ulaşan Cogito, en isabetli modellerden biri. Yalın cevaplar veren benzer boyutlardaki modellere göre üç kat daha fazla karbon emisyonu üretiyor.

Dr. Dauner, "Şu anda GDM teknolojilerinin doğasında, doğruluk ve sürdürülebilirlik arasında bir taviz verme ilişkisi görüyoruz" diyor. 

Emisyonları 500 gram karbondioksit eşdeğerinin altında tutan modellerin hiçbiri, bin soruyu doğru cevaplamada yüzde 80'in üzerinde doğruluk oranına ulaşamadı.

Karbondioksit eşdeğeri, çeşitli sera gazlarının iklim değişikliği üzerindeki etkisini ölçmek için kullanılan bir birim.

Araştırmacılar yeni bulguların, insanların yapay zeka kullanımı hakkında daha bilinçli kararlar almasını sağlayacağını umuyor.

Araştırmacılar bir örnek vererek DeepSeek R1 sohbet botundan 600 bin soruyu yanıtlamasını isteyen sorguların, Londra'dan New York'a gidiş-dönüş uçuşuna eşdeğer karbon emisyonu yaratabileceğini söylüyor.

Buna karşılık Alibaba Cloud'ın Qwen 2.5'i, benzer doğruluk oranlarıyla üç kat daha fazla soruya cevap verirken aynı emisyon seviyelerine ulaşıyor.

Dr. Dauner, "Kullanıcılar, yapay zekadan yalın cevaplar vermesini isteyerek veya yüksek kapasiteli modellerin kullanımını, gerçekten bu gücü gerektiren görevlerle sınırlayarak emisyonları önemli ölçüde azaltabilir" diyor.

Independent Türkçe