Güneş'in düşünülenden daha küçük olduğu ortaya kondu

Çalışmada yıldızdan gelen ses dalgaları kullanıldı

Yeni veriler, Güneş'in iç yapısıyla ilgili gizemleri de aydınlatabilir (NASA)
Yeni veriler, Güneş'in iç yapısıyla ilgili gizemleri de aydınlatabilir (NASA)
TT

Güneş'in düşünülenden daha küçük olduğu ortaya kondu

Yeni veriler, Güneş'in iç yapısıyla ilgili gizemleri de aydınlatabilir (NASA)
Yeni veriler, Güneş'in iç yapısıyla ilgili gizemleri de aydınlatabilir (NASA)

Yeni bir araştırmaya göre Güneş, bir zamanlar inanılandan biraz daha küçük.

Hakem incelemesi halen süren çalışmada Güneş'in boyutunu hesaplamak için yıldızdan gelen ses dalgaları ve sismik aktivite incelendi.

Bulgular, geleneksel Güneş modelinde öngörülen yarıçapta bir tutarsızlık olduğunu gösterdi.

Yaygın biçimde kabul edilen standart ölçümler, yıldızın yarıçapının 695 bin 990 kilometre olduğunu gösteriyordu. Yeni araştırmanın bulgularıysa bu rakamın 695 bin 780 kilometre olduğunu ortaya koydu.

Cambridge Üniversitesi'nden ve araştırma ekibinden Douglas Gough, "Sismolojik çıkarımlar, nükleer reaksiyonlarla, Güneş'in kimyasal bileşimi ve temel yapısıyla ilgili şeyler söylüyor" diye konuştu.

Ses dalgaları Güneş'in iç kısmında yayılırken, fotosferden (yıldızın ışığın yayıldığı dış kabuğu) yansıyor ve yüzeydeki bazı parçaların salınmasına neden oluyor.

Bilim insanları bu dalgaları, onlara neyin sebep olduğuna bağlı olarak farklı "modlara" bölüyor.

Geçmişte Güneş'in boyutunu tahmin etmek için F-mod dalgaları kullanılmıştı. Bu dalgalar da Güneş'in düşünüldüğünden küçük olabileceğini düşündürmüştü. Ancak bu tahminlerde bazı belirsizlikler vardı. Nitekim araştırmacılar, F-mod dalgalarının fotosfere tam olarak nüfuz edemeyebileceğini söylüyor.

Daha kesin bir bulgunun peşine düşen ekip, bunun yerine P-mod dalgalarını ölçtü. Bunlar Güneş'in çalkantılı iç kısmındaki büyük basınç dalgalanmalarından kaynaklanıyor ve çekirdekten kolaylıkla geçebiliyor.

Araştırmacılar, bunun F-mod tahminleriyle "aşağı yukarı tutarlı" bir yarıçapa işaret ettiğini belirtiyor. Diğer bir deyişle yeni hesaplamalar, Güneş'in düşünüldüğünden daha küçük olduğu düşüncesini teyit ediyor.

Araştırmada yer almayan ve bulguları dışarıdan bir göz olarak yorumlayan Birmingham Üniversitesi'nden William Chaplin, New Scientist'e verdiği röportajda şunları söyledi:

Güneşin iç yapısının ince unsurlarına dair yanıltıcı sonuçlara varma potansiyeli hep var.

Independent Türkçe



Amazon uzay interneti uydularının fırlatmasını iptal etti

United Launch Alliance'ın Atlas V roketi, 9 Nisan 2025'te Florida'nın Cape Canaveral bölgesinde Amazon Project Kuiper'i taşıyor (Reuters)
United Launch Alliance'ın Atlas V roketi, 9 Nisan 2025'te Florida'nın Cape Canaveral bölgesinde Amazon Project Kuiper'i taşıyor (Reuters)
TT

Amazon uzay interneti uydularının fırlatmasını iptal etti

United Launch Alliance'ın Atlas V roketi, 9 Nisan 2025'te Florida'nın Cape Canaveral bölgesinde Amazon Project Kuiper'i taşıyor (Reuters)
United Launch Alliance'ın Atlas V roketi, 9 Nisan 2025'te Florida'nın Cape Canaveral bölgesinde Amazon Project Kuiper'i taşıyor (Reuters)

Amazon'un Kuiper internet uydularının ilk fırlatılışını iptal etmek zorunda kalmasının ardından Jeff Bezos, Elon Musk'ın Starlink ağına rakip olma arzusunda bir gerileme yaşadı.

United Launch Alliance (ULA), Amazon'un ilk işlevsel Kuiper Projesi uydularından 27'sini Florida'daki Cape Canaveral'dan yörüngeye gönderecekti ancak yoğun bulutlar ve yakındaki yağmur fırlatma güvenliği kurallarını ihlal etti.

ULA fırlatma sözcüsü Caleb Weiss canlı yayın sırasında "Amazon Kuiper Projesi 1'in fırlatma faaliyetlerine bugün devam etmeyeceğimiz doğrulandı" dedi. Henüz yeni bir tarih belirlenmedi.

Amazon'un küresel bir uydu internet ağı kurmaya yönelik milyarlarca dolarlık girişimi Kuiper Projesi'nin, halihazırda 6 bin 750'den fazla uydu konuşlandırmış ve dünya çapında 100'den fazla ülkede ticari operasyonlara başlamış SpaceX'in Starlink uydu ağıyla yarışması amaçlanıyor.

Görsel kaldırıldı.
Elon Musk'ın alçak Dünya yörüngesindeki Starlink'inin, LOFAR teleskobunun üzerinde daireler çizdiğini gösteren bir sanatçı tasviri (Daniëlle Futselaar/ Uluslararası Astronomi Birliği)

Amazon, 3 bin 200'den fazla Kuiper uydusu fırlatmayı planladığını ve ilk uydu ağını konuşlandırmak için 80'den fazla fırlatmayı güvence altına aldığını ifade ediyor.

Sözleşmeler arasında ULA, Arianespace, Bezos'un kurduğu uzay şirketi Blue Origin ve hatta SpaceX var.

Kuiper Projesi Başkan Yardımcısı Rajeev Badyal son fırlatma girişimi öncesinde yaptığı açıklamada, "Bugüne kadarki en gelişmiş iletişim uydularından bazılarını tasarladık ve her fırlatma, ağımıza daha fazla kapasite ve kapsama alanı ekleme fırsatı sunuyor" demişti.

Bu ilk göreve hazırlanırken yerde kapsamlı testler yaptık ancak bazı şeyler sadece uçuş sırasında öğrenilebilir ve ilk kez nihai uydu tasarımımızı fırlatacağız ve ilk kez bu kadar çok uyduyu aynı anda konuşlandıracağız.

İki prototip Kuiper uydusu Ekim 2023'te başarıyla fırlatılmıştı ve Amazon o zamandan bu yana itici sistemlerin, işlemcilerin ve uydular arası bağlantıların performansını geliştiriyor.

Uydular konuşlandırıldıktan sonra araç içi sistemleri harekete geçirip elektrikli tahrik sistemlerini kullanarak kendilerine tahsis edilen 630 kilometre yukarıdaki yörüngeye çıkacak.

Amazon çalışanları daha sonra verileri uydulara aktarıp yerdeki terminallere geri göndererek ağ bağlantısını test edecek.

Independent Türkçe