Yapay zeka ile çalışan robot Mars'ı yaşanabilir hale getirebilir

Robot yapay zeka ile çalışıyor (Reuters)
Robot yapay zeka ile çalışıyor (Reuters)
TT

Yapay zeka ile çalışan robot Mars'ı yaşanabilir hale getirebilir

Robot yapay zeka ile çalışıyor (Reuters)
Robot yapay zeka ile çalışıyor (Reuters)

Bilim insanları, Kızıl Gezegen'i yaşanabilir hale getirmek için Mars'ta bulunan malzemeleri kullanabilen yapay zekâlı bir robot geliştirdi.

Şarku’l Avsat’ın Londra merkezli The Independent gazetesinden aktardığı haberine göre, bilim insanları robotun insan kimyasına benzer bir işlevi yerine getirdiğini ve Mars meteoritlerinden yararlanarak bu gezegenin yüzeyinde suyu oksijene dönüştürebilecek bir katalizör ürettiğini belirtti.

Önceki çalışmalar, güneş enerjisi ve katalizörler kullanarak oksijen üretmek için suyu ayrıştırmanın Mars'ı daha yaşanabilir hale getirmeye yardımcı olmanın en iyi yollarından biri olduğunu göstermişti.

Bu katalizörleri Dünya'dan taşımak çok yüksek maliyetler gerektirdiğinden, bilim insanları Mars'ta halihazırda bulunan malzemeleri kullanarak bunları üretmenin yollarını aramaya devam ediyor.

Çin Bilimler Akademisi'nden (CAS) bilim insanları tarafından oluşturulan yeni robot bunu başardı.

Son çalışma, yapay zekâ robotunun tüm metal bileşiklerinin yapısını ve katalitik aktivitesini yüksek hızda tahmin edebildiğini ve beş tür Mars meteoriti kullanarak bir "süper katalizör" oluşturabildiğini gösterdi.

Bilim insanları katalizörü Mars'taki sıcaklık olan -37 santigrat derecede (-34,6 Fahrenheit) test ederek, etkin bir şekilde oksijen üretebildiğini doğruladı.

Bilim insanları, robotun sadece 15 saatte başardığı katalizör bulma ve bunları Mars'ta oksijen üretmek için kullanma sürecinin bir insan kimyagerin 2 bin yılını alabileceğini doğruladı.



"Kurtların lolipopu" ortaya çıktı

Habeş kurtları, fener çiçeklerinin tatlı nektarını epey seviyor gibi görünüyor (Adrien Lesaffre))
Habeş kurtları, fener çiçeklerinin tatlı nektarını epey seviyor gibi görünüyor (Adrien Lesaffre))
TT

"Kurtların lolipopu" ortaya çıktı

Habeş kurtları, fener çiçeklerinin tatlı nektarını epey seviyor gibi görünüyor (Adrien Lesaffre))
Habeş kurtları, fener çiçeklerinin tatlı nektarını epey seviyor gibi görünüyor (Adrien Lesaffre))

Etiyopya'daki kurtların epey tatlı bir nektarı adeta lolipop gibi yaladığı kaydedildi. Araştırmacılar nektar yeme alışkanlığına sahip bir büyük etçil hayvanın ilk kez tespit edilmiş olabileceğini düşünüyor.

Habeş kurdu diye bilinen Canis simensis, dünyadaki en nadir yabani köpek türü. Etiyopya Yükseltileri'ne endemik olan bu etçil türün 500'den az üyesi kaldı. 

Oxford Üniversitesi'nden Sandra Lai ve ekip arkadaşları, Habeş kurtlarını incelerken beklenmedik bir şey keşfetti. 

Bulgularını Ecology adlı hakemli dergide 19 Kasım'da aktaran araştırmacılar, takip ettikleri 6 kurdun sık sık fener çiçeklerinin (Kniphofia foliosa) nektarını yaladığını gözlemledi.

4 gün boyunca izlenen hayvanlar tek bir yolculukta bazen 30 ayrı bitkiyi ziyaret ediyordu.

Bölge halkı bu çiçeğin nektarını tatlandırıcı olarak kullanırken, makalenin ortak yazarı Claudio Sillero da ağza hoş gelen bir tatlılığı olduğunu söylüyor:

Daha sonra kurtların da aynı şeyi yaptığını gördüğümde, bu alışılmadık enerji kaynağının tadını çıkardıklarını anladım.

Habeş kurtları, nektarla beslendiği kaydedilen ilk büyük etçil tür olabilir. Bilim insanları, uzun dilleri ve buna uygun şekilde gelişmiş burunları olmayan büyük etçillerin nektar tüketmesinin beklenmedik olduğunu söylüyor.

Ayrıca bitkilerin çok az nektar üretmesinden dolayı da kurtlara pek cazip gelecekleri düşünülmüyordu.

Diğer yandan Habeş kurtları, fener çiçeklerinin en çok nektar üreten kısımlarını yalayarak bu sorunun üstesinden geliyor gibi görünüyor.

Lai "Bildiğim kadarıyla başka hiçbir büyük etçil yırtıcı hayvan nektarla beslenme davranışı sergilemiyor ancak bazı hepçil ayılar nadiren de olsa fırsatçı bir şekilde nektar arayabilir" diyor. 

Nektarı yalayan kurtların ağzının polenle kaplandığını gören araştırmacılar, bunları bitkiden bitkiye taşıdıklarından şüpheleniyor.

Henüz kanıtlanmayan bu durum, Habeş kurtlarını polen taşıyıcı görevi gören ilk etçil hayvan yapabilir. 

Lai, "Bu davranış ilginç çünkü uçmayan memelilerde nektarla beslenme ve polen taşımanın şu anda bilinenden daha yaygın olabileceğini ve bu daha az bilinen taşıyıcıların ekolojik öneminin düşündüğümüzden daha yüksek olabileceğini gösteriyor" diyerek ekliyor: 

Bu çok heyecan verici.

Araştırmacılar kurtları incelemeye devam ederek hem nektarın beslenme alışkanlıklarındaki yerini hem de bitkilerin polenleşmesinde nasıl bir rol oynadıklarını daha iyi anlamayı umuyor.

Ayrıca bazı hayvanların yavrularını da çiçeklere götürdüğünü gören ekip, kültürel bir aktarım yapıldığından şüpheleniyor.

Independent Türkçe, New Scientist, Live Science, Ecology