Yapay zeka ile çalışan robot Mars'ı yaşanabilir hale getirebilir

Robot yapay zeka ile çalışıyor (Reuters)
Robot yapay zeka ile çalışıyor (Reuters)
TT

Yapay zeka ile çalışan robot Mars'ı yaşanabilir hale getirebilir

Robot yapay zeka ile çalışıyor (Reuters)
Robot yapay zeka ile çalışıyor (Reuters)

Bilim insanları, Kızıl Gezegen'i yaşanabilir hale getirmek için Mars'ta bulunan malzemeleri kullanabilen yapay zekâlı bir robot geliştirdi.

Şarku’l Avsat’ın Londra merkezli The Independent gazetesinden aktardığı haberine göre, bilim insanları robotun insan kimyasına benzer bir işlevi yerine getirdiğini ve Mars meteoritlerinden yararlanarak bu gezegenin yüzeyinde suyu oksijene dönüştürebilecek bir katalizör ürettiğini belirtti.

Önceki çalışmalar, güneş enerjisi ve katalizörler kullanarak oksijen üretmek için suyu ayrıştırmanın Mars'ı daha yaşanabilir hale getirmeye yardımcı olmanın en iyi yollarından biri olduğunu göstermişti.

Bu katalizörleri Dünya'dan taşımak çok yüksek maliyetler gerektirdiğinden, bilim insanları Mars'ta halihazırda bulunan malzemeleri kullanarak bunları üretmenin yollarını aramaya devam ediyor.

Çin Bilimler Akademisi'nden (CAS) bilim insanları tarafından oluşturulan yeni robot bunu başardı.

Son çalışma, yapay zekâ robotunun tüm metal bileşiklerinin yapısını ve katalitik aktivitesini yüksek hızda tahmin edebildiğini ve beş tür Mars meteoriti kullanarak bir "süper katalizör" oluşturabildiğini gösterdi.

Bilim insanları katalizörü Mars'taki sıcaklık olan -37 santigrat derecede (-34,6 Fahrenheit) test ederek, etkin bir şekilde oksijen üretebildiğini doğruladı.

Bilim insanları, robotun sadece 15 saatte başardığı katalizör bulma ve bunları Mars'ta oksijen üretmek için kullanma sürecinin bir insan kimyagerin 2 bin yılını alabileceğini doğruladı.



Nadir balina dişi fosili, İberlerin sırlarını açığa çıkarıyor

Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
TT

Nadir balina dişi fosili, İberlerin sırlarını açığa çıkarıyor

Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

İspanya'da Bakır Çağı'na ait bir "mega köy"de ortaya çıkarılan nadir bir balina dişi, 4 bin yıl önce Akdeniz bölgesinde yaşayan İber halkının sanatsal yeteneklerine ışık tuttu.

2018'de İspanya'nın güneybatısındaki Valencina arkeolojik kazı alanında bulunan diş, kendi türü içinde geçmişi o döneme dayanıp İberya'da rastlanan ilk fosil oldu.

PLOS One'da yayımlanan araştırmaya göre diş muhtemelen antik bir kıyı şeridinden toplanarak Bakır Çağı zanaatkarları tarafından özenle işlendi.

4 bin 150 ila 5 bin 300 yıl önce bir sahil köyünde yaşayan zanaatkarlar, dişi muhtemelen kişisel süs eşyaları veya sembolik anlam taşıyan eserler yaparken kullanmıştı.

Çalışmanın belirttiğine göre fosil işlendikten sonra, üzerindeki aşınma ve yıpranma izleri ve yüzeyini kaplayan sert kabuktan anlaşıldığı üzere kasten gömüldü.

Bulgular, yaklaşık 40 bin yıl önce başlayan Eski Taş Çağı'ndan beri fildişinin süs eşyaları, müzik aletleri ve heykellerin yapımında kullanımı hakkındaki anlayışımızı derinleştiriyor.

Fildişi çarpıcı görünümü, dayanıklılığı ve sağlamlığıyla antik toplumların ticaret ve sosyokültürel faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası haline gelmişti.

Ancak tarih öncesi çağlarda fildişinin kullanımı hakkında bildiklerimizin çoğu, fil, suaygırı, geyik ve ayılar gibi kara hayvanlarından elde edilen fildişinin incelenmesiyle elde edildi.

Daha önceki araştırmalar, İspanya'nın güneyindeki Eski Taş Çağı ve Bakır Çağı toplumlarında fillerden gelen fildişinin kullanıldığını vurgulasa da deniz memelilerinden elde edilen bu malzemenin önemi hakkında pek bir şey bilinmiyor.

Valencina'da bulunan 17 santimetre uzunluğuna, 7 santimetre genişliğine ve 0,5 kilogram ağırlığa sahip balina dişi, geçmişe eşsiz bir bakış sunuyor.

Fosilin analizi, yetişkin bir ispermeçet balinasından geldiğini ortaya çıkarırken, solucanlar ve sülükayaklılardan kaynaklanan aşınma belirtilerinin yanı sıra köpekbalığı ısırığı şüphesi doğuran izler bulundu. Bu izler, fosilin deniz tabanında bir süre kaldığını gösteriyor.

Araştırmacılar ayrıca dişte doğal yollarla oluşamayacak delikler ve belirgin kesik izleri gibi insan faaliyetine dair belirtiler tespit etti.

Araştırmacılar bu gözlemlere dayanarak balinanın muhtemelen doğal nedenlerle öldüğü, ardından cesedinin deniz tabanına battığı ve dişlerinden birinin kıyıya vurmasıyla antik İberler tarafından bulunup kullanıldığı sonucuna vardı.

Makalede şu ifadelere yer veriliyor:

Henüz bir ispermeçet balinası dişinden geldiği tespit edilen fildişi eser bulunmamasına rağmen son zamanlarda Avrupa'daki arkeolojik bağlamlarda deniz kaynaklı fildişi bulgularının ortaya çıkması, tarih öncesi toplumların deniz kaynaklarını kullanımına yönelik araştırmalara yeni bir odak noktası kazandırıyor.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/news