Güneş kavuşumu başladı: Mars "kayboldu"

"Görevler duraklatıldı"

Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)
Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)
TT

Güneş kavuşumu başladı: Mars "kayboldu"

Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)
Mars'ta bir gün, yaklaşık 24 saat 39 dakika sürüyor (NASA)

Mars, 11 Kasım'da Güneş'in arkasına geçerek gökyüzünden "kayboldu".

Yıldızın Dünya'yla Kızıl Gezegen arasına girdiği bu olaya "Mars - Güneş kavuşumu" deniyor.

Birkaç hafta süren bu kozmik olay sırasında Mars, Güneş'in parıltısı ardında kaldığı için gözlemlenemiyor. 

Yaklaşık her 25 ayda bir meydana gelen kavuşum, Mars'taki uzay araçlarından sinyal alınmasını da bir süreliğine engelliyor.

NASA bu yüzden Mars'taki uzay araçlarına komut göndermeyi erteledi.

Zira Dünya'dan uzay aracına komutlar göndermek ve uzay aracından haber almak için kullanılan radyo sinyalleri, Güneş'in korona adı verilen atmosferi tarafından bozuluyor.

NASA'dan yapılan açıklamada, "Mars - Güneş kavuşumu adı verilen bu olay, her iki yılda bir meydana geliyor" ifadeleri yer aldı:

Görevler duraklatıldı çünkü Güneş'in koronasından çıkan sıcak, iyonize gaz, Dünya'dan uzay araçlarına gönderilen radyo sinyallerini bozarak beklenmedik davranışlara yol açabilir.

Mars'a gönderilen sinyaller 11 Kasım Cumartesi günü durduruldu. 25 Kasım'da yeniden başlatılacak.

Bu esnada Dünya ve Mars, birbirlerinden en uzak noktalarda yer alıyor.

İki gezegen arasındaki mesafe genelde ortalama 225 milyon kilometre oluyor.

Ancak bu kavuşum sırasında mesafe 378 milyon kilometreye çıkıyor. Bu da Dünya ve Güneş arasındaki ortalama mesafenin iki buçuk katından fazla.

Independent Türkçe



4 bin yıllık balık avlama kanalları, arkeologları etkiledi

Kanalları kazarak inceleyen araştırmacılar, havadan alınan görüntüler olmadan sistemi bulamayacaklarını söylüyor (AP)
Kanalları kazarak inceleyen araştırmacılar, havadan alınan görüntüler olmadan sistemi bulamayacaklarını söylüyor (AP)
TT

4 bin yıllık balık avlama kanalları, arkeologları etkiledi

Kanalları kazarak inceleyen araştırmacılar, havadan alınan görüntüler olmadan sistemi bulamayacaklarını söylüyor (AP)
Kanalları kazarak inceleyen araştırmacılar, havadan alınan görüntüler olmadan sistemi bulamayacaklarını söylüyor (AP)

Orta Amerika'da 4 bin yıl önce balık avlamak için karmaşık sistemler geliştirildiği tespit edildi.

Drone ve Google Earth kullanarak Amerika ülkesi Belize'de araştırma yapan arkeologlar toprak kanallardan oluşan bir ağ keşfetti.

Kanallarla birlikte havuzlar da bulan bilim insanları, bu sistemin balık yakalamaya yaradığı sonucuna vardı.

Bulgularını hakemli dergi Science Advances'ta dün (22 Kasım) aktaran ekip, yaklaşık 42 kilometrekarelik bir alana yayılan 167 sığ kanal

Birbiriyle kesişen kanalların yakınlarındaysa neredeyse 60 havuz ortaya çıkarıldı. Bilim insanları kanallar aracılığıyla bu havuzlarda biriken deniz canlılarının yılda 15 bin kişiyi besleyebileceğini söylüyor.

Araştırmacılar çevrede bulunan kanca gibi mızrak uçlarının, sopalara bağlanarak balıkları zıpkınlamak için kullanılmış olabileceğini düşünüyor.

Kanallardaki maddeler üzerine yapılan analizler, avcı-toplayıcıların bunları 4 bin yıl önce yaptığını ortaya koydu. 

3900 ila 4200 yıl önce bölgede kuraklık yaşandığına dair işaretler kaydeden araştırmacılar, mısırla beslenen halkın balık tüketmeye geçmiş olabileceğini tahmin ediyor. 

Araştırmaya göre Maya uygarlığından önce kurulan kanallar en az bin yıl kullanılmış olabilir. Bölgede düzenli yaşama geçen Mayalar da görünüşe göre bu sistemden yararlanmış.

Kanallardan birinin büyük bir Maya merkezinden geçtiğini tespit eden ekip, 1800 ila 3200 yıl önce sistemi kullandıklarını söylüyor. 

Araştırmada yer almayan Pensilvanya Üniversitesi arkeoloğu Jeremy Sabloff, "Bu sürekliliği gösteriyor" diyor.

Pittsburgh Üniversitesi'nden arkeolog Claire Ebert da yer almadığı çalışmanın bulgularını şöyle değerlendiriyor:

Arazide bu kadar büyük ölçekli değişiklikleri bu kadar erken görmek gerçekten ilginç; insanların bir şeyler inşa etmeye çoktan başladığını gösteriyor.

Independent Türkçe, Guardian, Science News, Science Advances