Astronotluğun ciddi bir cinsel sağlık riski barındırdığı ortaya çıktı

Araştırmacılar, iyileşme döneminden sonra bile sorunların devam ettiği uyarısında bulunuyor

SpaceX'in Starship'i test uçuşu sırasında güçlendiricisinden ayrılırken duman oluşuyor (AP)
SpaceX'in Starship'i test uçuşu sırasında güçlendiricisinden ayrılırken duman oluşuyor (AP)
TT

Astronotluğun ciddi bir cinsel sağlık riski barındırdığı ortaya çıktı

SpaceX'in Starship'i test uçuşu sırasında güçlendiricisinden ayrılırken duman oluşuyor (AP)
SpaceX'in Starship'i test uçuşu sırasında güçlendiricisinden ayrılırken duman oluşuyor (AP)

Uzaya yapılan uzun yolculukların astronotları ciddi bir ereksiyon bozukluğu riskine maruz bırakabileceği uyarısında bulunan yeni bir araştırma yayımlandı.

NASA gibi uzay ajansları gelecek yıllarda astronotlarını uzaya, Mars'ın da aralarında bulunduğu yerlere doğru uzun yolculuklara göndermeyi umuyor. Gelecek yıllarda insanların, aylarca seyahat ederek uzayın daha önce keşfedilmemiş bölgelerine gidebileceği uzun uzay yolculuklarına çıkması bekleniyor.

Ancak araştırmacılar bu yolculukların, muazzam sayıda önemli sağlık riski yarattığı uyarısında bulunuyor: NASA'nın araştırmasına göre bunların toplamı 30'u geçiyor.

Bu tehlikeler arasında farklı yerçekimi ve uzay radyasyonlarının yanı sıra kapalı ortamlarda yalnız ve hapis kalma gibi uzay araçlarına özgü riskler de yer alıyor. Sağlık riskleri arasındaysa kanser, kardiyovasküler hastalıklar, davranışsal sağlık sorunları ve beslenme problemleri var.

Bilim insanları artık bu risklere bir yenisini daha ekledi: astronotların cinsel sağlığı. Dahası, bilim insanları bu sorunların zamanla bile hafiflemeyeceğine dair uyarıyor ama bir tedavi imkanı olabilir.

Derin uzay yolculuklarının cinsel sağlık üzerindeki risklerini inceleyen ilk araştırma olduğu düşünülen yeni çalışmada araştırmacılar, sıçanları alıp insanların uzayda karşılaşacağına benzer koşullara maruz bıraktı: uzay yolculuğundaki mikro yerçekimini taklit etmek için daha düşük ağırlık ve uzay yolcularının üzerine çığ gibi yağacak türden galaktik kozmik ışın simülasyonu.

NASA'nın finanse ettiği araştırmacılar yeni makalede, simüle edilen durumun "nörovasküler ereksiyon işlevinde uzun süreli bozulmaya yol açtığı ve bunun da derin uzay keşiflerinde dikkate alınması gereken yeni bir sağlık riskini ortaya çıkardığı" uyarısında bulunuyor.

Kozmik ışınların sıçanların maruz kaldığı oksidatif stresi artırdığı anlaşılıyor. Bu da penise daha az kan gitmesi ve potansiyel zorlukların ortaya çıkması anlamına geliyor.

Araştırmacılar, insanlar uzayın daha önce gitmedikleri kadar ileri kısımlarına seyahat ettikçe diğer potansiyel tehlikelerin ne olabileceği üzerine daha fazla araştırma yapılması çağrısında bulunuyor.

Florida Devlet Üniversitesi'nden, makalenin sorumlu yazarı Justin D. La Favor, "Gelecek yıllarda uzaya insanlı görevler yapılması planlanırken bu çalışma, Dünya'ya dönen astronotların cinsel sağlığının yakından izlenmesi gerektiğini gösteriyor" diyor.

Galaktik kozmik ışınların olumsuz etkileri uzun sürse de dokulardaki redoks ve azot oksit yollarının yoğun bir şekilde hedeflenmesi sonucu işlevde iyileşme yaşanması, ereksiyon bozukluğunun tedavi edilebileceğine işaret ediyor.

"Neurovascular dysfunction associated with erectile dysfunction persists after long-term recovery from simulations of weightlessness and deep space irradiation" (Ereksiyon bozukluğuyla ilişkili nörovasküler bozukluk, ağırlıksızlık ve derin uzay irradyasyonu simülasyonlarından sonraki uzun iyileşme döneminin ardından devam ediyor) başlıklı çalışma bu hafta FASEB Journal'da yayımlandı.

Independent Türkçe



OpenAI CEO'su Sam Altman: Elon Musk her türlü kötülüğü yapabilir

OpenAI CEO'su Sam Altman, bir zamanlar yapay zeka şirketini kurmak için Elon Musk'la çalışıyordu. Altman, Musk'ın geleceği hakkında çok iyi şeyler düşünmese de onun yeni siyasi nüfuzunu rakiplerini hedef almak için kullanacağına inanmadığını söyledi (Reuters)
OpenAI CEO'su Sam Altman, bir zamanlar yapay zeka şirketini kurmak için Elon Musk'la çalışıyordu. Altman, Musk'ın geleceği hakkında çok iyi şeyler düşünmese de onun yeni siyasi nüfuzunu rakiplerini hedef almak için kullanacağına inanmadığını söyledi (Reuters)
TT

OpenAI CEO'su Sam Altman: Elon Musk her türlü kötülüğü yapabilir

OpenAI CEO'su Sam Altman, bir zamanlar yapay zeka şirketini kurmak için Elon Musk'la çalışıyordu. Altman, Musk'ın geleceği hakkında çok iyi şeyler düşünmese de onun yeni siyasi nüfuzunu rakiplerini hedef almak için kullanacağına inanmadığını söyledi (Reuters)
OpenAI CEO'su Sam Altman, bir zamanlar yapay zeka şirketini kurmak için Elon Musk'la çalışıyordu. Altman, Musk'ın geleceği hakkında çok iyi şeyler düşünmese de onun yeni siyasi nüfuzunu rakiplerini hedef almak için kullanacağına inanmadığını söyledi (Reuters)

OpenAI'ın CEO'su Sam Altman, şirket yönetiminden dışlanan eski iş arkadaşı Elon Musk'ın "her türlü kötülüğü yapabileceğini ama yeni keşfettiği siyasi nüfuzunu rakiplerini ortadan kaldırmak için kullanmayacağını söylüyor.

Yıllardır süren tartışmaya ve Musk'ın, Altman'la OpenAI'a etik dışı uygulama iddialarını içeren dramatik bir dava açmasına rağmen Altman, Musk'ın siyasi gücünü ve seçilmiş Başkan Donald Trump'la dostluğunu rakiplerini hedef almak için kullanacağını düşünüp düşünmediği sorulduğunda Musk'ı savundu.

Altman, pazar günü Bloomberg'e verdiği röportajda "Bence her türlü kötülüğü yapabilir" dedi.

Bence bize dava açmayı, davaları geri çekmeyi, yeni davalar açmayı ve başka şeyler yapmayı sürdürecek.

Altman şöyle devam etti:

Eş başkanlığın, ya da artık kendine ne diyorsa, sağladığı siyasi gücü iş dünyasındaki bir rakibiyle uğraşmak için kötüye kullanacak mı? Bunu yapacağını sanmıyorum. Gerçekten sanmıyorum.

Musk ve Altman, bir zamanlar ChatGPT'nin ana şirketi OpenAI aracılığıyla insanlığı yapay zekanın tehlikelerinden "kurtarmayı" amaçlıyordu.

Ancak şirketin gidişatıyla ilgili bir anlaşmazlık ve şirket içi güç savaşı ikilinin arasının açılmasına neden olmuştu. Musk, 2018'de şirketten ayrılmıştı ve o zamandan beri kendi yapay zeka şirketini kurmak için çalışıyor.

Altman ve Musk arasındaki savaş, Musk geçen yıl şirkete ve Altman'a dava açınca kamuoyu önünde çirkinleşmişti. Musk, Altman ve diğer yöneticilerin şirketin kuruluş anlaşmasında yer alan insanlığa fayda sağlamayı kârın önünde tutma ilkesini ihlal ettiğini öne sürmüştü.

Musk, Altman ve OpenAI hakkındaki duygularını alaycı sosyal medya paylaşımlarıyla açıkça ifade etmişti.

Sonrasında davayı geri çeken Musk, Altman'la OpenAI'a bir dava daha açmıştı. Bu kez suçlamalarını ağırlaştırmış ve OpenAI'ın şirketin bir yatırımcısı olan Microsoft'la çalışarak bir tekel yarattığını iddia etmişti. Milyarder, şirketin kazanç elde etmeye çalışarak kuruluşundaki kâr amacı gütmeme ilkesini ihlal ettiğini de öne sürmüştü.

OpenAI suçlamaları reddetmişti.

Yapay zeka şirketi, aralıkta Musk'ın şirketin kâr amacı gütmeyen bir şirketten kâr amacı güden bir şirkete dönüşmesi gerektiğinde hemfikir olduğunu gösteren e-posta ve mesajların ekran görüntülerini de içeren uzun ve suçlayıcı bir blog yazısı yayımlamıştı.

Şirket, Musk'ın yönetim kurulunun kendisini CEO yapmayı reddetmesi ve Tesla'yla OpenAI'ı birleştirme önerisini kabul etmemesi üzerine sinirlenerek şirketten ayrıldığını ileri sürmüştü. OpenAI, Musk'ın yapay zeka şirketi xAI'i doğrudan OpenAI'la rekabet etmek için kurduğunu iddia ediyor.

Altman, Bloomberg'e "Pek çok şey söylüyor, bunları hayata geçiriyor, geri alıyor, dava ediliyor, dava açıyor, hükümetle kavga ediyor, hükümet tarafından soruşturuluyor. Bu Elon'ın Elon gibi davranmasından ibaret" diye anlattı.

Ancak Altman, Musk'la yapay zekanın önem taşıdığı ama dikkatli bir şekilde ele alınması gerektiğiyle ilgili hâlâ aynı "görüşte" olduklarına inanıyor.

Musk'ın Trump'a yakınlığına rağmen (Musk, danışma kurulu Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın eş başkanlığına getirilmişti) Altman, Musk'ın gücünü bir rakibi ortadan kaldırmak için kullanacak kadar ileri gideceğini düşünmüyor.

Altman "Haksız çıkabilirim" diye ekledi.

Independent Türkçe