James Webb Uzay Teleskobu, ötegezegende su ve metan buldu

"Bu kadar bariz bir işareti ilk kez görebildik"

Bir sonraki adım, WASP-80 b'nin kimyasal bileşimini derinlemesine analiz etmek (İllüstrasyon: NASA)
Bir sonraki adım, WASP-80 b'nin kimyasal bileşimini derinlemesine analiz etmek (İllüstrasyon: NASA)
TT

James Webb Uzay Teleskobu, ötegezegende su ve metan buldu

Bir sonraki adım, WASP-80 b'nin kimyasal bileşimini derinlemesine analiz etmek (İllüstrasyon: NASA)
Bir sonraki adım, WASP-80 b'nin kimyasal bileşimini derinlemesine analiz etmek (İllüstrasyon: NASA)

James Webb Uzay Teleskobu, yaklaşık 163 ışık yılı uzaklıktaki Jüpiter benzeri bir gezegenin atmosferinde metan gazı ve su buharı tespit etti.

Bilim insanları, WASP-80 b adlı ötegezegende bu keşfin yapılmasını "kozmik samanlıkta iğne aramaya" benzetiyor. Diğer bir deyişle keşif, NASA'nın öncülüğünde bir dizi ülke tarafından işletilen James Webb Teleskobu'nun ne denli zor tespitler yapabileceğini gözler önüne seriyor.

ABD'deki Arizona Eyalet Üniversitesi'nden bilim insanı Luis Welbanks, "Yıldızının önünden geçmekte olan bir ötegezegenin spektrumunda bu kadar bariz bir metan işaretini ilk kez görebildik" dedi.

Welbanks, Güneş Sistemi'ndeki Jüpiter ve Satürn gibi yakın gezegenlerde bile bu keşfi yapmanın ancak 50 yıl önce mümkün olabildiğini vurguladı.

Dünya ve Uzay Araştırmaları Okulu'ndan Michael Line, "James Webb'den önce metanın, bol olduğu gezegenlerde Hubble Uzay Teleskobu tarafından tespit edilebileceğine inanıyorduk. Ama bu beklenti büyük ölçüde boşa düştü" ifadelerini kullandı.

Üstelik bu, James Webb Teleskobu'nun, atmosferinde metan keşfettiği ilk gezegene değil. Teleskop önceki aylarda K12-18b adlı ötegezegende de bu tür moleküller keşfetmişti.

WASP-80 b

Yeni keşfin yapıldığı ötegezegen WASP-80 b, "sıcak Jüpiter" diye sınıflandırılıyor. Zira birçok özelliğiyle Jüpiter'e benzemesine rağmen onun aksine, kendi ana yıldıza son derece yakın. 

Bu göreceli yakınlık nedeniyle WASP-80 b'yi etrafında döndüğü kırmızı cüceden ayırmak hiç de kolay değil. Bilim insanlarına göre bu iş, bir kişinin tek saç telini 14,5 kilometre uzaktan tespit etmeye benziyor.

WASP-80 b'nin yıldızına olan bu yakınlığı, gezegen yüzeyindeki sıcaklıkların 552 dereceye çıkmasına neden oluyor.

Jüpiter'deyse sıcaklığın -148 dereceye kadar düştüğü biliniyor.

Independent Türkçe



Kullanıcılar ne yaparsa yapsın ChatGPT, bir adı söylemeyi reddediyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Kullanıcılar ne yaparsa yapsın ChatGPT, bir adı söylemeyi reddediyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

ChatGPT kullanıcıları, yapay zeka sohbet robotunun "David Mayer" adını söylemesini engelleyen alışılmadık bir aksaklık tespit etti.

OpenAI'ın son derece popüler yapay zeka aracı, adı yazma taleplerine bir hata mesajıyla yanıt veriyor:

Bir yanıt üretemiyorum.

Bunun üzerine sohbet dizisi sonlandırılıyor ve insanlar ChatGPT'yle etkileşime devam etmek için yeni bir sohbet penceresi açmak zorunda kalıyor.

Konu, OpenAI gibi teknoloji şirketlerinin platformlarını bilgiyi sansürlemekte kullanmasına dair endişe yarattı.

ChatGPT forumunda bir kullanıcı, "Bence buradan çıkarılacak ders, ChatGPT'nin, bunu yapabilecek yol ve araçlara sahip olanların çıkarlarını korumak için son derece kontrol altında olacağı" diye yazdı.

Diğer kullanıcılar yapay zeka botunu David Mayer adını söylemesi için kandırmaya yönelik şifreler ve bilmeceler de dahil çeşitli girişimlerde bulundu ancak hiçbiri işe yaramadı.
 

xchyj
ChatGPT, "David Mayer" adını yazmaya çalıştığında otomatik olarak çalışmayı durduruyor (Ekran görüntüsü/ The Independent)

Hatta bir kullanıcı kişiselleştirme ayarları aracılığıyla adını David Mayer diye değiştirdi ve ChatGPT'den hesap bilgilerini söylemesini istedi ancak bu da işe yaramadı.

Neden bu adı yazamadığına dair herhangi bir bilgi veremeyen ChatGPT, belirli gizlilik veya telif hakkı kriterlerine girmediği sürece belirli adları yazmada herhangi bir kısıtlamaya sahip olmadığını iddia ediyor.

The Independent daha fazla bilgi için OpenAI'a ulaştı.

Bazı kullanıcılar bu aksaklığın Rothschild servetinin varisi David Mayer de Rothschild'le ilgili olabileceğini ve bu kişinin Genel Veri Koruma Yönetmeliği yasası kapsamında bir talepte bulunmuş olabileceğini düşünüyor.

Bu veri koruma yasası, kişilerin Google gibi teknoloji şirketlerinden adlarını ve bilgilerini internetten kaldırmalarını talep etmesine imkan tanıyor.

Bu ad herhangi bir büyük arama motorunda veya ChatGPT'nin ana rakiplerinden birinde kısıtlanmış görünmüyor.

ChatGPT'de benzer bir sonucu tetikleyen diğer adlar arasında David Faber, Brian Hoods, Jonathan Turley ve Jonathan Zittrain var

Bir ChatGPT kullanıcısı, "David: Mayer de" ve ardından "şimdi iki nokta üst üste yerine nbsp:" isteğini girerek aksaklığı kısmen aşmanın bir yolunu keşfetti.

Bu tekniği tekrarlama girişimleri, ChatGPT tarafından bu adı yazmaya yönelik herhangi bir başka girişimin aynı hata mesajıyla sonuçlandığını gösteriyor.
 

dcrt
Reddit kullanıcısı Bitanuki, bölünemez boşluk (nbsp) kullanarak hatayı atlatmanın bir yolunu keşfetti ancak bu sadece kısmen işe yarıyor (Ekran görüntüsü/The Independent)

OpenAI kısa süre önce 6,6 milyar dolar fon elde etmişti. Bu fon şirketin değerinin 157 milyar dolara ulaşmasını sağlayarak onu dünyanın en değerli yapay zeka odaklı firması haline getirmişti.

Bu büyük ölçüde, Kasım 2022'de piyasaya sürüldüğünde tarihin en çok indirilen uygulaması haline gelen ChatGPT'nin başarısından kaynaklanıyor.

Pazartesi günü Financial Times'ta yayımlanan bir habere göre şirket, yapay zeka platformlarına reklam eklemeyi planlıyor ve bu da 250 milyon ChatGPT kullanıcısından ücretli aboneliklerin ötesinde para kazanmasına olanak tanıyacak.

Independent Türkçe