Samanyolu'nun ucunda yaşamın temel bileşenlerinden biri keşfedildi

Bilim insanları fosforun "orada olmaması gerektiğini" söylüyor

Arizona Üniversitesi'nden bilim insanları Samanyolu Galaksisi'nin ucunda fosfor keşfetti (ESO)
Arizona Üniversitesi'nden bilim insanları Samanyolu Galaksisi'nin ucunda fosfor keşfetti (ESO)
TT

Samanyolu'nun ucunda yaşamın temel bileşenlerinden biri keşfedildi

Arizona Üniversitesi'nden bilim insanları Samanyolu Galaksisi'nin ucunda fosfor keşfetti (ESO)
Arizona Üniversitesi'nden bilim insanları Samanyolu Galaksisi'nin ucunda fosfor keşfetti (ESO)

Gökbilimciler Samanyolu galaksimizin ucunda yaşamın kilit bir bileşenini keşfetti.

Arizona Üniversitesi'nden bir ekip, ABD ve İspanya'daki dev radyo teleskoplarını kullanarak galaksinin eteklerindeki moleküler bulutları incelerken fosforun varlığını tespit etti.

Fosfor, Dünya'daki yaşam için kritik bileşenleri oluşturan NCHOPS (nitrojen, karbon, hidrojen, oksijen, fosfor ve sülfür) elementlerinden biri. 

Diğer elementlerin hepsi çoktan galaksinin ucunda bulunduğundan fosforun keşfinin, uzak yıldızların etrafındaki Dünya benzeri gezegenlerin araştırılması üzerinde doğrudan etkileri var.

Araştırmacılar, Samanyolu'nun merkezinden 74 bin ışık yılı uzaklıkta bu kimyasal maddeyi gözlemlemelerinin, evrene ilişkin temel anlayışımızı sorgulamaya açtığını belirtiyor.

Araştırmayı yöneten ve Arizona Üniversitesi'nde doktora öğrencisi olan Lilia Koelemay şöyle diyor:

Tespit ettiğimiz fosfor galaksinin kenarında, olmaması gereken bir yerde.

Steward Gözlemevi'ndeki 12 metre uzunluğundaki radyo teleskobu kullanılarak fosfor gözlemlendi (Steward Gözlemevi)
Steward Gözlemevi'ndeki 12 metre uzunluğundaki radyo teleskobu kullanılarak fosfor gözlemlendi (Steward Gözlemevi)

Fosforun varlığını açıklayabilecek teoriler arasında, genellikle galaksilerin ucunda bulunmayan süpernova yıldızlar ve ürettikleri fazladan nötronun silikon atomlarına eklenmesiyle fosfor oluşturan düşük kütleli yıldızlar yer alıyor.

Kimya, biyokimya ve astronomi alanında Üstün Başarıya Sahip Öğretim Üyesi unvanına sahip, Steward Gözlemevi'nden Lucy Ziurys, "Fosforu oluşturmak için şiddet içeren türden bir olaya ihtiyaç var" diyor.

Fosforun süpernova patlamalarında meydana geldiği düşünülüyor ve bunun için Güneş'in en az 20 katı kütleye sahip bir yıldıza ihtiyaç var. Başka bir deyişle, eğer gerçekten fosfor üreten tek kaynak buysa yaşamın olması için bir süpernovanın yakınında dursanız iyi olur.

Araştırmacılar galaksinin ucunda fosfor tespit edilmesinin, bu kimyasal maddeyi barındırmadıkları varsayıldığından bugüne kadar yeterince dikkate alınmayan uzaktaki ötegezegenlerle ilgili çalışmaları harekete geçirebileceğini umuyor.

Araştırma ekibi artık Samanyolu'nun uzak bölgelerindeki diğer moleküler bulutları da inceleyerek fosfor içerip içermediklerine bakmayı planlıyor.

Ekibin yaptığı keşif, Nature adlı bilimsel dergide yayımlanan "Phosphorus-bearing molecules PO and PN at the edge of the galaxy" (Galaksinin ucundaki fosfor içeren moleküller PO ve PN) başlıklı makalede açıklandı.

Independent Türkçe



OpenAI'nin CEO'su DeepSeek-R1’i “şaşırtıcı” olarak nitelendirdi

DeepSeek ve ChatGPT yapay zeka araçlarının simgeleri (AP)
DeepSeek ve ChatGPT yapay zeka araçlarının simgeleri (AP)
TT

OpenAI'nin CEO'su DeepSeek-R1’i “şaşırtıcı” olarak nitelendirdi

DeepSeek ve ChatGPT yapay zeka araçlarının simgeleri (AP)
DeepSeek ve ChatGPT yapay zeka araçlarının simgeleri (AP)

OpenAI CEO'su Sam Altman dün, Çin’in yapay zeka girişimi DeepSeek-R1’i ‘şaşırtıcı’ olarak nitelendirdi. Altman, buna karşın kendi şirketinin başarısının anahtarının daha fazla bilgi işlem gücü olduğuna inandığını vurguladı.

Düşük maliyetli bir Çin yapay zeka aracı olan DeepSeek geçtiğimiz ay tüm dünyanın dikkatini çekti. Bir makalede DeepSeek-V3 modelinin geliştirilmesinin düşük güçlü NVIDIA H800 çipleri kullanılarak altı milyon dolardan daha az bilgi işlem gücü gerektirdiği belirtildi.

Çin merkezli teknoloji şirketi WeChat resmi hesabından yaptığı açıklamada, geçtiğimiz hafta piyasaya sürülen DeepSeek-R1 modelinin, OpenAI'nin O1 modelinden, eldeki göreve bağlı olarak 20 ila 50 kat daha ucuz olduğunu belirtti.

XCSDFERGT
DeepSeek yapay zeka aracının logosu (Reuters)

Altman X platformundan yaptığı paylaşımda, DeepSeek-R1’in özellikle de fiyatına göre sundukları açısından ‘şaşırtıcı’ olduğunu yazdı.

Altman, şöyle devam etti:

“Ancak araştırma yol haritamızı uygulamaya devam etmek için temelde heyecanlıyız. Görevimizde başarılı olabilmemiz için artan bilgi işlem kapasitesinin her zamankinden daha önemli olduğuna inanıyoruz.”

DeepSeek’in piyasaya sürülmesiyle ABD merkezli teknoloji şirketi Nvidia’nın dün piyasa değeri 593 milyar dolara düşerek Wall Street'teki herhangi bir şirketin en büyük günlük kaybını kaydetmesinin ardından birçok büyük teknoloji şirketinin hisseleri değer kaybetti.