Mısırlı eski bakan, "mumya laneti" söylentilerine açıklık getirdi

"Laneti" kaldırmak için havalandırmak şart

Tutankamon, Mısır'ın Krallar Vadisi'ndeki mezarında yüzünde altın bir maskeyle yatıyor (AFP)
Tutankamon, Mısır'ın Krallar Vadisi'ndeki mezarında yüzünde altın bir maskeyle yatıyor (AFP)
TT

Mısırlı eski bakan, "mumya laneti" söylentilerine açıklık getirdi

Tutankamon, Mısır'ın Krallar Vadisi'ndeki mezarında yüzünde altın bir maskeyle yatıyor (AFP)
Tutankamon, Mısır'ın Krallar Vadisi'ndeki mezarında yüzünde altın bir maskeyle yatıyor (AFP)

Mısırlı arkeolog ve eski Tarihi Eserler Bakanı Zahi Havas, "mumya lanetinin" asıl gerekçesini açıkladı.

Havas, ortada herhangi bir lanet bulunmadığını ve basit enfeksiyonların ölüme neden olduğunu söyledi.

Sözde lanet ayrım yapmıyor

Antik Mısır'da yaşamış bir kişinin mumyalanmış bedenini rahatsız edenlerin üstüne, Firavunların lanetinin salınacağına inanılıyor.

İddiaya göre bu lanet, arkeologlar ya da hırsızlar arasında ayrım da yapmıyor.

Firavunların lanetinin kötü şans, hastalık ve hatta ölüme bile yol açtığı iddia ediliyor.

Özellikle bu lanetin MÖ 1332 ila 1323'te hüküm sürmüş çocuk firavun Tutankamon'un 1922'de açılan mezarıyla ilgili olduğunun da altı çiziliyor.

Fakat bunların hepsi şehir efsanesi.

Hangi ölümler örnek olarak gösterildi?

Kazıyla ilişkili isimlerin farklı zamanlarda beklenmedik şekilde ölümleri, lanet söylentilerinin abartılmasına neden oldu.

1922'de Krallar Vadisi'nde Tutankamon'un bozulmamış mezarını ortaya çıkaran Britanyalı arkeolog Howard Carter'ın kanaryasını aynı gün yılan yedi.

Kazıyı finanse eden George Herbert 5 Nisan 1923'te bir sivrisinek ısırığı sonucu enfekte olduğu için öldü.

1923'te mezarı gördükten sonra kazıların Amerikalı sponsoru George Jay Gould zatürreden öldü.

Diğerleri arasında Londra'da mumyanın röntgenini çeken Archibald Douglass Reid ve 1935'te Mısır'a yaptığı son geziden sonra enfeksiyondan ölen Amerikalı arkeolog James Henry Breasted yer aldı.

Arkeolog Carter da hemen sonra olmasa bile 17 yıl sonra Hodgkin hastalığından hayatını kaybetti.

Lanetle ilişkilendirilen çeşitli araba kazaları, çatışma, yangın, intihar gibi vakalar da basında geniş yer bulmuştu. 

Tutankamon'un Krallar Vadisi'nde üstü örtülmüş mumyası (Reuters)
Tutankamon'un Krallar Vadisi'nde üstü örtülmüş mumyası (Reuters)

Öte yandan çok sayıda Mısırlı işçi de kazılarda yer almıştı. Fakat hem Carter'ın onları çok anmaması hem de Batı basınının pek yer vermemesi nedeniyle hastalıkları ve ölümleri nadiren duyuldu.

"Acele etmemek gerekiyor"

Havas, beklenmedik ölümlerin lanetle değil, yalnızca bilimle açıklanabileceğini söylüyor:

Bir mezarda mumya varsa, bu mumyada görülemeyen mikroplar vardır.

Arkeologların eskiden alelacele mezarlıklara girdiğini söyleyen Havas, gerekli önlemleri almadıkları için mikroplara maruz kaldıklarını ve ardından öldüklerini söyledi.

Yakın zamanda kendisinin de dahil olduğu bir keşif çalışmasından örnek veren Havas, şunları söyledi:

İki hafta önce yerin yaklaşık 18 metre altında, 25 ton ağırlığında kilitli bir lahit keşfettim. İki işçi daha sonra benim için kapağı açtı. Açtıklarında, kötü hava çıkıp temizi girene kadar yarım saat kadar havalandırdım. Firavunların laneti bu.

Lanetin eski mikroplardan kaynaklandığının altını çizen Havas, Tutankamon'un mezarı keşfedildiğinde haberlerin telif haklarının London Times'a verildiğini hatırlattı.

Havas bu nedenle diğer kuruluşlardaki muhabirlerin farklı bir şeyler yazamadığını söyledi. Bu durum, lanet söylentilerinin daha çok kişi tarafından dillendirilmesine neden olmuştu. 

Independent Türkçe



Amazon'un yeni depolarında 10 kat daha fazla robot olacak

Amazon’un "Sparrow" robotu (Amazon)
Amazon’un "Sparrow" robotu (Amazon)
TT

Amazon'un yeni depolarında 10 kat daha fazla robot olacak

Amazon’un "Sparrow" robotu (Amazon)
Amazon’un "Sparrow" robotu (Amazon)

Amazon, 10 kat daha fazla robot içeren yeni bir depo açacağını söyledi.

Müşterilerin kargolarının gönderilmesinde kullanılan robotik sistemlerin sayısını ve karmaşıklığını giderek artıran şirket, bu kez de yeni sistemler üzerine kurulu "yeni nesil" depoları devreye sokacağını söylüyor. Amazon halihazırda dünyanın en büyük endüstriyel robot üreticisi ve robotlar, ürünlerin müşterilere gönderilmesinin yanı sıra seçilmesinde de görev alıyor.

Bu yeni depolardan ilki, Louisiana'nın Shreveport kentinde açılacak ve bu yeni teknoloji, ilk kez deponun tüm temel üretim alanlarına dahil olacak.

Tam kapasiteyle faaliyete geçtiğinde, depoda 2 bin 500 kişiyle birlikte binlerce gezgin robot ve bir dizi robotik kol çalışacak.

Örneğin, "Sparrow" denen robotik kol, ürünleri alıp müşterilere teslim edilmek üzere gönderebiliyor. "Proteus" adlı yeni bir makine de büyük ürün yığınlarını taşıyıp dağıtırken çalışan insanları yanında taşıyabiliyor.

Amazon, Proteus isimli robotun özellikle birlikte çalışacağı insanlara cana yakın görünmek üzere tasarlandığını söyledi. Robota daha arkadaş canlısı görünmesi ve hangi yöne gideceğini belli edebilmesi için göz yerleştirilmesi de bu girişimin bir parçası.
 

zxscdvf
Proteus, Amazon'un ilk tam otomatik gezgin robotu (Amazon)

Amazon Robotics'in müdürü Julie Mitchell, Amazon'un bu makineyi "sevilebilir" kılmak üzere tasarladığını ve bunun, insanların robotlarla iş birliği yaparak çalışması için bir argüman niteliği taşımasını umduğunu söyledi.

Gezgin robotların eski versiyonları, Amazon depolarında sınırlı rotalar üzerinde çalışıyordu ve güvenlik endişeleri sebebiyle depoda çalışan insanlardan uzakta, kafeslerin içinde tutuluyorlardı. Mitchell, Amazon'un zamanla tüm robotlarının insanlarla birlikte özgürce çalışabilecek kadar güvenli olmasını umduğunu söyledi.

Louisiana'daki yeni depo, doğrudan bu yeni robotik sistemler için inşa edildi. Ancak Amazon, robotların mevcut binalara da uyarlanabileceği göz önünde bulundurularak tasarlandığını söyledi ve başka yerlerde de devreye gireceklerini öne sürdü.

Bu robotlar, Amazon'un bu hafta açıkladığı, büyük oranda yapay zekayla çalışan geniş kapsamlı yeni teknolojilerin bir parçası. Açıklanan teknolojiler arasında ayrıca şoförlerin araçlarında kargo paketlerini bulmasını kolaylaştıracak araçlar, yapay zeka tarafından üretilen ve televizyon satın almak gibi konularda bilgi sunan alışveriş rehberleri de yer alıyor.

Independent Türkçe