Kaspersky: 2023 yılında günlük 411 bin zararlı dosya tespit edildi

En fazla hedef alınan sistemler ‘Microsoft Office’ ve ‘Windows’ olarak açıklandı.

Microsoft Office belge türlerindeki kötü amaçlı belgeleri içeren saldırıların sayısında yüzde 53 oranında önemli bir artış oldu. (Shutterstock)
Microsoft Office belge türlerindeki kötü amaçlı belgeleri içeren saldırıların sayısında yüzde 53 oranında önemli bir artış oldu. (Shutterstock)
TT

Kaspersky: 2023 yılında günlük 411 bin zararlı dosya tespit edildi

Microsoft Office belge türlerindeki kötü amaçlı belgeleri içeren saldırıların sayısında yüzde 53 oranında önemli bir artış oldu. (Shutterstock)
Microsoft Office belge türlerindeki kötü amaçlı belgeleri içeren saldırıların sayısında yüzde 53 oranında önemli bir artış oldu. (Shutterstock)

Kaspersky sistemleri bu yıl günde yaklaşık 411 bini kötü amaçlı olmak üzere yaklaşık 125 milyon dosya tespit etti. Bu durum, 2023 yılı boyunca siber tehditlerin geçen yıla oranla yüzde 3 artış gösterdiğine işaret ediyor.

Uzmanlar, Microsoft Office belge türleri veya PDF dosyaları gibi kötü amaçlı belgeleri içeren saldırıların sayısında yüzde 53'lük önemli bir artış olduğunu kaydetti. Saldırganlar, tespit edilmeden sistemlere sızmak için ‘arka kapılar’ kullanmak gibi daha riskli eylemler gerçekleştirdi.

Fotoğraf Altı: Kaspersky, 2019'dan 2023'e kadar güvenlik çözümleri tarafından günlük tespit edilen ortalama zararlı dosya sayısını açıkladı. (Kaspersky)
Kaspersky, 2019'dan 2023'e kadar güvenlik çözümleri tarafından günlük tespit edilen ortalama zararlı dosya sayısını açıkladı. (Kaspersky)

Saldırılara karşı en savunmasız cihazlar

Kaspersky sistemleri tarafından günlük olarak tespit edilen tüm kötü amaçlı yazılım dolu verilerin yüzde 88'inin Windows cihazlarda bulunması nedeniyle Windows cihazlar siber saldırıların ana hedefi oldu. Farklı komut dosyaları ve çeşitli formatlardaki belgeler aracılığıyla yayılan kötü amaçlı yazılımlar da günlük olarak tespit edilen tüm kötü amaçlı dosyaların yüzde 10'unu temsil ederek yılın ilk üç siber tehdidi arasında yer aldı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre en yaygın kötü amaçlı yazılım türünde ‘Truva atı’ yazılımı halen ilk sırada. 2023 yılı, ‘arka kapı’ kullanımında 2022'de günlük olarak keşfedilen 15 bin dosyadan 2023'te 40 bin dosyalık bir artışa tanık oldu. Bu veriler, ‘arka kapı’ çabalarının arasında en tehlikelisinin ‘Truva atı’ yazılımı olduğunu gözler önüne serdi. Yazılım, saldırganlara, gizli verileri toplamanın ve kurbanın bilgisayar etkinliklerini kaydetmenin yanı sıra, dosya gönderme, alma, çalıştırma ve silme gibi görevleri gerçekleştirmek için kurbanın sistemini uzaktan kontrol etme yeteneği de sağlıyor.

Fotoğraf Altı: Kaspersky tarafından günlük olarak tespit edilen kötü amaçlı yazılım dolu verilerin yüzde 88'i Windows çalıştıran cihazlarda bulunuyor. (Kaspersky)
Kaspersky tarafından günlük olarak tespit edilen kötü amaçlı yazılım dolu verilerin yüzde 88'i Windows çalıştıran cihazlarda bulunuyor. (Kaspersky)

Kullanıcılara tavsiyeler

Kaspersky uzmanları bireysel kullanıcılara, güvenilmeyen kaynaklardan uygulama indirmemelerini ve yüklememelerini, bilinmeyen kaynaklardan gelen bağlantılara veya internetteki şüpheli reklamlara tıklamamalarını tavsiye ediyor.

Buna ek olarak, küçük ve büyük İngilizce harfler, sayılar ve noktalama işaretlerinin bir karışımını içeren güçlü, benzersiz parolalar oluşturmayı ve iki faktörlü kimlik doğrulamayı etkinleştirmeyi öneriyor.

Kullanıcılar için ipuçları

- Bazıları belirli güvenlik sorunları için önemli düzeltmeler içerebileceğinden, güncellemeleri her zaman yükleyin.

- Ofis güvenlik sistemlerini veya siber güvenlik yazılımlarını devre dışı bırakmanızı isteyen mesajları dikkate almayın.

- ‘Kaspersky Premium’ gibi sisteminize ve cihaz türünüze uygun güçlü bir güvenlik çözümü kullanın.

Şirketler için tavsiyeler

Kaspersky uzmanları, saldırganların güvenlik açıklarından yararlanarak ağınıza sızmasını önlemek için şirketler tarafından kullanılan tüm cihazlara periyodik olarak en son yazılım güncellemelerinin yüklendiğinden emin olunması gerektiği görüşünde. Uzmanlara göre şirket hizmetlerine erişmek için güçlü parolalar kullanma ilkesini yerleştirmek ve hizmetlere uzaktan erişmek için çok faktörlü kimlik doğrulama kullanmak da büyük önem taşıyor.



Kedi ve köpekler rüyasında ne görüyor?

Kedi ve köpeklerin iyi bir uyku çekmesi, sağlıklı yaşamaları ve öğrenme becerilerinin gelişmesi açısından kritik önem taşıyor (Unsplash)
Kedi ve köpeklerin iyi bir uyku çekmesi, sağlıklı yaşamaları ve öğrenme becerilerinin gelişmesi açısından kritik önem taşıyor (Unsplash)
TT

Kedi ve köpekler rüyasında ne görüyor?

Kedi ve köpeklerin iyi bir uyku çekmesi, sağlıklı yaşamaları ve öğrenme becerilerinin gelişmesi açısından kritik önem taşıyor (Unsplash)
Kedi ve köpeklerin iyi bir uyku çekmesi, sağlıklı yaşamaları ve öğrenme becerilerinin gelişmesi açısından kritik önem taşıyor (Unsplash)

Sokakta bir köşeye veya evdeki koltuğa kıvrılıp yatan kedi ve köpekler, tıpkı insanlar gibi rüya görüyor. 

Hayvanların uyurken ne gördüğünü anlatma imkanı olmasa da bilim insanlarının elinde bazı yöntemler var. 

Rüya görürken insanların gözleri hareket ediyor ve uykunun bu evresi hızlı göz hareketi (rapid eye movement / REM) diye biliniyor. Bugüne kadar yapılan araştırmalarda kedi ve köpekler de REM belirtileri sergiliyor.

Ancak araştırmacılar, hayvanların tam olarak insanlar gibi rüya görmediğini düşünüyor. 

San Francisco Eyalet Üniversitesi'nden David Peña-Guzmán, "Diğer hayvanların insan olmayan zihinleri ve bedenleriyle, bizimle aynı şekilde rüya gördüğünü varsaymak hata olur" diyor. 

Yine de uzmanlara göre bu hayvanların rüyaları, günlük hayattaki deneyimlerinin bir yansıması. 

Pek çok araştırmacı, insanların bu şekilde rüya gördüğünü düşünürken bazıları, kişinin yaşantısında eksik olan şeylerin rüyasını gördüğünü öne sürüyor.

Harvard Üniversitesi'nde rüyalar üzerine çalışan Deirdre Barrett, hayvanların rüyalarının içeriğine dair yeterince araştırma yapılmadığını söyleyerek ekliyor:

Muhtemelen köpekler gün içinde neyle ilgileniyorsa, rüyalarında da onlar ortaya çıkıyor.

Barrett'a göre evcil köpekler muhtemelen yemek, oyun ve sahipleri hakkında rüya görüyor. 

1970'lerde yapılan bir araştırmada kedilerin REM uykusu sırasında hareket ettiği görülmüştü. Bilim insanları hayvanın bu sırada rüyasında avlandığını gördüğünü düşünüyor. 

Barrett, "Kedilerin avlarını takip etmek veya onlara saldırmakla ilgili rüya gördüğü çok güçlü bir varsayım" diyor. 

Ayrıca bazı kedilerin, güneşte uzandıklarını veya esnediklerini görmesi de muhtemel. 

Madrid'deki Montepríncipe Kliniği'nde veteriner olan Juan Antonio Aguado da "Köpekler; sahipleri, yürüyüşleri ya da oynadıkları oyunlar hakkında rüya görebilir" diyerek ekliyor: 

Kedilerse kanepede kucaklaşma, avlanma ve hatta diğer hayvanlarla kavga etme anlarını yeniden yaşayabilir. Bu rüyalar uyku sırasında ağız seğirmesi, bacak hareketleri, hırlama ve havlama gibi fiziksel davranışlarla kendini gösterir.

Barrett kedilerin de sahiplerini rüyasında görebileceğini ancak bunun köpeklerde daha sık yaşandığını tahmin ediyor.

Aguado ayrıca köpek büyüklüğünün de rüyaları etkilediğini öne sürüyor:

Büyük köpekler her 60 ila 90 dakikada bir rüya görürken, küçük köpekler uyurken daha fazla beyin aktivitesine sahip olduğu için bunu yaklaşık 10 dakikada bir yapar.

Hayvanlar rüya görebildikleri gibi bunlar kabusa da dönüşebiliyor. Genellikle kabus görünce uykularında hırlamaya veya havlamaya başlayabiliyorlar.

Aguado, derin uykudaki hayvanların gerçekliğe dair farkındalığı azaldığı için onları uyandırmamayı tavsiye ediyor.

Veteriner "Köpek veya kedi olumsuz tepki verebilir ve saldırgan davranabilir" diyerek ekliyor: 

Dikkatini çekmek için ismiyle seslenmek ya da yatağını hafifçe hareket ettirmek tercih edilmeli.

Independent Türkçe, El País, Scientific American