Kutup ayılarından ilham alınarak kazak üretildi

Bilim insanları, elyafın yıkanabilir ve boyanabilir olduğunu da söylüyor

Grönlandlı avcı Peter Arqe-Hammeken, 18 Ağustos 2023'te Ittoqqortoormiit'te bir kutup ayısının derisini açıyor (AFP)
Grönlandlı avcı Peter Arqe-Hammeken, 18 Ağustos 2023'te Ittoqqortoormiit'te bir kutup ayısının derisini açıyor (AFP)
TT

Kutup ayılarından ilham alınarak kazak üretildi

Grönlandlı avcı Peter Arqe-Hammeken, 18 Ağustos 2023'te Ittoqqortoormiit'te bir kutup ayısının derisini açıyor (AFP)
Grönlandlı avcı Peter Arqe-Hammeken, 18 Ağustos 2023'te Ittoqqortoormiit'te bir kutup ayısının derisini açıyor (AFP)

Bilim insanları kutup ayılarının kürkünün yapısından ilham alarak yeni bir elyaf geliştirdi ve bu elyafın, kullanıcıları aşırı soğuktan koruyacak bir kazak şeklinde örülebileceğini söyledi.

Çin Bilimler Akademisi'nden araştırmacılar, yıkanabilir ve dayanıklı elyafın sıradan kazaklara kıyasla çok daha ince bir şekilde örülerek onu giyenleri soğuktan koruyabileceğini söylüyor.

Testler, ultra hafif bir malzeme türü olan aerojelden yapılan örülebilir elyafın olağanüstü ısı yalıtımı sağlayabildiğini ortaya koydu. Sonuçlar perşembe günü Science adlı bilimsel dergide yayımlandı.

Kuzey Kutbu ve Antarktika gibi aşırı soğuk ortamlarda yaşayan hayvanlar, kendilerini sıcak ve kuru tutan özel kürklerle evrimleşmiştir.

Örneğin kutup ayısının tüyleri, yoğun kabuk yapısının içindeki gözenekli bir çekirdekten oluşuyor.

Çalışmalar, ayının kürkünün güç ve esnekliğini korurken olağanüstü ısı yalıtımı da sağladığını gösteriyor.

Yeni çalışmada, bilim insanları kutup ayısı kürkünün bu çekirdek-kabuk yapısını taklit ettiler.

Araştırmacılar, ince ve gerilebilir kauçuk katmanla kaplanan gözeneklere sahip EAF adlı güçlü bir polimerik aerojel elyaf üretti.

Elde edilen elyaf mükemmel ısı yalıtımı performansına sahipti ve aynı zamanda mekanik olarak sağlam olması onu örme veya dokuma için uygun hale getiriyordu.

Çalışmada elyafın yıkanabilir ve boyanabilir olduğu da tespit edildi.

Eksi 20 santigrat derecelik soğuk ortamda EAF kumaşı, şişme mont, yün ve pamuk kazak giyen bir gönüllü (Science)
Eksi 20 santigrat derecelik soğuk ortamda EAF kumaşı, şişme mont, yün ve pamuk kazak giyen bir gönüllü (Science)

Araştırmacılar, elyafın yüzde bin gerilmeye kadar esneyebildiğini ve bunun sadece yüzde iki gerilmeye ulaşan sıradan elyaflara kıyasla önemli bir gelişme olduğunu belirtti.

Çalışma, ısı yalıtım özelliklerinin yüzde 100 gerilimli ve 10 bin tekrarlı esnetme döngüsünden sonra bile minimum düzeyde etkilendiğini ortaya koydu.

Daha sonraki testlerde, bilim insanları elyaftan ince bir kazak dokudu ve şişme montun yaklaşık beşte biri kalınlığında olmasına rağmen benzer yalıtım performansı sağladığını buldular.

Bulgular, basit işlemler kullanılarak ölçekli üretilebilecek çok işlevli elyafların daha da geliştirilmesi olasılığını gösterdi.

Independent Türkçe



İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

İnternetin büyük bölümüne güç sağlayan internet altyapısı şirketi Cloudflare, "internetin kurallarını değiştirdiğini" söylüyor. 

Şirket, yapay zeka firmalarının internetten veri toplamasını engellemek amacıyla yapay zeka tarayıcılarını doğrudan engelleyecek.

ChatGPT gibi büyük dil modelleri, performanslarını artırmak için muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyuyor. Bu şirketlerin çoğu, sistemleri eğitmek adına farklı internet sayfalarına erişip içeriklerini depolayan  tarayıcılar kullanıyor.

Artık Cloudflare, bu yapay zeka tarayıcılarının doğrudan engelleneceğini söylüyor. Bu, sözkonusu otomatik sistemlerin "izin veya ücret" olmaksızın sayfalara erişemeyeceği anlamına geliyor.

Bu internet sitelerinin yayıncıları, yapay zeka tarayıcılarına sitelerine erişim izni verebilecek. Cloudflare, yapay zeka şirketlerinin ödeme yapıp yapmamayı seçebileceği bir "taramaya göre ödeme" ücreti seçeneği ekleyeceğini söylüyor.

Yapay zeka sistemlerini eğitmek için çevrimiçi yazıların kullanılması, süregelen yapay zeka çağının en bölücü konularından biri haline geldi. Birçok yayıncı, içeriklerinin sistemleri eğitmek amacıyla izinsiz kullanıldığını öne sürerek yapay zeka şirketlerine karşı hukuki yollara başvurdu.

Bu çatışma 2023'te artarken Cloudflare, ilk başta internet sayfalarına özel bir etiket ekleyerek yapay zeka sitelerinden erişmemesini istemesine izin vereceğini söylemişti ancak bu uygulanamazdı. Geçen yıl, bu tür yapay zeka botlarını tespit eden bir teknoloji geliştirerek internet sitelerinin bunları otomatik olarak engellemesine imkan tanımaya başladı.

Artık ikinci araç varsayılan olarak açık hale gelecek.

Cloudflare CEO'su Matthew Prince, New York Times'a, "Cloudflare'ın internetin kurallarını tamamen değiştirdiğini" söyledi. Prince bu hamlenin, yapay zeka şirketlerinin interneti kazıyarak içeriğe serbestçe erişmesinin, insanların yeni yazılar ya da diğer içerik türlerini yayımlamaya teşvik edilmesini engelleyeceği endişesinden kaynaklandığını söyledi.

Independent Türkçe