Bilim insanları uzaydaki devasa "radyo çemberlerinin" sırrını çözdü

Galaksilerden daha büyük olan bu çemberler bilim insanlarının kafasını yıllardır karıştırıyor

(CSIRO)
(CSIRO)
TT

Bilim insanları uzaydaki devasa "radyo çemberlerinin" sırrını çözdü

(CSIRO)
(CSIRO)

Bilim insanları yıllardır kafalarını karıştıran muazzam "radyo çemberleri" için bir açıklama bulduklarını düşünüyor.

2019'da gökbilimciler daha önce hiç görmedikleri bir şey bulmuştu. Avustralya'daki bir teleskop, galaksilerin etrafını kolayca sarabilecek kadar büyük radyo dalgası halkaları tespit etmişti.

Bilim insanları bunların ne olduğunu ya da nereden geldiğini bilmiyordu. Ancak geçen yıllar içinde araştırmacılar bu muazzam halkaların oraya nasıl geldiğini anlamaya başladıklarına inanıyor.

Çemberler galaktik rüzgarların oluşturduğu kabuklar gibi görünüyor. Bu rüzgarlar, süpernova denen patlayan devasa yıldızlar tarafından evrenin dört bir yanına savruluyor gibi duruyor.

Bu rüzgarlar, yıldız doğumlarının olağanüstü oranlarda olduğu "yıldız patlama" galaksilerinden geliyor gibi gözükmekte. Bu muazzam sayıda yıldız, büyük patlamalara yol açabilir: Aynı anda birbirlerinin yakınında patlarlarsa, gazı galaksiden koparabilir ve saniyede 2 bin kilometre hızla rüzgarlar halinde dışarı doğru fırlarlar.

Kaliforniya San Diego Üniversitesi'nden Alison Coil, "Bu galaksiler gerçekten ilginç" dedi.

İki büyük galaksi çarpıştığında meydana geliyor. Birleşme tüm gazı çok küçük bir bölgeye itiyor ve bu da şiddetli bir yıldız oluşumu patlamasına neden oluyor. Devasa yıldızlar hızla yanar ve öldüklerinde gazlarını dışarı akan rüzgarlar olarak atar.

Araştırmacılar bu keşfi, galaksinin ortasında tespit edilen soğuk gaz da dahil muazzam radyo halkalarının boyut ve özelliklerini taklit eden bir dizi bilgisayar simülasyonu kullanarak yaptı. Bu simülasyonlar, rüzgarların durmadan önce 200 milyon yıl boyunca galaksiden dışarı aktığını gösterdi.

Durduklarında, bir şok yüksek sıcaklıktaki gazı bu galaksilerden dışarı itmeye devam etti ve bir çember oluşturdu, başka bir ters şok da soğuk gazı galaksiye geri gönderdi. Bu da halkaları açıklıyor gibi görünüyor.

Bulgular, Nature adlı bilimsel dergide yayımlanan "İyonize Gaz, Tuhaf Radyo Çemberi Ev Sahibi Galakside 40 kpc'den Fazla Uzadı" (Ionized Gas Extended Over 40 kpc in an Odd Radio Circle Host Galaxy) başlıklı yeni bir makalede bildirildi.

Independent Türkçe



Birleşik Krallık, bomba imhasında "devrim yaratacak" robot köpeklerini tanıttı

Robot köpeklerin, askeri personelin yükünü hafifletmesi bekleniyor (BK Savunma Bakanlığı)
Robot köpeklerin, askeri personelin yükünü hafifletmesi bekleniyor (BK Savunma Bakanlığı)
TT

Birleşik Krallık, bomba imhasında "devrim yaratacak" robot köpeklerini tanıttı

Robot köpeklerin, askeri personelin yükünü hafifletmesi bekleniyor (BK Savunma Bakanlığı)
Robot köpeklerin, askeri personelin yükünü hafifletmesi bekleniyor (BK Savunma Bakanlığı)

Birleşik Krallık'ın (BK) yeni robot köpekleri, yapılan testlerde bombaları başarıyla etkisiz hale getirdi. 

Bomba imha operasyonlarında robotların kullanılması yeni bir uygulama değil. Ancak bilim insanları ve hükümetler, insanları tehlikeye atacak durumları en aza indirecek yöntemler arıyor.

Bu çalışmalar kapsamında BK Savunma Bakanlığı önemli bir adım attı. Yeni tanıtılan robot köpekler, testlerde bombaları saptayıp etkisiz hale getirmeyi başardı. 

Bakanlığın dün (5 Şubat) yaptığı açıklamada "Patlayıcıları etkisiz hale getirebilen robot köpekler, bomba imha operasyonlarında devrim yaratacak ve gerek BK'de gerekse yurtdışında faaliyet gösterirken askeri personel için riski önemli ölçüde azaltacak" ifadelerine yer verildi. 

Savunma Bilim ve Teknoloji Laboratuarı'nın (DSTL) yürüttüğü 4 günlük testlerde robotlar, kapıları kendi başına açıp kapattı, merdivenlerde gezindi ve sensörleriyle patlayıcıları saptayıp inceledi.

Ardından ya robotik kollarını kullanarak ya da daha küçük patlayıcılarda ateş ederek onları etkisiz hale getirdiler.

Testlerde insan bir operatör de yer aldı ancak yapay zekayla çalışan robot, görevlerin büyük bir kısmını kendi başına yerine getirebildi. 

Yetkililer, yeni robot kendi başına rahatlıkla dolaşırken personelin zarar görmeyeceği bir uzaklıkta süreci takip edebildiğini söylüyor.

Testlerde ayrıca drone'lar da bombaların bulunmasına ve halkın alandan uzak tutulmasına yardımcı oldu.

DSTL Bilim ve Teknoloji Direktörü Prof. Andy Bell, "Bu, halkımızı ve ülkemizi ölümcül tehditlere karşı güvende tutmak için askeri ve ticari sistemleri bir araya getiren Savunma Bakanlığı'nın teknolojiden yararlanarak nasıl avantaj sağlayabileceğinin harika bir örneği" diyerek ekliyor: 

Endüstri ve akademiyle ortaklaşa çalışan DSTL, bilim ve teknolojinin sağladığı avantajla görevini başarıyla yerine getiriyor.

Independent Türkçe, New Atlas, Interesting Engineering, BK Savunma Bakanlığı