Astronotların uzaydaki ilk sözleri

"İlk Türk astronotu" unvanını alan Gezeravcı'nın, Axiom-3 kapsamında başladığı uzay yolculuğu sırasındaki ilk sözünün "İstikbal göklerdedir" şeklinde kayıtlara geçmesinin ardından diğer astronotların da ilk ifadeleri merak konusu oldu

Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın (sağda) uzaydaki ilk sözü "İstikbal göklerdedir" oldu (AA)
Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın (sağda) uzaydaki ilk sözü "İstikbal göklerdedir" oldu (AA)
TT

Astronotların uzaydaki ilk sözleri

Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın (sağda) uzaydaki ilk sözü "İstikbal göklerdedir" oldu (AA)
Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın (sağda) uzaydaki ilk sözü "İstikbal göklerdedir" oldu (AA)

Türkiye'nin ilk astronotu Gezeravcı'nın da bulunduğu SpaceX'e ait uzay aracı, NASA'nın Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden başarıyla fırlatıldı.

Fırlatmanın ardından Ax-3 ekibiyle kurulan canlı bağlantıda konuşan Gezeravcı'nın uzaydaki ilk sözleri, "Türkiye'nin insanlı ilk uzay misyonu için ilk Türk'ün uzaya adım attığı şu anda Yüce Ata'mızın sözüyle bu anı başlatmak istiyorum: Türkiye Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün dahiyane sözü; 'İstikbal göklerdedir.'" şeklinde oldu.

Gezeravcı’nın bu sözlerinin ardından uzaya giden diğer astronotların uzaydayken kullandıkları ilk ifadeler merak konusu oldu.

“Uzaya çıkmayı başardık”

NASA ve SpaceX tarafından ortaklaşa yürütülen "Crew-6" görevinde yer alan Birleşik Arap Emirlikleri’nden ilk Arap astronot Sultan Al Neyadi, Mart 2023’te gerçekleştirilen fırlatmayla 6 ay sürecek uzay yolculuğuna başladı.

Neyadi’nin uzaydaki ilk sözleri, “Şükürler olsun, uzaya çıkmayı başardık. Herkese, aileme, liderimize, bize güvenen Muhammed bin Raşid Uzay Merkezi'ne ve bizi bu fırlatmaya hazırlayan herkese teşekkür etmek istiyorum.” oldu.

"Uzaya çıkan ilk insan" olarak tarihe geçen Sovyet kozmonot Yuri Gagarin’in Vostok 1 misyonuyla 1961’de yörüngeye ulaştığındaki ilk sözleri, "Araç normal çalışıyor. Vzor'un görüş alanında Dünya'yı görebiliyorum. Her şey planlandığı gibi ilerliyor." şeklinde kayıtlara geçti.

"Dünya ne kadar güzel"

16 Haziran 1963'te uzaya çıkan ilk kadın ve "Martı" kod adını kullanan 26 yaşındaki Valentina Tereshkova, Dünya'ya şu mesajı gönderdi:

Benim, Martı. Her şey yolunda. Ufku görüyorum, koyu şeritli mavi bir gökyüzü. Dünya ne kadar güzel. Her şey yolunda gidiyor.

Alexander Gerst, NASA astronotu Reid Wiseman ve Roscosmos komutanı Maxim Suraev ile Soyuz uzay aracıyla uzaya ulaştığında aile ve arkadaşlarıyla yaptığı kısa görüşmede "Burası harika bir yer." dedi.

20 Şubat 1962'de Dünya yörüngesinde dönen ilk Amerikalı John Glenn, "Friendship 7" adlı uzay kapsülüyle 4 saat 55 dakikada Dünya'nın çevresini 3 kez dolaştı.

Fırlatmadan 5 dakika 44 saniye sonra Glenn, gördüğü manzarayla ilgili, "Burası Friendship 7. Arkayı net bir şekilde görebiliyorum, Cape'e doğru büyük bir bulut deseni var. Güzel bir manzara." ifadelerini kullandı.

Ay’a adım atıldığında söylenen ilk sözler

Amerikalı astronot Neil Armstrong’un "Apollo 11" misyonuyla 1969’da Ay’a ilk kez ayak bastığı sırada söylediği ilk sözler, “İnsan için küçük, insanlık için büyük bir adım.”, "Ay'a ayak basan ikinci insan" olarak tarihe geçen Edwin Buzz Aldrin’in de ilk ifadeleri, Armstrong’un sorusuna verdiği “Güzel manzara.” cevabı oldu.

Ay'a ayak basan 7. insan David Scott, "Burada, Hadley'de bilinmeyenin harikaları arasında dururken doğamızın temel bir gerçeği olduğunu fark ediyorum. İnsanoğlu keşfetmeli ve bu da en büyük keşif." sözlerini sarf ederken bu deneyimi tecrübe eden 3. kişi Pete Conrad, "Mark, bu yumuşak ve mide bulandırıcı. Hey, burası düzgün. Çok fazla batmıyorum." dedi.

Conrad'ı takip eden ve Ay'a ayak basan 4. insan Alan Bean'ın ise ilk yorumu, “Güneş ne kadar parlak.” oldu.

Ay'da yürüyen 9. insan John Young, "İşte buradasın: Gizemli ve Bilinmeyen Descartes. Yayla düzlükleri. Apollo 16 imajınızı değiştirecek. Yaşlı Brer Rabbit'i ait olduğu yere, böğürtlen tarlasına geri gönderdikleri için çok mutluyum." ifadelerini kullandı.

1972'de Apollo 16 misyonuyla "Ay'a ayak basan en genç insan" olan 37 yaşındaki Charlie Duke, "Harika. Ay yüzeyine attığım ilk adım süper, Tony." dedi.

Apollo 17 misyonuyla Ay'da yürüyen 11. kişi Eugene Cernan, Alan Bean gibi güneşin parlaklığından etkilenerek, "Jack, buradayım. Aman Tanrım. İnanılır gibi değil. İnanılmaz ama güneş çok parlak. Çok sığ bir çukura indik. Bu yüzden hafif bir eğim açımız var. Çok sığ, yemek tabağı gibi, çanak krater, sadece payandaların genişliği kadar. Nasılsın, Jack?" diye konuştu.



Shenzhou-20 görevinde üç Çinli astronot yola çıktı: Ay hedefi 2030

Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)
Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)
TT

Shenzhou-20 görevinde üç Çinli astronot yola çıktı: Ay hedefi 2030

Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)
Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)

Tiangong uzay istasyonuna üç astronotu taşıyan uzay aracını başarıyla fırlatan Çin, 2030'a kadar Ay'a mürettebatlı görev için bir adım daha attı.

Shenzhou-20 uzay aracı perşembe günü yerel saatle 17.17'de Gobi Çölü'ndeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden Uzun Yürüyüş-2F roketiyle havalandı.

Bu, 30 yıldan uzun süre önce başlayan Shenzhou programının 15. mürettebatlı ve toplamda 20. uzay uçuşu.

Tiangong, yani "Gök Sarayı" uzay istasyonu, tamamen Çin tarafından inşa edildiği için Çin'i uzayda önemli bir rakip haline getirdi. Özellikle de ülkenin ABD'nin ulusal güvenlik kaygıları nedeniyle Uluslararası Uzay İstasyonu'nun dışında bırakıldığı için.

Çin'in uzay programı, iktidardaki Komünist Parti'nin askeri kolu olan Halk Kurtuluş Ordusu'nun kontrolünde.

dfvghyj
Shenzhou-20 görevinin Çinli astronotları, sağdan itibaren, Chen Zhongrui, Chen Dong ve Wang Jie, 24 Nisan 2025 Perşembe günü Çin'in kuzeybatısındaki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nde mürettebatlı uzay görevleri için düzenlenen uğurlama töreninde el sallıyor (Andy Wong/AP)

Üç modüllü istasyona mekanik kolların eklenmesi, bazılarının Çin'in bunları kriz sırasında uyduları veya diğer uzay araçlarını devre dışı bırakmakta kullanabileceği endişelerini de beraberinde getirdi.

Çin'in uzay programı, 2003'te uzaya ilk kez insan fırlatmasından bu yana (ABD ve Rusya'nın ardından bunu gerçekleştiren üçüncü ülke oldu) istikrarlı bir hızla ilerliyor.

Uzay ajansı ayrıca Mars'a kaşif ve Ay'ın daha az keşfedilmiş uzak tarafına gezgin indirdi. 2030'dan önce de Ay'a insan göndermeyi hedefliyor.

Shenzhou, yani "Gök Gemisi" 20 görevini, üçüncü uçuşunu yapan Chen Dong komuta ediyor.

Çin İnsanlı Uzay Programı Ajansı'na göre kendisine, her ikisi de ilk yolculuklarını yapan savaş pilotu Chen Zhongrui ve mühendis Wang Jie eşlik ediyor.

Mürettebat, Çin uzay istasyonundaki üç astronotun yerini alacak. Kendilerinden öncekiler gibi onlar da yaklaşık 6 ay boyunca gemide kalacak.

Uzay gemisinin fırlatmadan yaklaşık 6,5 saat sonra Tiangong'a ulaşması bekleniyor. Üç kişilik mürettebat geçen ekimde gönderilmişti ve 175 gündür uzayda.

Yerlerine gelenlerle kısa bir birlikteliğin ardından 29 Nisan'da geri dönmeleri bekleniyor. Ekim 2022'de tamamen monte edilen Tiangong, aynı anda 6 kişiye kadar barındırabiliyor.

İnsanlı Uzay Programı Ajansı, astronotların uzaydayken tıp bilimi ve yeni teknolojiler alanında deneyler yürüteceğini, bakım yapmak ve yeni ekipmanlar kurmak için uzay yürüyüşleri gerçekleştireceğini söyledi.

Çinli yetkililer perşembe günkü fırlatmanın "tam başarıya" ulaştığını ve mürettebatın uzay istasyonuna doğru yol alırken "iyi durumda" olduğunu söyledi.

Ajanslardan da yararlanılmıştır.

Independent Türkçe