Astronotların uzaydaki ilk sözleri

"İlk Türk astronotu" unvanını alan Gezeravcı'nın, Axiom-3 kapsamında başladığı uzay yolculuğu sırasındaki ilk sözünün "İstikbal göklerdedir" şeklinde kayıtlara geçmesinin ardından diğer astronotların da ilk ifadeleri merak konusu oldu

Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın (sağda) uzaydaki ilk sözü "İstikbal göklerdedir" oldu (AA)
Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın (sağda) uzaydaki ilk sözü "İstikbal göklerdedir" oldu (AA)
TT

Astronotların uzaydaki ilk sözleri

Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın (sağda) uzaydaki ilk sözü "İstikbal göklerdedir" oldu (AA)
Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı'nın (sağda) uzaydaki ilk sözü "İstikbal göklerdedir" oldu (AA)

Türkiye'nin ilk astronotu Gezeravcı'nın da bulunduğu SpaceX'e ait uzay aracı, NASA'nın Florida'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden başarıyla fırlatıldı.

Fırlatmanın ardından Ax-3 ekibiyle kurulan canlı bağlantıda konuşan Gezeravcı'nın uzaydaki ilk sözleri, "Türkiye'nin insanlı ilk uzay misyonu için ilk Türk'ün uzaya adım attığı şu anda Yüce Ata'mızın sözüyle bu anı başlatmak istiyorum: Türkiye Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün dahiyane sözü; 'İstikbal göklerdedir.'" şeklinde oldu.

Gezeravcı’nın bu sözlerinin ardından uzaya giden diğer astronotların uzaydayken kullandıkları ilk ifadeler merak konusu oldu.

“Uzaya çıkmayı başardık”

NASA ve SpaceX tarafından ortaklaşa yürütülen "Crew-6" görevinde yer alan Birleşik Arap Emirlikleri’nden ilk Arap astronot Sultan Al Neyadi, Mart 2023’te gerçekleştirilen fırlatmayla 6 ay sürecek uzay yolculuğuna başladı.

Neyadi’nin uzaydaki ilk sözleri, “Şükürler olsun, uzaya çıkmayı başardık. Herkese, aileme, liderimize, bize güvenen Muhammed bin Raşid Uzay Merkezi'ne ve bizi bu fırlatmaya hazırlayan herkese teşekkür etmek istiyorum.” oldu.

"Uzaya çıkan ilk insan" olarak tarihe geçen Sovyet kozmonot Yuri Gagarin’in Vostok 1 misyonuyla 1961’de yörüngeye ulaştığındaki ilk sözleri, "Araç normal çalışıyor. Vzor'un görüş alanında Dünya'yı görebiliyorum. Her şey planlandığı gibi ilerliyor." şeklinde kayıtlara geçti.

"Dünya ne kadar güzel"

16 Haziran 1963'te uzaya çıkan ilk kadın ve "Martı" kod adını kullanan 26 yaşındaki Valentina Tereshkova, Dünya'ya şu mesajı gönderdi:

Benim, Martı. Her şey yolunda. Ufku görüyorum, koyu şeritli mavi bir gökyüzü. Dünya ne kadar güzel. Her şey yolunda gidiyor.

Alexander Gerst, NASA astronotu Reid Wiseman ve Roscosmos komutanı Maxim Suraev ile Soyuz uzay aracıyla uzaya ulaştığında aile ve arkadaşlarıyla yaptığı kısa görüşmede "Burası harika bir yer." dedi.

20 Şubat 1962'de Dünya yörüngesinde dönen ilk Amerikalı John Glenn, "Friendship 7" adlı uzay kapsülüyle 4 saat 55 dakikada Dünya'nın çevresini 3 kez dolaştı.

Fırlatmadan 5 dakika 44 saniye sonra Glenn, gördüğü manzarayla ilgili, "Burası Friendship 7. Arkayı net bir şekilde görebiliyorum, Cape'e doğru büyük bir bulut deseni var. Güzel bir manzara." ifadelerini kullandı.

Ay’a adım atıldığında söylenen ilk sözler

Amerikalı astronot Neil Armstrong’un "Apollo 11" misyonuyla 1969’da Ay’a ilk kez ayak bastığı sırada söylediği ilk sözler, “İnsan için küçük, insanlık için büyük bir adım.”, "Ay'a ayak basan ikinci insan" olarak tarihe geçen Edwin Buzz Aldrin’in de ilk ifadeleri, Armstrong’un sorusuna verdiği “Güzel manzara.” cevabı oldu.

Ay'a ayak basan 7. insan David Scott, "Burada, Hadley'de bilinmeyenin harikaları arasında dururken doğamızın temel bir gerçeği olduğunu fark ediyorum. İnsanoğlu keşfetmeli ve bu da en büyük keşif." sözlerini sarf ederken bu deneyimi tecrübe eden 3. kişi Pete Conrad, "Mark, bu yumuşak ve mide bulandırıcı. Hey, burası düzgün. Çok fazla batmıyorum." dedi.

Conrad'ı takip eden ve Ay'a ayak basan 4. insan Alan Bean'ın ise ilk yorumu, “Güneş ne kadar parlak.” oldu.

Ay'da yürüyen 9. insan John Young, "İşte buradasın: Gizemli ve Bilinmeyen Descartes. Yayla düzlükleri. Apollo 16 imajınızı değiştirecek. Yaşlı Brer Rabbit'i ait olduğu yere, böğürtlen tarlasına geri gönderdikleri için çok mutluyum." ifadelerini kullandı.

1972'de Apollo 16 misyonuyla "Ay'a ayak basan en genç insan" olan 37 yaşındaki Charlie Duke, "Harika. Ay yüzeyine attığım ilk adım süper, Tony." dedi.

Apollo 17 misyonuyla Ay'da yürüyen 11. kişi Eugene Cernan, Alan Bean gibi güneşin parlaklığından etkilenerek, "Jack, buradayım. Aman Tanrım. İnanılır gibi değil. İnanılmaz ama güneş çok parlak. Çok sığ bir çukura indik. Bu yüzden hafif bir eğim açımız var. Çok sığ, yemek tabağı gibi, çanak krater, sadece payandaların genişliği kadar. Nasılsın, Jack?" diye konuştu.



ChatGPT, Birleşik Krallık'taki giriş seviyesi işlerin üçte birini ortadan kaldırdı

ChatGPT'nin sahibi OpenAI'ın CEO'su Sam Altman (AFP)
ChatGPT'nin sahibi OpenAI'ın CEO'su Sam Altman (AFP)
TT

ChatGPT, Birleşik Krallık'taki giriş seviyesi işlerin üçte birini ortadan kaldırdı

ChatGPT'nin sahibi OpenAI'ın CEO'su Sam Altman (AFP)
ChatGPT'nin sahibi OpenAI'ın CEO'su Sam Altman (AFP)

Araştırmaya göre, kıdem gerektirmeyen pozisyonlar, yeni mezun rolleri ve çıraklıktan oluşan giriş seviyesi işlerin sayısı ChatGPT'nin gelişinden bu yana neredeyse üçte bir oranında (yüzde 31,9) düştü.

İş arama sitesi Adzuna, yeni mezunların arandığı iş ilanlarının Kovid'den bu yana en düşük seviyeye gerilediğini ve giriş seviyesi işlerin 2022'de yüzde 28,9 iken şimdi toplam pazarın yalnızca dörtte birini oluşturduğunu tespit etti.

Giriş seviyesindeki görevlerin yerini yapay zekanın alması bu durumun sebeplerinden biri. Fakat yükselen Ulusal Sigorta primleri dahil olmak üzere artan işgücü maliyetleri de bir etken. Artan maaşlar da yakın zamana kadar enflasyonu geride bıraktı.

ChatGPT Kasım 2022'de piyasaya sürüldü, o zamandan beri birkaç versiyon çıktı ve yeni bir teknolojik dönüşüm çağını başlattı. ChatGPT'nin sahibi olan şirket 300 milyar dolar değerinde ve bu da onu Londra Menkul Kıymetler Borsası'nda halka açık tüm şirketlerden daha büyük yapıyor.

Bir başka yapay zeka firması olan Anthropic'in CEO'su yakın zamanda yapay zekanın 5 yıl gibi kısa bir süre içinde giriş seviyesindeki işlerin yarısını ortadan kaldırabileceğini söyledi. Dario Amodei, bu süre zarfında Birleşik Krallık'ta işsizliğin yüzde 10 ya da 20'ye çıkabileceğini iddia ederek şunları söyledi:

İnsanların bunu düşündüğünü sanmıyorum.

Adzuna'nın veri bilimi başkanı James Neave ise "Giriş seviyesinde işe alımları azaltabilmek, sadece verimliliği ve maliyet tasarruflarını artırır. Ulusal Sigorta primleri doğrudan mali bir yük" derken, yaklaşan İstihdam Hakları Yasa Tasarısı'nın da caydırıcı bir faktör olabileceğini öne sürdü.

Eğer bir işverenseniz, tüm bunlar insanları işe almamanız için nedenler listesini uzatıyor.

Ülke çapında birkaç büyük firma, maliyet düşürme önlemleri kapsamında personel sayısını önemli ölçüde azaltmayı planladığını ve işin çoğunu yapay zekanın üstleneceğini açıkladı.

BT'nin CEO'su Allison Kirkby, 2030'a kadar 40 bin ila 50 bin çalışanı işten çıkarmaya yönelik ilk planların "yapay zekanın tam potansiyelini yansıtmadığını" söyledi, yani daha da fazla kişi işini kaybedebilir.

Amazon da yapay zekanın daha geniş kapsamlı rollerde kullanılması sonucunda iş kayıplarının olacağını söyledi ancak kişi sayısı veya tarih vermedi.

Independent Türkçe