Türk savunma şirketinden Suudi Arabistan'a teknoloji transferi

Türk savunma sanayisi şirketi Ramsa Defence, teknoloji transferiyle Suudi Arabistan'da 120 milyon dolar büyüklüğünde bir yatırıma ortak olacak

Ramsa Defence, teknoloji transferi yaparak yerel ortakla Suudi Arabistan'da 120 milyon dolarlık yatırımı hayata geçirecek (AA)
Ramsa Defence, teknoloji transferi yaparak yerel ortakla Suudi Arabistan'da 120 milyon dolarlık yatırımı hayata geçirecek (AA)
TT

Türk savunma şirketinden Suudi Arabistan'a teknoloji transferi

Ramsa Defence, teknoloji transferi yaparak yerel ortakla Suudi Arabistan'da 120 milyon dolarlık yatırımı hayata geçirecek (AA)
Ramsa Defence, teknoloji transferi yaparak yerel ortakla Suudi Arabistan'da 120 milyon dolarlık yatırımı hayata geçirecek (AA)

Türk savunma sanayisi şirketlerinin Körfez ülkelerinde son dönemde geliştirdikleri iş ilişkileri ve yatırım fırsatlarına bir yenisi eklendi.

Turalı Group bünyesindeki Ramsa Defence, Riyad'da düzenlenen World Defense Show Fuarı'nda Suudi Arabistan'da yapacağı yatırımı netleştirdi.

Buna göre, Ramsa Defence, yatırım için Suudi Arabistan şirketi ACMI (Arms Company for Military Industries) ile anlaşmaya vardı. Teknoloji transferini kapsayan anlaşma doğrultusunda Ramsa Defence, portföyündeki yaklaşık 20 ürüne ilişkin teknoloji transferini 8 aylık dönemde tamamlayacak. Yaklaşık 1,5 yıllık dönem sonunda ürün teslimatlarına başlanması amaçlanıyor.

Ürünler arasında insansız hava aracı (İHA), insansız kara aracı (İKA), ⁠⁠Eskelot Silah Taşıma Sistemi, ⁠⁠kamikaze dron, Hakan hybrid guard güvenlik kulesi, bomba atar dron, uçak test ⁠⁠tezgahları, ⁠⁠ultrasonik silah temizleme sistemi gibi bir dizi çözüm yer alıyor.

Yapılacak teknoloji transferiyle birlikte Ramsa Defence'in Suudi Arabistan pazarındaki önemli oyunculardan biri haline gelmesi hedefleniyor.

Taraflar teknoloji transferi dışında birlikte silahlı insansız hava aracı (SİHA) geliştirecek.

İki etapta 120 milyon dolarlık yatırım

Ramsa Defence ve ACMI, Suudi Arabistan'da iki etaptan oluşan yatırımın ortağı olacak. İlk olarak Cidde şehrinde 50 bin metrekarelik alanda fabrika kurulacak. Bu tesiste İHA, SİHA, İKA ve minikopter üretimi yapılacak. Yatırım tutarı 70 milyon dolar olacak tesis, 2025 yılının ilk çeyreğinde hizmete girecek.

İkinci etapta Riyad şehrinde 50 bin metrekare alana sahip bir fabrika daha açılacak. Burası için de ilk aşamada 50 milyon dolarlık yatırım planlanıyor.

Ramsa Defence'in Suudi Arabistan yatırımının toplam büyüklüğü 120 milyon doları bulacak.

"Uluslararası pazarlarda güçlenmek adına önemli"

Turalı Group Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Gücükturalı, AA'ya yaptığı açıklamada, savunma sanayisinde, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığının da vizyonu doğrultusunda, Türk Silahlı Kuvvetleri ve diğer güvenlik güçlerine yerli ve milli yüksek teknoloji ürünler ve alt sistemler geliştirmek ve üretmek amacıyla 2016 yılında Ramsa Defence'i kurduklarını söyledi.

Geçen sürede ortaya koydukları çözümlerle çeşitli sorumluluklar üstlendiklerini ifade eden Gücükturalı, gelinen aşamada bu kabiliyetlerle yurt dışına açılarak döviz kazandırıcı faaliyetlere yöneldiklerini belirtti.

Suudi Arabistan yatırımının kendileri ve Türk savunma sanayisi için uluslararası pazarlarda daha da güçlenmek adına oldukça önemli olduğunu dile getiren Gücükturalı, "Sahip olduğumuz değer önerisiyle AR-GE, tasarım, üretim, lojistik, eğitim ve yönetim gibi birçok alanda uluslararası ortaklarımızın ilgi merkezi olma özelliği taşıyoruz. Bu yatırımla Turalı Group'un Suudi Arabistan'daki ilk üretim üssünü açıyoruz. Sürdürülebilirlik ve küresel işbirliklerini önceliklendiren ve istihdam oluşturan yatırım kararlarımız da söylemlerimizin somut bir örneği olmakta." dedi.

 



Yapay zekaya yöneltilince çevreye en çok zarar veren sorular belirlendi

Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
TT

Yapay zekaya yöneltilince çevreye en çok zarar veren sorular belirlendi

Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)
Tablet ekranında ChatGPT ve DeepSeek sohbet botlarının logoları görülüyor (AFP)

Yeni bir araştırmaya göre OpenAI'ın ChatGPT'si gibi yapay zeka sohbet botlarının mantıklı düşünmesini ve akıl yürütmesini gerektiren sorgular, diğer soru türlerine göre daha fazla karbon salımına yol açıyor.

ChatGPT gibi geniş dil modellerine (GDM) yazılan her sorgu enerji gerektiriyor ve karbondioksit salımına yol açıyor. Almanya'daki Münih Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nden araştırmacılar bu emisyon seviyelerinin sohbet botuna, kullanıcıya ve konuya bağlı olarak değiştiğini söylüyor.

Hakemli dergi Frontiers'ta yayımlanan araştırma, 14 yapay zeka modelini karşılaştırarak karmaşık akıl yürütme gerektiren cevapların, basit cevaplara göre daha fazla karbon salımı yaptığını ortaya koydu.

Soyut cebir veya felsefe gibi uzun uzun muhakeme gerektiren sorgular, lise tarih dersi gibi daha dolambaçsız konulara göre 6 kat daha fazla emisyon üretiyor.

Araştırmacılar yapay zeka sohbet botlarını sık kullananların, karbon emisyonlarını sınırlamak için sordukları soruların türünü ayarlamasını öneriyor.

Çalışma, farklı konularda bin standart soru üzerinden 14 GDM'yi değerlendirerek karbon salımlarını karşılaştırdı.

Çalışmanın yazarı Maximilian Dauner, "Eğitimli GDM'lere sorulan soruların çevresel etkisi, bunların muhakeme yaklaşımına büyük ölçüde bağlı ve doğrudan akıl yürütme süreçleri, enerji tüketimini ve karbon salımlarını önemli ölçüde artırıyor" diyor.

Akıl yürütme özelliğine sahip modellerin, yalın yanıt veren modellere kıyasla 50 kata kadar daha fazla karbondioksit salımına yol açtığını gördük.

Bir kullanıcı yapay zeka sohbet botuna soru sorduğunda, sorgudaki kelimeler veya kelime parçaları bir dizi sayıya dönüştürülerek model tarafından işleniyor. Bu dönüştürme ve yapay zekanın diğer hesaplama süreçleri karbon salımlarına neden oluyor.

Çalışma muhakeme becerisine sahip modellerin soru başına ortalama 543,5 jeton (token) oluştururken, yalın modellerin sadece 40 jeton gerektirdiğini belirtiyor.

Makalede "Daha yüksek jeton ayak izi, her zaman daha yüksek CO2 emisyonu anlamına gelir" ifadeleri kullanılıyor.

Örneğin yaklaşık yüze 85 doğruluk oranına ulaşan Cogito, en isabetli modellerden biri. Yalın cevaplar veren benzer boyutlardaki modellere göre üç kat daha fazla karbon emisyonu üretiyor.

Dr. Dauner, "Şu anda GDM teknolojilerinin doğasında, doğruluk ve sürdürülebilirlik arasında bir taviz verme ilişkisi görüyoruz" diyor. 

Emisyonları 500 gram karbondioksit eşdeğerinin altında tutan modellerin hiçbiri, bin soruyu doğru cevaplamada yüzde 80'in üzerinde doğruluk oranına ulaşamadı.

Karbondioksit eşdeğeri, çeşitli sera gazlarının iklim değişikliği üzerindeki etkisini ölçmek için kullanılan bir birim.

Araştırmacılar yeni bulguların, insanların yapay zeka kullanımı hakkında daha bilinçli kararlar almasını sağlayacağını umuyor.

Araştırmacılar bir örnek vererek DeepSeek R1 sohbet botundan 600 bin soruyu yanıtlamasını isteyen sorguların, Londra'dan New York'a gidiş-dönüş uçuşuna eşdeğer karbon emisyonu yaratabileceğini söylüyor.

Buna karşılık Alibaba Cloud'ın Qwen 2.5'i, benzer doğruluk oranlarıyla üç kat daha fazla soruya cevap verirken aynı emisyon seviyelerine ulaşıyor.

Dr. Dauner, "Kullanıcılar, yapay zekadan yalın cevaplar vermesini isteyerek veya yüksek kapasiteli modellerin kullanımını, gerçekten bu gücü gerektiren görevlerle sınırlayarak emisyonları önemli ölçüde azaltabilir" diyor.

Independent Türkçe