Üretken yapay zeka akıllı telefonlara, bilgisayarlara ve arabalara taşınıyor

Gelişmiş çipler ve işlemciler geliştirilmesi yeni imkanlara kapı araladı.
Gelişmiş çipler ve işlemciler geliştirilmesi yeni imkanlara kapı araladı.
TT

Üretken yapay zeka akıllı telefonlara, bilgisayarlara ve arabalara taşınıyor

Gelişmiş çipler ve işlemciler geliştirilmesi yeni imkanlara kapı araladı.
Gelişmiş çipler ve işlemciler geliştirilmesi yeni imkanlara kapı araladı.

Gelişmiş cihazların işlem gücünü kullanan üretken yapay zeka araçları, uygulamaları ve hizmetleri verilere kolayca erişebiliyor, sonuçları daha hızlı analiz edebiliyor ve daha güvenli hale geliyor. Bu nedenle geliştiriciler bunları yaygın elektronik cihazlarda kullanmaya çalışıyor.

Bulut üretim platformları

Chat GPT sohbet robotunda kullanılanlar gibi üretken yapay zeka sistemleri, hizmet sağlayıcıların ve şirketlerin büyük veri merkezlerinde yer alıyor. Şirketler üretken yapay zeka hizmetlerinden yararlanmak istediklerinde, Microsoft 365 Copilot gibi bir yapay zeka platformuna erişim için ödeme yapıyor.

Ancak söz konusu bulut tabanlı sistemle ilgili tek sorun, onu çalıştıran büyük dil modelinin ve veri merkezlerinin, yalnızca uygulamaları çalıştırmak için değil, aynı zamanda büyük ve kurumsal veriler üzerinde üretken yapay zeka modellerini eğitmek için de gelişmiş GPU döngüleri ve büyük elektrik gücü tüketmesi. Ayrıca ağ bağlantısı sorunlarıyla da karşılaşabiliyor.

Bu nedenle üretken yapay zeka endüstrisi, büyük dil modellerini eğitmek ve çalıştırmak için gereken özel işlemcilerin eksikliğiyle de karşı karşıya.

Bu nedenle, danışmanlık firması J. Gould Associates'in kıdemli analisti Jack Gould ve bu alandaki diğer uzmanlar, üretken yapay zekanın gelişmiş cihazlara odaklanması gerektiğine inanıyor. Yani, önümüzdeki yıllarda odak noktası bilgisayarlar, tabletler, akıllı telefonlar ve hatta arabalar olacak ve bu da üretici yapay zeka uygulamalarının üreticilerinin işleme görevini veri merkezlerinden aktarmasına ve cihaz ile ağa bağlantının maliyetini ödeyen kullanıcı olduğu için ücretsiz kâr elde etmesine olanak tanıyacak.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre üretken yapay zekanın dijital dönüşümü, bulut sektörünü geride bırakana kadar sektörün büyümesine katkı sağlıyor. Araştırma firması Gartner, 2025 yılına kadar şirketler tarafından yönetilen verilerin yüzde 50'sinin bir veri merkezi ya da bulut dışında işleneceğini ve üretileceğini öngörüyor.

Intel, Nvidia ve AMD gibi işlemci üreticileri ise dikkatlerini, gelişmiş cihazlardaki grafik işlem birimlerinin ve merkezi işlem birimlerinin üretken yapay zeka görevlerini yerine getirmelerine yardımcı olan küçük çipler (çip üzerinde sistem) ve sinirsel işlem birimleri üretmeye yönelttiler.

IDC'nin uluslararası araştırmalardan sorumlu başkan yardımcısı Rick Viars, Computer World dergisi tarafından bildirilen bir röportajda şunları söyledi:

“Üretken yapay zeka iPhone 15'te değil, iPhone 16'da, belki de Chat’in bir versiyonu olan ‘Apple GPT’ şeklinde ortaya çıkacak.”

Akıllı telefonlar

Apple GPT’nin önümüzdeki haziran ayında Apple'ın Dünya Çapında Geliştiriciler Konferansı'nda, yani şirketin iOS 18 işletim programının yeni sürümünü ve üretken yapay zeka kartlarıyla desteklenen tamamen yeni bir ‘Siri’ sürümünü açıklayacağı etkinlikte duyurması bekleniyor.

iPhone'un (ve diğer akıllı telefonların), ‘Google Pixel 8’ telefonundaki fotoğraflara adanmış ‘En İyi Çekim’ özelliği gibi üretken yapay zeka işlevlerini yerine getirecek çiplerin ortaya çıkışına tanık olması planlandığı tahmin ediliyor. Bu özellik, kullanıcının bir fotoğraftaki birinin yüzünü önceki bir fotoğrafta gösterilen yüzle değiştirmesine olanak tanıyor.

Viars açıklamasının devamında “Pixel, Amazon ya da Apple telefonlardaki bu işlemciler, gülmeyen birinin fotoğrafını asla çekmeyeceğinizi garanti ediyor çünkü diğer beş fotoğrafı kullanarak düzenleyebilir ve mükemmel fotoğrafı oluşturabilirsiniz” dedi.

Bu yönde bir hareket, üretken yapay zeka şirketlerinin düşüncelerini, sağlayıcının işin tüm maliyetini ödemesi gereken bir kıtlık ekonomisinden, destekleyicinin bazı temel görevlerin gelişmiş cihaz tarafından ücretsiz olarak yerine getirileceğini varsayabileceği bir bolluk ekonomisine kaydırmasına olanak tanıyacağı ifade ediliyor.

Windows – 12

Beklentiler, bu yılın sonunda piyasaya sürülecek olan bir sonraki Windows sürümünün (büyük olasılıkla Windows 12) gelişmiş cihazlarda üretken yapay zekanın benimsenmesi için bir katalizör görevi göreceği yönünde. Yeni işletim sisteminin yerleşik yapay zeka özellikleri içermesi de bekleniyor.

Üretken zeka için çipler ve işlemciler

Üst düzey cihazlarda yapay zeka kullanımı, masaüstü ve görüntü manipülasyonunun ötesine geçiyor ve Intel gibi çip üreticileri, cihazlara gömülü üretken yapay zekanın benimsenmesini hızlandırmak için endüstriyel, perakende ve sağlık hizmetleri gibi dikeyleri hedefliyor.

Örneğin, perakendeciler satış noktası ve dijital tabela sistemlerinde katalizör çiplere ve yazılımlara sahip olurken, sanayiciler operasyonları izlemek ve kusurları tespit etmek için robotik ve lojistik sistemlerinde üretken YZ ile güçlendirilmiş işlemciler kullanabiliyor. Ayrıca, doktorlar stres zamanlarında teşhis için yardımcı obstetrik YZ’den faydalanabiliyor.

Intel, geçtiğimiz aralık ayında duyurduğu ‘Ultra Core’ işlemcilerinin, önceki işlemcilerine kıyasla gerçek zamanlı sonografi uygulamalarında yapay zeka performansını yüzde 22 ila 25 oranında artırdığını iddia ediyor.

AMD Yapay Zeka Pazarlama Departmanı Başkanı Brian Madden konuya dair şunları söylüyor:

"Yapay zeka destekli uygulamalar, bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, endüstriyel sensörler, bir restorandaki küçük bir sunucu ve hatta bir sunucu gibi birçok gelişmiş cihazda giderek daha fazla kullanılıyor."

Bilimsel ve tıbbi araştırma sistemleri

Madden, üretken yapay zekanın ‘son elli yılın en dönüştürücü teknolojisi’ olduğunu savunuyor.

Aslında, üretken yapay zeka bilim, araştırma, endüstri, güvenlik ve sağlık gibi çeşitli sektörlerde kullanılmaya başlandı. Yeni ilaçların ve testlerin keşfinde, tıbbi araştırmalarda ve tıbbi teşhis ve tedavideki ilerlemelerde çığır açıyor.

Örneğin, bir AMD müşterisi olan Clarius, doktorların fiziksel yaralanmaları teşhis etmesine yardımcı olmak için üretken yapay zeka kullanırken, Japonya'nın Hiroşima Üniversitesi, doktorların bazı kanser türlerini teşhis etmesine yardımcı olmak için AMD çipleri tarafından desteklenen yapay zekaya başvuruluyor.



Apple, yeni tasarımı ve ezber bozan yapay zekasıyla iOS 26'yı tanıttı

Apple, arayüzü yeniden tasarlayan ve aramalar, mesajlar, müzik ve seyahat uygulamaları için yeni özelliklerle yapay zekayı güçlendiren kapsamlı bir güncellemeyle iOS 26'yı tanıttı. (Apple)
Apple, arayüzü yeniden tasarlayan ve aramalar, mesajlar, müzik ve seyahat uygulamaları için yeni özelliklerle yapay zekayı güçlendiren kapsamlı bir güncellemeyle iOS 26'yı tanıttı. (Apple)
TT

Apple, yeni tasarımı ve ezber bozan yapay zekasıyla iOS 26'yı tanıttı

Apple, arayüzü yeniden tasarlayan ve aramalar, mesajlar, müzik ve seyahat uygulamaları için yeni özelliklerle yapay zekayı güçlendiren kapsamlı bir güncellemeyle iOS 26'yı tanıttı. (Apple)
Apple, arayüzü yeniden tasarlayan ve aramalar, mesajlar, müzik ve seyahat uygulamaları için yeni özelliklerle yapay zekayı güçlendiren kapsamlı bir güncellemeyle iOS 26'yı tanıttı. (Apple)

Apple, iPhone tarihinin en iddialı güncellemelerinden biri olan büyük güncellemesi iOS 26 beta sürümünü WWDC 2025'te tanıttı.

Apple, sürüm numarasını, güncellemenin stabilize olacağı ve tüm kullanıcılara ulaşacağı takvim yılına, yani 2026'ya bağlamak için yeni bir hamleyle iOS 19 yerine iOS 26 olarak adlandırmayı seçti. Güncelleme, iPadOS ve macOS'te olduğu gibi, Apple'ın Liquid Glass olarak adlandırdığı, şeffaf ve aerodinamik bir cam görünümü, Apple Intelligence şemsiyesi altında yapay zekâ teknolojilerinin daha derin entegrasyonu ve mesajlar, telefon, müzik ve haritalar gibi temel sistem uygulamalarında kapsamlı iyileştirmeler içeren bir görsel tasarımla tamamen yenilenmiş bir deneyim sunuyor.

Yeni Liquid Glass kullanıcı arayüzü

Apple, iOS 26'da, sisteme şeffaf, etkileşimli ve gerçekçi bir his veren sıvı camdan esinlenen görsel bir tasarım olan Liquid Glass adlı yepyeni bir arayüz tanıttı.

dfrgt
Apple, iOS 26'da ana ekran için Liquid Glass tasarımını sunarak simgeleri şeffaf hale getiriyor ve arka planla etkileşime girerek telefona canlı ve zarif bir görünüm kazandırıyor. (Apple)

Arayüz, arka planla uyum sağlayan ve buna göre renk değiştiren yarı şeffaf simgeler ve widgetlar, kavisli köşeler ve akıcı gezinme için yumuşak kinetik efektler içeriyor. Kilit ekranı (Lock Screen), saati daha net ve belirgin bir şekilde gösterecek şekilde yeniden tasarlandı ve kamera ve el feneri gibi hızlı erişim araçlarında iyileştirmeler yapıldı. Bu, Apple'ın iPhone'u doğal bir etkileşim hissi verecek şekilde hayata geçiren daha akıllı, görsel olarak daha duyarlı bir arayüz vizyonunu yansıtıyor.

Apple'ın yapay zekasının yeni özellikleri

iOS 26'daki yeni kullanıcı deneyimi motoru Apple Intelligence, gizliliği sağlamak için doğrudan aygıtta veya Apple'ın kendi sunucularında çalışan yapay zekâ destekli akıllı araçlardan oluşan bir ekosistem sunuyor. Öne çıkan özellikler şunlar:

Genmoji: Bir metin açıklamasından özelleştirilmiş emojiler oluşturur veya iki emojiyi bir araya getirir.

rfgty
iOS 26'nın akıllı araçlar özelliği, ekran görüntülerini akıllı araçlara dönüştürerek bir fotoğraftaki öğeleri aramanıza veya takviminize otomatik olarak canlı randevular eklemenize olanak tanıyor. (Apple)

Image Playground: Mesajlar ve notlar gibi uygulamalardaki metinlerden anlık görüntüler oluşturmaya yarayan bir araç.

Smart Tools: Sistemin fotoğraflardaki veya mesajlardaki bilgileri otomatik olarak tanımasına ve randevu ekleme veya arama yapma gibi eylemler önermesine yardımcı olur.

Gelişmiş çağrı deneyimi

iOS 26'daki Telefon uygulaması, Hızlı arama, Son aramalar, Kişiler ve Sesli Mesaj'ı tek bir yerde toplayan birleşik bir arayüzle arama deneyimini daha akıllı ve sorunsuz bir şekilde yeniden düzenleyen kapsamlı bir güncelleme aldı.

fegrthy
Mesajlar uygulaması kişiselleştirilmiş duvar kağıtları, grup anketleri, yazım işaretçileri, sohbet içi çeviri ve anonim mesajlar için akıllı filtreleme sunuyor. (Apple)

Apple ayrıca, gelen aramaları analiz eden ve arayanın söylediklerinin canlı bir dökümünü görüntüleyen Call Screening özelliğini de ekledi. Hold Assist ise sistemin beklemede kalmasını ve bir temsilci müsait olduğunda size haber vermesini sağlayarak zaman kazandıran ve hayal kırıklığını azaltan akıllı bir yenilik.

Mesajlar uygulaması güncellemeleri

iOS 26'daki Mesajlar uygulaması, WhatsApp'a benzer şekilde her konuşma için özel arka planlar ayarlama özelliğiyle daha kişiselleştirilmiş ve daha akıllı. Oylamayı kolaylaştırmak için grup konuşmalarına anketler (Polls) ve aynı anda kimin yazdığını gösteren Grup Yazma Göstergeleri (Group Typing Indicators) desteği eklendi.

bghnj
Mesajlar uygulaması daha akıllı hale geldi ve uygulamadan çıkmadan konuşma arka planlarını özelleştirmenize, grup anketleri oluşturmanıza, kimin yazdığını görmenize ve mesajları gerçek zamanlı olarak çevirmenize olanak tanıyor. (Apple)

Live Translate (canlı çeviri) özelliğiyse mesajların ve aramaların (FaceTime dahil) gerçek zamanlı olarak çevrilmesini sağlar ve gizliliği sağlamak için tamamen cihaz üzerinde işlenir.

Apple Music iyileştirmeleri

Apple Music, iOS 26'da önemli güncellemeler aldı. En dikkat çekeni, kullanıcının zevkine göre şarkıları bir DJ gibi otomatik olarak karıştıran AutoMix özelliği. Ayrıca, uluslararası müzik severler için mükemmel olan doğru telaffuzla anında çeviri sunmak için Lyrics Translation özelliği de eklendi. Kullanıcılar artık kolay erişim için sanatçıları veya çalma listelerini uygulamanın en üstüne sabitleyebiliyor.

csdvfgth
Müzik uygulaması, şarkıların kesintisiz olarak birleştirilmesi için AutoMix, şarkı sözlerinin doğru telaffuzla anında çevrilmesi ve kolay erişim için sanatçıları veya favori listelerini sabitleme seçeneği gibi akıllı özellikler içerecek. (Apple)

Apple Haritalar daha akıllı hale geliyor

iOS 26'daki Haritalar uygulaması kullanıcı alışkanlıklarının daha fazla farkında olarak günlük işe gidiş gelişlerinizi takip ediyor, trafik koşullarına göre daha hızlı rotalar öneriyor ve gecikmeler meydana geldiğinde erken uyarılar veriyor. Ayrıca, önceki konumları kolayca tekrar ziyaret etmenizi ve paylaşmanızı sağlayan ve seyahat deneyimini geliştiren yeni bir Konum Geçmişi (Location History) özelliği de eklendi.

ghyju
Apple Haritalar daha akıllı hale geldi; tanıdık hedefleri tanıyor, trafiğe karşı önceden uyarı veriyor ve kolayca paylaşılabilen önceki konumların geçmişini gösteriyor. (Apple)

Oyun uygulaması

Apple, iOS 26'da tüm yüklü oyunları ve Apple Arcade kitaplığını tek bir arayüzde birleştiren Games adlı yeni bir uygulama başlattı. Kullanıcının başarıları (Achievements), liderlik tablolarını (Leaderboards) görüntülemesine ve arkadaşlarıyla rekabet etmesine olanak tanıyarak oyun deneyimine yeni bir sosyal boyut katıyor.

dfghy
Apple, Apple Arcade kütüphanesi ile tüm oyunlarınızı tek bir yerde bir araya getiren ve başarıları, sıralamaları ve arkadaşlarınızla mücadeleleri gösteren yeni bir oyun uygulaması başlattı. (Apple)

Wallet ve seyahat geliştirmeleri

Apple, iOS 26'da Wallet uygulamasının yeteneklerini geliştirdi ve biyometrik kimlik doğrulama yoluyla gelişmiş güvenlik ile Dijital Kimlikler (Digital IDs) için desteği genişletti. Biniş Kartları (Boarding Passes), interaktif havaalanı haritaları, kalkış saatleri ve kapılar için akıllı uyarılarla daha akıllı hale geldi. Apple Pay Sipariş Takibi (Apple Pay Order Tracking) de daha entegre bir alışveriş ve seyahat deneyimi sağlamak için geliştirmeler aldı.

dfgth
Wallet uygulaması, dijital kimliği destekliyor ve interaktif havaalanı haritaları ve akıllı uçuş uyarılarıyla biniş kartlarını geliştiriyor. (Apple)

CarPlay daha akıllı hale geliyor

iOS 26'daki CarPlay güncellemesi, Liquid Glass tasarımıyla tutarlı bir görünüm, haritayı gizlemeyen minyatür bir arama ekranı ile daha akıcı bir sürüş deneyimi, Tapbacks aracılığıyla mesajlara yanıt verme desteği ve iMessage'a benzer sohbet arka planları getiriyor.

dfrgthy
CarPlay, çağrıları ve uyarıları en aza indiren ve sürücünün dikkatini dağıtmadan mesajlara hızlı yanıt vermeyi destekleyen yeni cam tasarımıyla daha akıllı ve şık hale geldi. (Apple)

Kullanılabilirlik ve desteklenen cihazlar

iOS 26, iPhone 11 ve üzeri modellerin yanı sıra ikinci nesil iPhone SE'yi de desteklerken iPhone XR ve XS güncellemeye dahil değil. Apple Intelligence özellikleri için iPhone 15 Pro ve üstü gibi A17 Pro çipe veya daha yeni bir çipe sahip cihazlar gerekiyor. Duyurunun hemen ardından Haziran 2025'te geliştirici beta sürümü, Temmuz 2025'te genel sürüm ve Eylül 2025'te iPhone 17'nin lansmanına denk gelecek şekilde son sürüm kullanıma sunulacak.

iOS 26, Apple'ın işletim sistemlerinin evriminde büyük bir değişimi temsil ediyor ve devrim niteliğinde bir görsel arayüzü gelişmiş yapay zekâ ile birleştirirken gizliliği ve kullanılabilirliği de geliştiriyor. Bu sadece kozmetik bir güncelleme değil, iPhone'u her zamankinden daha akıllı, daha kişisel ve daha ilgi çekici hale getiren yeni bir ekosistem.

Bununla birlikte, sistemin mevcut sürümünün halen Beta aşamasında olduğu ve hatalar veya performans sorunları içerebileceği unutulmamalı. Bu nedenle Eylül 2025'te resmi nihai sürüm yayınlanana kadar şu anda büyük cihazlara yüklenmesi önerilmemekte.