Beyin pili, depresyon tedavisinde umut ışığı oldu

"Ameliyattan sonraki ilk gün, o olumsuz ruh halinin ortadan kalktığını hissetmeye başladım"

Bazı bilim insanları, DBS'yle depresyon tedavisi için henüz yeterli aşamaya gelinmediğini belirtti (AP)
Bazı bilim insanları, DBS'yle depresyon tedavisi için henüz yeterli aşamaya gelinmediğini belirtti (AP)
TT

Beyin pili, depresyon tedavisinde umut ışığı oldu

Bazı bilim insanları, DBS'yle depresyon tedavisi için henüz yeterli aşamaya gelinmediğini belirtti (AP)
Bazı bilim insanları, DBS'yle depresyon tedavisi için henüz yeterli aşamaya gelinmediğini belirtti (AP)

Amerikalı bilim insanları, beyin pilini depresyon tedavisinde kullanmayı hedefliyor.

Araştırmacılar, derin beyin stimülasyonu (DBS) olarak bilinen tedavi yönetimini, ağır depresyon vakalarında da uygulamak istiyor. DBS, beynin belirli bölgelerine elektrik göndermek için kafatasının içine yerleştirilen elektrodlardan oluşan bir implant çeşidi. 

DBS, halihazırda Parkinson ve epilepsinin tedavisinde kullanılıyor. ABD merkezli haber ajansı AP'nin aktardığına göre Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) yöntemin, Tedaviye Dirençli Depresyon (TDD) hastalarında da kullanılabilmesi için inceleme ve onay sürecini hızlandırdı. 

New York'taki Mount Sinai Center for Neuromodulation adlı araştırma merkezi, DBS tedavisinin TDD üzerindeki etkilerini gözlemlemek için çalışmalar yürütüyor. 

Uzun yıllar boyunca TDD'den muzadrip Emily Hollenbeck, tedavi için bu programa katılıp DBS'yi deneyen kişilerden biri. 

Birçok ilacın yanı sıra elektroşok tedavisini de denediğini ve hiçbir şekilde kalıcı iyileşme kaydedilemediğini belirten Hollenbeck, bir doktorun tavsiyesiyle DBS'yi denemeye karar verdiğini söyledi.

Ameliyatı gerçekleştiren Dr. Brian Kopell, elektrodları beynin iki yarımküresi arasındaki bilgi iletişimini sağlayan sinir ağlarından oluşan korpus kallozumun hemen üstünde yer alan singulat korteks bölümüne yerleştirdi. Beynin bu bölümü, duyguların düzenlenmesinden sorumlu.

Kopell, normalde elektriksel aktivitenin beynin tüm alanlarına herhangi bir engelle karşılaşmadan dağıldığını belirtirken, depresyonda bu akımın beynin "duygusal devresinde" sıkışıp kaldığına dikkat çekti. Cerrah, DBS'nin bu sıkışıklı giderdiğini ve beynin elektriksel aktivitesini normal haline döndürdüğünü bildirdi. 

Hollenbeck, ameliyatın ardından kısa sürede olumlu etkileri görmeye başladığını belirterek, "Ameliyattan sonraki ilk gün, o olumsuz ruh halinin, ağırlığın ortadan kalktığını hissetmeye başladım" dedi. 

Ayrıca kendisini en mutlu eden gelişmenin tekrar müzik dinlemekten zevk alması olduğunu söyledi. 

Hollenbeck'in psikiyatristi Dr. Martijn Figee ise "Bana Vietnam yemeğinin tadını yıllar sonra gerçekten ilk kez alabildiğini söyledi. New York'a taşındığından beri tamamen boş olan evini dekore etmeye de başladı" dedi.

Kaliforniya Üniversitesi'nden Dr. Katherine Scangos, DBS'le TDD tedavisi üzerine çalışmaların 20 yıldır yapıldığına dikkat çekerek "Alanda hızlı ilerlemeler kaydediliyor. Kısa süre içinde FDA onayının da geleceğini düşünüyorum" dedi.

Independent Türkçe



Bilim insanlarına göre Ay'da yaşamak sanılandan daha kolay olabilir

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP
TT

Bilim insanlarına göre Ay'da yaşamak sanılandan daha kolay olabilir

Fotoğraf: AP
Fotoğraf: AP

Bilim insanları, Ay'ı keşfedip orada yaşamamızın daha önce düşündüğümüzden daha kolay olabileceğini söylüyor.

Yeni bir araştırmaya göre, Ay yüzeyinin hemen altındaki buzlar kutup bölgelerinde sandığımızdan daha fazla alana yayılmış olabilir.

Bu buzu kullanıp suya dönüştürmek, Ay'ı keşfetmemizin, hatta oraya yerleşmemizin merkezinde yer alabilir. Ancak tam olarak ne kadar buz olabileceği belirsizliğini koruyor.

Buz bulma ihtimali, Ay'daki yüzey sıcaklığıyla ilişkili.

Ancak Ay'ın yüzey sıcaklığına dair ölçümlerimiz 1970'lerdeki Apollo görevleri sırasında yapılmış ve bu araçlar, Ay'a geri dönünce inmeyi planladığımız yerden çok uzakta, ekvatora yakın yerlere inmişti. Dahası, Ay'ın o bölgelerinde yüzeyin eğimi, sıcaklığı pek etkilemiyor.

Araştırmacılar, Chandrayaan-3'ün Vikram iniş aracının sıcaklık sondası deneyi ChaSTE kapsamında yapılan ölçümleri kullandı. Bu iniş aracı 2023'te Ay'ın güney kutup bölgesinin kenarına ulaşmıştı.

Yüzeyin hem eğimli hem de düz kısımlarını incelemeyi başardılar ve Güneş'ten uzağa bakan eğimli kısımların, yüzeye yakın yerlerde buz biriktirecek kadar soğuk olabileceğini saptadılar. Ay'da bulunabilecek bu tür yerler arasında, NASA'nın yaklaşan mürettebatlı Artemis görevlerinin Ay yüzeyinde inmeyi planladığı bölgeler de var.

Bulgular, Communications Earth & Environment adlı hakemli dergide yayımlanan "Higher surface temperatures near south polar region of the Moon measured by ChaSTE experiment on-board Chandrayaan-3" (Chandrayaan-3'ün ChaSTE deneyinde ölçülen, Ay'ın güney kutup bölgesi yakınlarındaki daha yüksek yüzey sıcaklıkları) başlıklı yeni bir çalışmada aktarılıyor.

Independent Türkçe