Mars'ta keşfedilen "gizlenmiş" devasa yanardağ, yaşam belirtileri barındırıyor olabilir

Bilim insanlarının Mars'ta keşfettiği "gizlenmiş" devasa yanardağın, yaşam belirtileri barındırıyor olabileceği duyuruldu.

AA
AA
TT

Mars'ta keşfedilen "gizlenmiş" devasa yanardağ, yaşam belirtileri barındırıyor olabilir

AA
AA

"Livescience" internet sitesinde yer alan habere göre, ABD'nin Texas eyaletinde düzenlenen 55. Ay ve Gezegen Bilimi Konferansı'nda bilim insanları, Mars'ta devasa bir yanardağ keşfettiklerini açıkladı.

Bilim insanları, buranın, 50 yılı aşkın süredir Mars'ta yanardağ olduğu fark edilemediğinden "gizli kaldığını" belirtti.

Yanardağın, yaklaşık 450 kilometre genişliğinde ve 9 bin 22 metre yüksekliğinde olduğunu söyleyen bilim insanları, yanardağın Mars'ın ekvatoruna yakın Tharsis volkanik bölgesinin doğu kısmında yer aldığını bildirdi.

Bilim insanları, yanardağın tabanına yakın yerde buzul tabakası kalıntıları tespit ettiklerini ve bu durumun uzayda yaşam belirtileri aramak için bu yanardağı önemli bir yere taşıdığını aktardı.

NASA Ames Araştırma Merkezine bağlı SETI Enstitüsü ve Mars Enstitüsünden gezegen bilimci ve çalışmanın başyazarı Dr. Pascal Lee, yaptığı açıklamada, "Geçen yıl bir buzul kalıntısı bulduğumuz bölgenin jeolojisini inceliyorduk ki devasa ve derinden aşınmış bir volkanın içinde olduğumuzu fark ettik." ifadesini kullandı.

Öte yandan, çalışmada, ABD Uzay ve Havacılık Ajansının (NASA) "Mariner 9", "Viking 1 ve 2", Mars Global Surveyor, Mars Odyssey ve Mars Reconnaissance Orbiter misyonlarının yanı sıra Avrupa Uzay Ajansının (ESA) Mars Express misyonundan elde edilen verilerin kullanıldığı belirtildi.



Her şeyin nasıl başladığını ortaya çıkarabilecek bir sinyal belirlendi

(Hans Lucas/AFP)
(Hans Lucas/AFP)
TT

Her şeyin nasıl başladığını ortaya çıkarabilecek bir sinyal belirlendi

(Hans Lucas/AFP)
(Hans Lucas/AFP)

Andrew Griffin 

Evrenin erken dönemlerinden gelen bir radyo sinyali, çevremizdeki her şeyin nasıl başladığını anlamamızı sağlayabilir.

21 santimetre sinyali diye bilinen bu sinyal, ilk yıldızların ve galaksilerin nasıl yanmaya başladığını ve evreni karanlıktan ışığa nasıl çıkardığını nihayet anlamamızı mümkün kılabilir.

Cambridge Üniversitesi'nden makalenin ortak yazarı Anastasia Fialkov yaptığı açıklamada, "Bu, karanlık evrendeki ilk ışığın nasıl ortaya çıktığını öğrenmek için eşsiz bir fırsat" diyor. 

Soğuk, karanlık bir evrenden yıldızlarla dolu bir evrene geçiş hikayesini yeni yeni anlamaya başlıyoruz.

Sinyal, 13 milyar yıldan fazla bir süre önceden, Büyük Patlama'nın sadece 100 milyon yıl sonrasından bize ulaşıyor. Zayıf parıltı, yıldızların oluştuğu uzay bölgeleri arasındaki boşluğu dolduran hidrojen atomları tarafından yaratılıyor.

Bilim insanları artık bu sinyalin doğasını kullanarak erken evreni daha iyi anlayabileceklerine inanıyor. Bunu, evrenin başlangıcıyla ilgili verileri ortaya çıkarmak için radyo sinyallerini yakalamaya çalışacak REACH (Radio Experiment for the Analysis of Cosmic Hydrogen / Kozmik Hidrojen Analizi için Radyo Deneyi) adlı radyo anteniyle yapacaklar.

Araştırmacılar bu projenin nasıl işleyeceğini daha iyi anlamak için REACH ve Kilometre Kare Dizisi adlı başka bir projenin, ilk yıldızların kütleleri ve diğer ayrıntıları hakkında nasıl bilgi sağlayabileceğini öngören bir model oluşturdu.

Profesör Fialkov, "İlk yıldızların kütlelerinin 21 santimetre sinyaline bağımlılığını ve ilk yıldızlar öldüğünde üretilen, X ışını ikililerinden gelen ultraviyole yıldız ışığı ve X ışını emisyonlarının etkisi de dahil olmak üzere tutarlı bir şekilde modelleyen ilk grubuz" diyor.

Bu bilgiler, Büyük Patlama'nın ürettiği hidrojen-helyum bileşimi gibi, evrenin ilkel koşullarını birleştiren simülasyonlardan elde edildi.

REACH teleskobunun baş araştırmacısı ve çalışmanın ortak yazarı Eloy de Lera Acedo, "Bildirdiğimiz tahminler, evrendeki ilk yıldızların doğasını anlamamız açısından muazzam önem taşıyor" ifadelerini kullanıyor.

Radyo teleskoplarımızın, ilk yıldızların kütlesi ve ilk ışıkların bugünkü yıldızlardan ne kadar farklı olabileceği hakkında ayrıntılı bilgiler verebileceğine dair kanıt sunuyoruz.

REACH gibi radyo teleskopları, evrenin bebeklik döneminin gizemlerini çözme yolunda umut vaat ediyor ve bu tahminler, Güney Afrika'daki Karoo'dan yaptığımız radyo gözlemlerine rehberlik etmesi açısından hayati önemde.

Çalışma, hakemli dergi Nature Astronomy'de yayımlanan "Determination of the mass distribution of the first stars from the 21-cm signal" (21 santimetre sinyalinden ilk yıldızların kütle dağılımının belirlenmesi) başlıklı yeni bir makalede anlatılıyor.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/space