SpaceX bir sonraki uçuş için yeni Starship'in motorlarını ateşledi

Elon Musk yakında "sadece birkaç gün" arayla roket fırlatacaklarını söyledi

Starship'in yerleşik kameraları, dünyanın en büyük roketinin 14 Mart 2024'te Dünya'nın yörüngesine girdiği anı yakaladı (SpaceX)
Starship'in yerleşik kameraları, dünyanın en büyük roketinin 14 Mart 2024'te Dünya'nın yörüngesine girdiği anı yakaladı (SpaceX)
TT

SpaceX bir sonraki uçuş için yeni Starship'in motorlarını ateşledi

Starship'in yerleşik kameraları, dünyanın en büyük roketinin 14 Mart 2024'te Dünya'nın yörüngesine girdiği anı yakaladı (SpaceX)
Starship'in yerleşik kameraları, dünyanın en büyük roketinin 14 Mart 2024'te Dünya'nın yörüngesine girdiği anı yakaladı (SpaceX)

Mars'a gidecek uzay aracının uçuş denemelerinin sayısını hızla artırmak isteyen SpaceX, yeni Starship roketinin motorlarını ateşledi.

Statik ateşleme testi, SpaceX'in Nisan 2023'ten bu yana roket için gerçekleştirdiği üçüncü büyük uçuş denemesinde Starship'i ilk kez yörüngeye fırlatmayı başarmasından sadece 11 gün sonra yapıldı.

Hem üst kademe roket hem de Super Heavy itici nihayetinde kaybedilmiş olsa da Starship'in geliştirilmesinde önemli bir ilerleme kaydedildiğine işaret eden temel hedeflere ulaşıldı.

120 metre uzunluğa sahip olan ve 7,5 milyon kilogram itiş gücü üretebilen Starship, bugüne kadar yapılmış en büyük ve en güçlü roket sistemi.

SpaceX, tam faaliyete geçtiğinde yörüngeye 150 tondan fazla yük taşıyabileceğini ve 100 yolcuya kadar taşıma kapasitesine sahip olacağını iddia ediyor.

İlk görevlerinde SpaceX'in Starlink uydularını uzaya göndermeye odaklanılacak roketin gelecek versiyonları Nasa'nın 50 yıldan uzun süre sonra ilk kez insanları Ay'a geri götürmeyi amaçlayan Artemis görevine hizmet edecek.

4. Uçuş Starship'teki 6 Raptor motorunun tamamının tam süreli statik ateşlemesi

Starship için nihai hedef Mars'ta kalıcı bir insan kolonisi kurmakta ana araç olması ve SpaceX'in patronu Elon Musk bunun 2050'ye kadar gerçekleştirilebileceğini iddia ediyor.

Önceki haftalarda roketin yörüngeye fırlatılmasının ardından Musk, "gelecekte çok daha büyük ve gelişmiş Starship'in diğer yıldız sistemlerine seyahat edeceğini" söylemişti.

Pazartesi günü yapılan statik ateşleme testinde üst kademedeki 6 Raptor motorunun tamamı ateşlenerek gerçek bir fırlatma girişiminden önceki son adımlardan biri atılmış oldu.

Bir sonraki uçuş denemesi için henüz tarih belirlenmedi ancak SpaceX Başkanı Gwynne Shotwell geçen hafta yaptığı açıklamada bir sonraki prototipin nisan sonuna kadar uçmaya hazır olması gerektiğini söylemişti.

Independent

Bu önceki yörünge uçuşu denemelerinden çok daha hızlı bir geri dönüş olacaktır. Birinci ve ikinci deneme arasında 7, ikinci ve üçüncü deneme arasında 4 ay geçmişti.

Pazartesi günü X'te (eski adıyla Twitter) bir paylaşıma yanıt veren Musk, prototip Starship uçuşları için deneme takviminin yakında aylardan haftalara ve günlere düşeceğini söyledi.

Independent Türkçe



Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
TT

Konakçılarını "dehşet verici" bir şekilde öldüren arı türü keşfedildi

Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)
Syntretus perlmani larvası, günlerce yaşadığı konağın karnından çıkıyor (Matthew Ballinger)

Kurbanlarını "dehşet verici" bir yolla öldüren bir yaban arısı türü keşfedildi. Meyve sineklerinin içine bıraktıkları larvalar büyüyerek sineğin karnını patlatıyor. 

Parazitoid yaban arıları, genellikle yumurtalarını henüz gelişim aşamasındaki sineklere bırakıyor. Bu dönemde konakçıların daha savunmasız olması arıların işini kolaylaştırıyor. 

Yumurtadan çıkan arılar, gelişimi devam eden sineklerin içinde büyüyerek onları içeriden yiyor. Sinekler genellikle yetişkinliğe varmadan ölüyor.

Fakat araştırmacılar ilk defa yetişkin sinekleri hedef alan bir parazitoid yaban arısı türü tespit etti. 

Mississippi Eyalet Üniversitesi'nden doktora öğrencisi Logan Moore, bahçesinden topladığı meyve sineklerinin karnında, bilinmeyen bir türde yaban arısı larvası olduğunu gördü. 

Moore ve ekip arkadaşları, Syntretus perlmani adı verdikleri türün gelişim süreçlerini laboratuvar ortamında inceledi. 

Bulgularını önde gelen hakemli dergi Nature'da 11 Eylül'de yayımlayan ekip, arının iğnesiyle yetişkin meyve sineklerinin karnına yumurtasını bıraktığını kaydetti. 

Daha sonra yumurtanın larvaya dönüşerek sineğin karnında 18 gün kaldığı ve konakçısının karnını patlatarak onu terk ettiği gözlemlendi.

Ardından birkaç saat ortalıkta gezinen arı, koza evresine geçerek 23 günün ardından yetişkin olarak kozadan çıktı.

Moore, "Sineğin yan tarafından dışarı çıkıyor" diyerek ekliyor: 

Ve durumu daha dehşet verici kılan şey de sineğin genellikle bundan sonraki birkaç saat boyunca canlı kalması.

Yeni bulunan yaban arısının, dünyanın en yaygın sinek türlerinden meyve sineğini (Drosophila melanogaster) hedef alması bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Araştırmacılar, böyle bir keşfin nasıl şimdiye kadar yapılmadığını anlamaya çalışıyor. 

Moore, "Belki de bu kadar uzun süre keşfedilmemesinin nedeni, kimsenin bunu beklememesiydi" ifadelerini kullanıyor.

Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)
Sinekler, larva vücuttan ayrıldıktan sonra genelde bir süre daha yaşıyor (Matthew Ballinger)

Bilim insanları laboratuvar testlerinde Syntretus perlmani'nin, Drosophila cinsindeki başka sinekleri de konakçı olarak seçtiğini gözlemledi.

Makalenin ortak yazarı Matthew Ballinger "Sinekleri hedef alan bilinen tüm parazitoid yaban arıları olgunlaşmamış yaşam evrelerindeki sineklere saldırır ve onun içinde gelişir" diyor: 

Drosophila ve diğer sinekleri hedef alan parazitoid yaban arıları hakkında 200 yıldır araştırmalar yürütülmesine rağmen, bugüne kadar yetişkinlere saldıran bir türe hiç rastlamamıştık.

Araştırmacılar Syntretus perlmani'nin, yetişkin sinekleri konakçı haline getirecek şekilde nasıl evrimleştiğini bulmayı amaçlıyor. 

Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)
Ekip, Syntretus perlmani'nin ABD'nin doğu kısmında geniş bir yaşam alanına yayıldığını söylüyor (Matthew Ballinger)

Ballinger "Yeni tür hakkında daha fazla bilgi edinmek için sabırsızlanıyoruz" diyerek ekliyor: 

Umarız diğer araştırmacılar da önümüzdeki yıllarda kendi projelerine başlayarak bu türün enfeksiyon biyolojisini, ekolojisini ve evrimini daha iyi anlamaya çalışır.

Independent Türkçe, Popular Science, Live Science, Nature