NASA, Güneş tutulması sırasında neden üç roket fırlatacak?

Bilim insanları, atmosfere sondaj roketleri gönderecek

Gökbilimciler, tutulma sırasında iyonosferdeki manyetik alanların nasıl etkilendiğini gözlemleyecek (NASA)
Gökbilimciler, tutulma sırasında iyonosferdeki manyetik alanların nasıl etkilendiğini gözlemleyecek (NASA)
TT

NASA, Güneş tutulması sırasında neden üç roket fırlatacak?

Gökbilimciler, tutulma sırasında iyonosferdeki manyetik alanların nasıl etkilendiğini gözlemleyecek (NASA)
Gökbilimciler, tutulma sırasında iyonosferdeki manyetik alanların nasıl etkilendiğini gözlemleyecek (NASA)

NASA, 8 Nisan'da gerçekleşecek Güneş tutulması sırasında üç roket fırlatacak. Bilim insanları, atmosferdeki değişimleri incelemeyi hedefliyor. 

NASA'dan pazartesi günü yapılan açıklamada, APEP adlı proje kapsamında tutulma sırasında atmosfere üç sondaj roketi fırlatılacağını duyurdu.

Araştırmacılar, tutulma sırasında Dünya'nın atmosferinde gerçekleşecek değişimleri gözlemlemeyi amaçlıyor. 

Sondaj roketleri, yaklaşık 48 kilometre ila 965 kilometre irtifada yer alan iyonosfer tabakasına gönderilecek. Atmosferin bu bölümünde elektromanyetik dalgaları yansıtacak miktarda iyon ve serbest elektron var. 

Roketler, ABD'nin Atlas Okyanusu sahilindeki Virginia eyaletine bağlı Wallops Adası'nda yer alan Wallops Uçuş Tesisi'nden fırlatılacak. 

Güneş tutulması yerel saatle 14.06-16.33'te gerçekleşecek. Tesisin bulunduğu yerde tutulma surasunda Güneş ışınlarının yaklaşık yüzde 81'inin engelleneceği öngörülüyor. Tutulmanın zirve noktası olarak nitelenen bu an yerel saatle 15.33'te yaşanacak.

NASA, roketleri üç farklı zamanda fırlatacak. Bunlardan ilki tutulma başlamadan 45 dakika önce, ikincisi tutulma sırasında, üçüncüsüyse tutulma bittikten 45 dakika sonra iyonosfere gönderilecek. 

Bilim insanları, Güneş ışınlarının aniden kesilmesinin, iyonosferde yaratacağı etki nedeniyle Dünya'daki telekomünikasyon sistemlerinin geçici olarak arızalanabileceğini düşünüyor.

NASA'nın göndereceği roketler azami 420 kilometreye çıkacak. Sondaj roketleri, iyonosfere ulaştıklarında taşıdıkları cihazlar yardımıyla yüklü ve nötr parçacıkların yoğunluğunun yanı sıra manyetik ve elektrik alanlarının davranışlarını da ölçecek. 

Görevi yönetecek bilim insanı Aroh Barjatya, projeye dair şunları söyledi: 

İyonosfer, radyo sinyallerini yansıtan ve dağıtan bir bölge. Sinyallerin geçişi sırasında uydu iletişimi de etkileniyor. İyonosferi anlamak, burada yaşanacak sorunları öngörmemizi mümkün kılacak modeller geliştirmek ve giderek iletişim sistemlerine bağımlı hale gelen dünyamızda işlerin ters gitmemesini sağlamak açısından için çok önemli.

Independent Türkçe, Forbes, NASA



OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

OpenAI davası: Elon Musk bilgisayar kullanmadığını savundu

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Teknoloji devi Elon Musk'ın avukatları, yapay zekayla ilgili bir mahkeme dosyasında, milyarderin dizüstü bilgisayarı hakkında sosyal medyada yaptığı birçok paylaşıma rağmen, "bilgisayar kullanmadığını" iddia etti.

Wired'ın haberine göre bu iddia, Musk ve yapay zeka girişimi xAI'ın Sam Altman ve OpenAI'a açtığı davayla ilgili pazar günü mahkemeye sunulan dosyada yer aldı.

Davada OpenAI'ın kurucu ortağı Musk, OpenAI'ın kuruluş anlaşmasında belirtilen "insanlığın yararına" kullanma şartına uymak yerine Microsoft'a kâr sağlamak amacıyla yapay zeka geliştirdiği için sözleşme ihlali yaptığını iddia etti.

Pazar günkü dava, OpenAI'ın Musk ve xAI'ı keşif sürecine uymamakla suçlamasının ardından geldi. Ancak Musk'ın avukatları, 14 Haziran'da OpenAI'a "Musk'ın cep telefonunu incelediklerini, e-postalarını incelediklerini ve Musk'ın bilgisayar kullanmadığını" bildirdiklerini söyledi.

X'teki birkaç çalışan Wired'a, Musk'ın çoğunlukla telefonundan çalıştığını ancak bazen dizüstü bilgisayar kullandığını belirtti. Musk'ın kendi sosyal medya paylaşımları da en az bir dizüstü bilgisayara sahip olduğunu ve kullandığını gösteriyor.

Musk, Aralık 2024'te yaptığı paylaşımda "Bu benim dizüstü bilgisayarımın fotoğrafı" yazmıştı.

Almanya'daki bir adam bana bu havalı çıkartmayı verdi, bu yüzden daha iyi bilgisayar alıp çıkartmayı kaybetmek istemiyorum.

Musk, bir ay önce aynı dizüstü bilgisayarı gösteren bir fotoğraf paylaşmış ve bir kişinin oyun konfigürasyonuna dair sorusuna yanıt olarak "hâlâ bir hayranımın uzun zaman önce yaptığı @DOGE çıkartmasıyla eski dizüstü bilgisayarımı kullanıyorum" yazmıştı.

Temmuz 2021'de Musk, X'te Mac'in yanı sıra bir "masaüstü PC" kullandığını söylemişti.

Wired'a göre, Washington'daki Eisenhower Executive Office Building'deki Musk'ın ofisinin fotoğraflarında da bir oyun bilgisayarı görünüyordu.

Musk ve xAI'nin avukatları, Wired'ın yorum talebine yanıt vermedi. The Independent, cevap hakkı için xAI'a ulaştı.

Musk ve Altman, Musk'ın 2015'te kurulmasına katkıda bulunduğu OpenAI'ın faaliyete geçmesinden bu yana anlaşmazlık içinde. OpenAI, yapay zekanın tüm insanlığa fayda sağlaması için kâr amacı gütmeyen bir kuruluş olarak kurulmuş olsa da 2018'de yönetim kurulundan ayrılan Musk'ı öfkelendirecek şekilde daha ticari bir yapıya büründü.

OpenAI, 2022'de ChatGPT'yi piyasaya sürerek yapay zeka alanında öncü bir kuruluş haline geldi. Öte yandan Musk, kendi kâr amacı güden yapay zeka şirketi xAI'ı kurdu.

Musk, OpenAI'ı sözleşme ihlali nedeniyle dava etti ve kuruluşun kâr amacı gütmeyen kuruluş olarak kurucu misyonuna ihanet ettiğini söyledi. Yargıç, OpenAI'ın kâr amacı güden bir şirket olmasını engelleme talebini reddederken, gelecek yıl yapılacak bir duruşma düzenlemeyi teklif etti.

Bu yıl OpenAI, devam eden yasal mücadeleleri sırasında haksız rekabet ve yatırımcılar ve müşterilerle olan iş ilişkilerine müdahale edildiği iddiasıyla Musk'a karşı ayrı bir dava açtı.

Independent Türkçe