İnsan dışkısından uçak yakıtı üretmek için anlaşma sağlandı

Sürdürülebilir havacılık yakıtı, karbon salımlarının azaltılmasında önemli rol oynayacak

İnsan dışkısından uçak yakıtı üretmek için anlaşma sağlandı
TT

İnsan dışkısından uçak yakıtı üretmek için anlaşma sağlandı

İnsan dışkısından uçak yakıtı üretmek için anlaşma sağlandı

Birleşik Krallık (BK) merkezli biyoyakıt şirketi Firefly, insan dışkısını uçak yakıtına dönüştürmeye hazırlanıyor.

Firefly, kanalizasyon atıklarının sürdürülebilir havacılık yakıtına (sustainable aviation fuel / SAF) dönüştürülmesini sağlayacak ticari bir rafineri kurmak üzere Macaristan merkezli havayolu şirketi Wizz Air'la anlaşmaya vardı. 

BK'nin Essex bölgesine kurulacak rafineri, 2028'de Londra'daki havalimanlarına hizmet vermek üzere ticari amaçlı SAF tedarikine başlayabilecek. Fakat Firefly'ın ürettiği SAF, hâlâ yasal denetim sürecinden geçiyor. 

Biyoyakıt şirketi ürünlerinin, jet yakıtından "kimyasal açıdan ayırt edilemediğini" öne sürüyor. Firefly CEO'su James Hygate "Kanalizasyon atıklarını jet yakıtına dönüştürüyoruz. Bundan daha havalı pek bir şey düşünemiyorum" diyor. 

Düşük maliyetli havayolu şirketi Wizz, Firefly'ın atık bazlı yakıtından gelecek 15 yıl için 525 bin tona kadar sipariş vererek yatırım yaptığını açıkladı.

SAF üretmenin çeşitli yolları olsa da bunların çoğu normal jet yakıtı kerosenden çok daha pahalı ve kullanılmış yemeklik yağ gibi atık hammaddelerin tedariki sınırlı. Firefly Baş İşletme Görevlisi Paul Hilditch, kanalizasyon atığından dönüştürülen SAF'in daha ucuza ve daha çok miktarda üretileceğini iddia ediyor. 

Wizz Air'ın çevresel, sosyal ve kurumsal yönetim sorumlusu Yvonne Moynihan şöyle diyor:

SAF, filo yenileme ve operasyonel verimlilikle birlikte, havacılıktan kaynaklanan karbon salımlarının azaltılmasında kritik rol oynuyor.

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği'ne göre SAF, 2050'de net sıfır karbondioksit salımına ulaşmak için havacılığın azaltması gereken emisyonların yaklaşık yüzde 65'inin azaltılmasını sağlayabilir. Uluslararası Enerji Ajansı, küresel çaptaki enerji kaynaklı karbon salımlarının yüzde 2'sini havacılığın oluşturduğunu ve bu oranın diğer taşımacılık sektörlerinden daha hızlı arttığını belirtiyor.

Independent Türkçe, RT, Guardian, Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği, Uluslararası Enerji Ajansı



OpenAI'nin CEO'su DeepSeek-R1’i “şaşırtıcı” olarak nitelendirdi

DeepSeek ve ChatGPT yapay zeka araçlarının simgeleri (AP)
DeepSeek ve ChatGPT yapay zeka araçlarının simgeleri (AP)
TT

OpenAI'nin CEO'su DeepSeek-R1’i “şaşırtıcı” olarak nitelendirdi

DeepSeek ve ChatGPT yapay zeka araçlarının simgeleri (AP)
DeepSeek ve ChatGPT yapay zeka araçlarının simgeleri (AP)

OpenAI CEO'su Sam Altman dün, Çin’in yapay zeka girişimi DeepSeek-R1’i ‘şaşırtıcı’ olarak nitelendirdi. Altman, buna karşın kendi şirketinin başarısının anahtarının daha fazla bilgi işlem gücü olduğuna inandığını vurguladı.

Düşük maliyetli bir Çin yapay zeka aracı olan DeepSeek geçtiğimiz ay tüm dünyanın dikkatini çekti. Bir makalede DeepSeek-V3 modelinin geliştirilmesinin düşük güçlü NVIDIA H800 çipleri kullanılarak altı milyon dolardan daha az bilgi işlem gücü gerektirdiği belirtildi.

Çin merkezli teknoloji şirketi WeChat resmi hesabından yaptığı açıklamada, geçtiğimiz hafta piyasaya sürülen DeepSeek-R1 modelinin, OpenAI'nin O1 modelinden, eldeki göreve bağlı olarak 20 ila 50 kat daha ucuz olduğunu belirtti.

XCSDFERGT
DeepSeek yapay zeka aracının logosu (Reuters)

Altman X platformundan yaptığı paylaşımda, DeepSeek-R1’in özellikle de fiyatına göre sundukları açısından ‘şaşırtıcı’ olduğunu yazdı.

Altman, şöyle devam etti:

“Ancak araştırma yol haritamızı uygulamaya devam etmek için temelde heyecanlıyız. Görevimizde başarılı olabilmemiz için artan bilgi işlem kapasitesinin her zamankinden daha önemli olduğuna inanıyoruz.”

DeepSeek’in piyasaya sürülmesiyle ABD merkezli teknoloji şirketi Nvidia’nın dün piyasa değeri 593 milyar dolara düşerek Wall Street'teki herhangi bir şirketin en büyük günlük kaybını kaydetmesinin ardından birçok büyük teknoloji şirketinin hisseleri değer kaybetti.