Google ile İsrail arasındaki "Nimbus Projesi"ni protesto eden 9 Google çalışanı gözaltında

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA
TT

Google ile İsrail arasındaki "Nimbus Projesi"ni protesto eden 9 Google çalışanı gözaltında

Fotoğraf: AA
Fotoğraf: AA

Google'ın, New York ve California'daki ofislerinde firma ile İsrail arasında imzalanan 1,2 milyar dolar değerindeki "Nimbus Projesi" anlaşmasını protesto eden Google çalışanlarından 9'u gözaltına alındı.

The Washington Post'un haberine göre Google çalışanları, New York ve California'nın Sunnyvale kentlerindeki ofise giderek firmanın İsrail'e gelişmiş yapay zeka teknolojisi verilmesini kapsayan "Nimbus Projesi" anlaşmasını protesto etti.

Ofiste saatlerce oturma eylemi yapan çalışanlar, "Google saklanamazsın", "Seni soykırımla suçluyoruz", "Soykırıma fon sağlıyorsun" sloganları atarak Google 1,2 milyar dolar değerindeki anlaşmadan çekilmedikçe eylemlerine devam edeceklerini belirtti.

İhbar üzerine ofislere gelen polisin, "ofisten çıkmazlarsa gözaltına alınacaklarını" söylemesinin üzerine eylemlerine devam eden 9 çalışan, gözaltına alındı.

Google sözcülerinden Bailey Tomson, eylemin "politikalarının ihlali" olduğunu savunarak gözaltına alınan çalışanların Google sistemlerine erişimlerinin kesildiğini ve bu kişilere idari izin verildiğini aktardı.

- Ofis dışında da "Nimbus Projesi" protesto edildi

Ofisteki oturma eyleminin yanı sıra New York ile California eyaletinin Sunnyvale ve Seattle kentlerindeki ofislerin önünde anlaşma protesto edildi.

Oturma eylemi ve çalışanların gözaltına alındığı anlara ait görüntüler, sosyal medyada yayıldı.

New York ofisi önünde düzenlenen gösteride, Yahudi olduğunu ifade eden konuşmacı, Nimbus Projesi'nin sona ermesi çağrısında bulunmak için oturma eylemi yaptıklarını belirterek "Holokost mağdurları soyundan biri olarak" eyleme katıldığını söyledi.

Bu protestolara Amazon çalışanlarının da katıldığı ifade ediliyor.

- Nimbus Projesi

Nimbus Projesi veri depolaması, toplaması, analizi, veri üzerinden motif ve özellik tanımlaması ve bu toplanan bilgilerle olası veri ve motif tahmini yapılmasını sağlayan bir bulut (Cloud) ve makine öğrenimi sisteminden oluşuyor.

Nimbus Projesi adı verilen 1,2 milyar dolarlık projenin sözleşmesi, Nisan 2021'de İsrail ile Google ve Amazon şirketleri arasında imzalandı.

İsrail Maliye Bakanlığı, 21 Nisan 2021'de bu anlaşmaya ilişkin açıklamasında, İsrail'in yaklaşık 1,2 milyar dolar bir yatırımla kendi yerel bulut depolama sunucu merkezlerini kurmasını sağlayacak devasa bir devlet ihalesi olan Nimbus Projesi'ni, Google ve Amazon'un kazandığını duyurdu.

Söz konusu sistem, İsrail ve ordusunun sağladığı tüm veri tabanları, kaynakları hatta sokak ve dron kameraları gibi canlı gözlem kaynaklarındaki tüm verileri kendinde toplayabilme özelliğine sahip.

- Google çalışanları, "Nimbus Projesi"ne dahil olduklarını bilmiyor

YouTube'da çalışan yazılım mühendisi Zelda Montes, söz konusu projeye ilişkin Google'ın çalışanlarına danışmadığını belirterek "Pek çok çalışan bu sözleşmenin içinde olduğunu bile bilmiyor. Google'da yaklaşık 180 bin çalışan var ancak bu kişilerin çok küçük bir kısmı İsrail hükümeti ile böyle bir sözleşme olduğunu biliyor." ifadelerini kullanmıştı.

Projenin "gizliliği" nedeniyle bilgilerinin kısıtlı olduğuna işaret eden Montes, "Emeğimizin bilmediğimiz şekillerde kullanılmaması gerektiğini düşünüyoruz." demişti.

Montes, İsrail'le yapılan anlaşmaya dahil olmalarından duyduğu rahatsızlığa dair şöyle konuşmuştu:

Doğası gereği siyasi olan bir sözleşmeyi tarafsızmış gibi göstermeye çalışmanın çok sorumsuzca olduğunu düşünüyorum çünkü bir hükümetle sözleşme yapıyorsunuz ve bu da siyasi bir şey. Şu anda dünyadaki en yüksek mahkeme tarafından soruşturulan İsrail hükümeti ile neden bir sözleşme yapıyoruz?



NASA, Mars'taki en büyük organik bileşikleri buldu

13 yıldır Gale Krateri'nde olan Curiosity, gelişmiş araçlarıyla çeşitli deneyler yürütüyor (AP)
13 yıldır Gale Krateri'nde olan Curiosity, gelişmiş araçlarıyla çeşitli deneyler yürütüyor (AP)
TT

NASA, Mars'taki en büyük organik bileşikleri buldu

13 yıldır Gale Krateri'nde olan Curiosity, gelişmiş araçlarıyla çeşitli deneyler yürütüyor (AP)
13 yıldır Gale Krateri'nde olan Curiosity, gelişmiş araçlarıyla çeşitli deneyler yürütüyor (AP)

Mars'ta bugüne kadar bulunan en büyük karbon molekülleri keşfedildi. NASA aracının bulguları, Kızıl Gezegen'deki yaşam tartışmalarını tekrar gündeme taşıdı. 

Bilim insanları Mars'ta bir zamanlar yaşam olup olmadığını saptamaya çalışıyor. Ancak milyarlarca yıl önce sona eren bu yaşamın izlerinin, gezegende hâlâ bulunup bulunamayacağı da merak konusu.

2012'de gezegene inen NASA'nın Curiosity keşif aracı, Gale Krateri'nde bugüne kadar en az 32 kilometre yol kat etti. Curiosity, Dünya'daki araştırmacılara kıymetli bilgiler sunsa da keşfettiği organik bileşikler, nispeten kısa karbon zinciri molekülleriydi.

Araç son çalışmada, 3,7 milyar yıllık eski bir göl yatağından alınan kaya örneklerinde daha uzun karbon zincirleri tespit etti. 

Bulguları hakemli dergi PNAS'te yayımlanan çalışmayı yürüten ekip yeni bir yönteme başvurdu. Araştırmacılar örnekleri önce 475 dereceye kadar ısıttı, ardından soğuttu ve son olarak tekrar 850 dereceye kadar ısıttı. 

Bu işlemler sonucunda alkanlar olarak bilinen ve dekan, undekan ile dodekan gibi adlar verilen daha büyük organik bileşikler tespit edildi. Bilim insanları bunların, Mars'ta bugüne kadar görülen en büyük karbon zincirleri olduğunu söylüyor.

Daha sonra Dünya'da yapılan deneylerde kaya örneğinin, ısıtma sürecinde alkanlara dönüşen karboksilik asitler veya uzun zincirli yağ asitleri içerdiğine dair bulgular edinildi. Bu asitler, yeryüzündeki canlıların hücre zarında yer alıyor. 

Diğer yandan araştırmacılar, Curiosity'nin keşfettiği bileşiklerin kesin bir şekilde canlıların işareti olmadığını belirtiyor.

Çalışmaya liderlik eden Dr. Caroline Freissinet "Bu moleküller kimyasal ya da biyolojik süreçlerle oluşabilir" diyerek ekliyor: 

Eğer Mars'ta uzun zincirli yağ asitleri varsa, bunlar 3,7 milyar yıl önce var olan hücrelerin zarlarının bozulmasıyla ortaya çıkmış olabilir ve bu sadece bir hipotez.

Dünya'daki organizmalar yağ asitleri ürettiğinde, bileşiklerde tek sayıdan ziyade daha çok çift sayıda karbon atomu bulunuyor. Bu durum bazı enzimlerin her seferinde iki karbon atomu ekleyerek yağ asitleri oluşturmasından kaynaklanıyor. Bilim insanları Mars örneklerinde de benzer bir durumla karşılaştı.

Yeni çalışma Mars'ta 3,7 milyar yıl önce yaşam olduğunu kanıtlamak için yeterli değil. Ancak eğer böyle bir şey gerçekleştiyse, izlerinin hâlâ gezegende saklanıyor olabileceğini gösteriyor.

Bilim insanları Kızıl Gezegen'deki yaşamın geçmişine dair güçlü kanıtlar bulmak için Dünya'ya örnek taşınması gerektiğini belirtiyor.

California Teknoloji Enstitüsü'nden John Eiler, yer almadığı çalışma hakkında "Bu makalede bildirilen bulgular, Mars'taki yaşam kalıntılarını tanımlama yolunda gördüğümüz en iyi fırsatı sunuyor" diyor: 

Ancak işi bitirmek için kesinlikle bu tür örneklerin Dünya'ya gönderilmesi gerekiyor.

Independent Türkçe, Science Alert, Guardian, IFLScience, PNAS