Bilim insanları yapay zekanın "usta işi" yalanlarını ortaya döktü

İnsanlara komplo kuruyor

Yapay zeka oyunlarda insanlara yalan söyleyip komplo kuruyor (Pexels)
Yapay zeka oyunlarda insanlara yalan söyleyip komplo kuruyor (Pexels)
TT

Bilim insanları yapay zekanın "usta işi" yalanlarını ortaya döktü

Yapay zeka oyunlarda insanlara yalan söyleyip komplo kuruyor (Pexels)
Yapay zeka oyunlarda insanlara yalan söyleyip komplo kuruyor (Pexels)

Yapay zekanın yalan söyleyip insanları aldatmakta ustalaştığı ortaya kondu. 

Üniversite sınavlarında yüksek not almaktan tıpta atılımlara kadar çeşitli alanlardaki başarılarıyla öne çıkan yapay zeka araçlarının bazen hatalı bilgiler verdiği görülüyor.

Öte yandan bu sistemin insanları kandırmaya çalıştığı örneklere de rastlanırken Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden (MIT) araştırmacılar bunun boyutlarını gözler önüne serdi.

Meta'nın, strateji oyunu Diplomacy için geliştirdiği yapay zeka aracı CICERO'nun insan oyuncular arasında ilk yüzde 10'a girmesi araştırmacıların dikkatini çekti. Halka açık verileri incelyen ekip, yapay zeka aracının insanlara önceden planlanmış yalanlar söylediği ve komplo kurduğu çeşitli örnekler tespit etti. 

Patterns adlı hakemli dergide dün yayımlanan çalışmada CICERO'nun eylemleri şöyle açıklanıyor:

Sadece diğer oyunculara ihanet etmekle kalmadı, aynı zamanda önceden planlanmış bir aldatmacaya da girişti ve insan bir oyuncuyla planlı bir şekilde sahte bir ittifak kurup oyuncunun saldırıya karşı kendini savunmasız bırakması için onu kandırdı.

Bir oyun sırasında yeniden başlatılan CICERO, bu sıradaki sessizliğini "Kız arkadaşımla telefondaydım" diyerek açıkladı. Araştırmanın yazarlarından Dr. Peter Park "Meta'nın yapay zeka aracının aldatma ustası olmayı öğrendiğini gördük" diyor.

Araştırmacılar DeepMind'ın yapay zeka sistemi AlphaStar'ın da benzer hilelere giriştiğini tespit etti. StarCraft II'yi oynaması için tasarlanan araç, farklı bir yöne gittiği izlenimi yaratarak oyuncuları kandırdı.

Yapay zeka araçlarının komploları oyunlarla da sınırlı değil. Ekonomik müzakereler için geliştirilen bir sistemin, üstünlük kazanmak adına aslında ilgilenmediği ürünlerle ilgileniyormuş gibi yaparak yalan söylediği kaydedilirken araştırmacılar daha tehlikeli bir durumla da karşılaştı.

Dijital yapay zeka organizmalarının kendilerini ne kadar hızlı kopyaladığını ve mutasyonlara ne kadar dayanıklı olduğunu tespit etmeyi amaçlayan bir bilim insanı, çabuk kopyalananları ortadan kaldıran bir sistem tasarladı. Bu testteki yapay zeka organizmaları, atılmamak için ölü taklidi yaptı. "Bu çok endişe verici" diyen Dr. Park şöyle ekliyor:

Bir yapay zeka sisteminin test ortamında güvenli kabul edilmesi, dışarıda da güvenli olduğu anlamına gelmez. Sadece testte güvenliymiş gibi davranıyor olabilir.

Daha önce OpenAI'ın yapay zeka sohbet botu ChatGPT'nin, bir insanı botun görme engelli olduğuna ikna ederek bilgisayarla insanları ayırt etmek için kullanılan bir CAPTCHA testini çözmesini sağladığı bildirilmişti.

MIT ekibi yapay zeka araçlarının bu davranışlarını eğitim sürecine bağlıyor. Dr. Park "Yapay zeka aracının eğitim görevinde iyi performans göstermesinin en iyi yolunun, aldatmaya dayalı bir strateji olmasından dolayı bu hilelerin baş gösterdiğini düşünüyoruz" diye açıklıyor:

Aldatma, hedeflerine ulaşmalarını sağlıyor.

Araştırmacılar bu aldatmacaların önüne geçebilmek için hükümetlerin yapay zekaya yönelik güvenlik düzenlemeleri getirmesi gerektiğini vurguluyor. Dr. Park "Yapay zeka sistemlerinin aldatma yetenekleri daha da geliştikçe topluma teşkil ettikleri tehlikeler giderek daha ciddi hale gelecek" diye uyararak şöyle ekliyor:

Yapay zeka aldatmacasını yasaklamak halihazırda politik olarak mümkün değilse, aldatıcı yapay zeka sistemlerinin yüksek risk sınıfına alınmasını öneriyoruz.

Independent Türkçe, Science Alert, Guardian, Patterns



Kristof Kolomb'un kökeni, yüzlerce yıllık tartışmaların ardından ortaya çıktı

İspanya'nın Sevilla kentindeki katedralde yer alan anıt mezarda Kristof Kolomb'un yattığı doğrulandı (Marcelo del Pozo/Reuters)
İspanya'nın Sevilla kentindeki katedralde yer alan anıt mezarda Kristof Kolomb'un yattığı doğrulandı (Marcelo del Pozo/Reuters)
TT

Kristof Kolomb'un kökeni, yüzlerce yıllık tartışmaların ardından ortaya çıktı

İspanya'nın Sevilla kentindeki katedralde yer alan anıt mezarda Kristof Kolomb'un yattığı doğrulandı (Marcelo del Pozo/Reuters)
İspanya'nın Sevilla kentindeki katedralde yer alan anıt mezarda Kristof Kolomb'un yattığı doğrulandı (Marcelo del Pozo/Reuters)

Ünlü kaşif Kristof Kolomb'un kökeni hakkındaki soru nihayet yanıtlandı. Yıllar süren araştırmaların ardından Kolomb'un, Batı Avrupalı bir Sefarad Yahudisi olduğu ortaya çıktı.

1492'de Amerika'yı "keşfetmesiyle" bilinen Kolomb'un İtalya'nın Cenova kentinden olduğu düşünülüyordu. 

Ancak bu teoriyi sorgulayan bazı uzmanlar, kaşifin İspanyol bir Yahudi, Yunan, Bask, Portekizli veya Britanyalı olabileceğini öne sürüyordu. 

İspanya'daki Granada Üniversitesi'nden adli tıp uzmanı Prof. José Antonio Lorente'nin liderliğindeki araştırma ekibi 22 yıl süren çalışmaların sonunda cevaba ulaştı.

Bilim insanları, Sevilla Katedrali'ne gömülen Kolomb'dan DNA örnekleri alarak inceledi. Ekip ayrıca kaşifin kardeşi Diego ve oğlu Hernando'dan da örnek aldı.

İspanya'nın kamu yayıncısı RTVE'de cumartesi günü yayımlanan Colón ADN, su verdadero origen (Kolomb DNA'sı: Gerçek Köken) adlı belgeselde yüzlerce yıldır süren gizem aydınlatıldı.

Araştırmacılar Kolomb'un Sefarad Yahudisi olduğunu tespit etti. 

1492'de Hıristiyan hükümdarlar tarafından İspanya'dan kovulan Yahudilerin büyük bir kısmı Osmanlı İmparatorluğu, Hollanda, İtalya, Balkanlar, Kuzey Afrika ve Ortadoğu'daki topluluklar tarafından kabul edilmişti.

Bu grupları temsil eden Sefarad kelimesi de İbranicede İspanya anlamına geliyor.

Prof. Lorente, 25 bölge üzerindeki analizlerden sonra Kolomb'un Batı Avrupa'da doğduğunu söyleyebileceklerini açıkladı. 

Uzman ayrıca kaşifin kökenine dair araştırmanın karmaşık olduğunu ancak sonucun "neredeyse mutlak güvenilirlikte" olduğunu ekledi. 

Araştırma ekibi, Sevilla'daki kalıntıların Kolomb'a ait olduğunu doğruladıklarını da perşembe günü duyurmuştu. 

Dominik Cumhuriyeti uzun zamandır Kolomb'un naaşına ev sahipliği yaptığını iddia ediyordu. 

1877'de Dominik Cumhuriyeti'nin başkenti Santo Domingo'daki bir katedralde, sunağın arkasına gömülü ve Kolomb'a ait olduğu söylenen kemik parçalarını içeren kurşundan bir kutu bulunmuştu.

Ekip bu iddianın doğru olabileceğini ve bazı kalıntıların Dominik Cumhuriyeti'nde yer alabileceğini ifade ediyor. 

1506'da 55 yaşındayken İspanya'nın Valladolid kentinde hayatını kaybeden Kolomb, bugün Dominik Cumhuriyeti ve Haiti tarafından paylaşılan Hispanyola adasına gömülmek istemişti. 

Cenazesi 1542'de oraya götürülmüş, 1795'te de Küba'ya taşınmıştı. Daha sonra 1898'de  İspanya'nın Sevilla kentine nakledilmişti.

Independent Türkçe, Reuters, Guardian, BBC, Türk Yahudi Toplumu