Girit'te 4 bin yıllık labirent bulundu

Ritüeller için kullanıldığı düşünülüyor

Yeni keşfedilen yapı, Tunç Çağı uygarlığı Minos'un diğer yapılarına pek benzemiyor (Yunanistan Kültür Bakanlığı)
Yeni keşfedilen yapı, Tunç Çağı uygarlığı Minos'un diğer yapılarına pek benzemiyor (Yunanistan Kültür Bakanlığı)
TT

Girit'te 4 bin yıllık labirent bulundu

Yeni keşfedilen yapı, Tunç Çağı uygarlığı Minos'un diğer yapılarına pek benzemiyor (Yunanistan Kültür Bakanlığı)
Yeni keşfedilen yapı, Tunç Çağı uygarlığı Minos'un diğer yapılarına pek benzemiyor (Yunanistan Kültür Bakanlığı)

Yunanistan'ın Girit Adası'nda 4 bin yıllık bir labirent bulundu. Minos Uygarlığı'nın inşa ettiği düşünülen yapının ritüeller için kullanılmış olabileceği tahmin ediliyor. 

Girit'in yönetim merkezi Kandiye'nin 50 kilometre kadar güneydoğusunda büyük bir havalimanı yapmaya hazırlanılırken taş bir yapının kalıntıları keşfedildi. Papoura Tepesi'nin üstünde 1800 metrekarelik bir alana yayılan labirent benzeri yapının MÖ 2 bin ila 1700'de kullanıldığı düşünülüyor. 

MÖ 3 binden MÖ 1100 civarına kadar Girit'te yaşayan Minos Uygarlığı'na atfedilen yapı iç içe geçmiş 8 duvardan oluşuyor. Labirentin iç kısmıysa birbirine bağlanan küçük bölgelere ayrılmış durumda. Çapı 48 metre olan yapının hâlâ ayakta duran en yüksek duvarı 1,7 metre uzunluğunda. 

Yunanistan Kültür Bakanlığı salı günü yaptığı açıklamada labirentin yaşam alanı olarak değil, toplumsal bir amaçla kullanıldığını tahmin ettiklerini belirtti. 

Çok sayıda hayvan kemiği bulunmasından dolayı uzmanlar buranın muhtemelen adak adanan ve ziyafetler verilen ritüellerin gerçekleştirildiği bir tören alanı görevi gördüğüne inanıyor. Bakanlık açıklamasında şu ifadelere yer verdi:

Büyüklüğü, mimari düzeni ve dikkatli inşası hatırı sayılır bir emek, uzmanlık ve güçlü bir merkezi yönetim gerektiriyordu.

Labirentin, bölgenin gerçek anlamda ilk medeniyeti sayılan Minos Uygarlığı'nın ilk yapıları arasında yer aldığı tahmin ediliyor. Öte yandan uygarlığın başkenti olan Knossos gibi yerlerde daha çok kare veya dikdörtgen şeklinde binalara rastlanırken, bunun daire olması dikkat çekiyor.

Bakanlık dairenin daha çok Minos Uygarlığı'nın mezarlarında karşılaşılan bir biçim olduğunu ifade ediyor.

Yapının boyutları ve amacının daha iyi anlaşılması için başka çalışmalar yapılması planlanırken, havalimanı inşaatının da devam edeceği belirtildi.

Kültür Bakanı Lina Mendoni, bölgeye kurulması planlan radar üssü için başka bir yer bulunacağını ve labirentin kalıntılarının korunacağını açıkladı. 

Independent Türkçe, CNN, Live Science, IFL Science



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news