Samanyolu'nun merkezinde sınırsız enerji kaynağı olabilir

Galaksi merkezindeki yıldızlar ölümsüzlüğü mü buldu?

Samanyolu'nun merkezindeki karanlık made yoğunluğunun çok yüksek olduğu varsayılıyor (NASA)
Samanyolu'nun merkezindeki karanlık made yoğunluğunun çok yüksek olduğu varsayılıyor (NASA)
TT

Samanyolu'nun merkezinde sınırsız enerji kaynağı olabilir

Samanyolu'nun merkezindeki karanlık made yoğunluğunun çok yüksek olduğu varsayılıyor (NASA)
Samanyolu'nun merkezindeki karanlık made yoğunluğunun çok yüksek olduğu varsayılıyor (NASA)

Bilim insanları Samanyolu Galaksisi'nin merkezindeki yıldızların karanlık maddeden beslenerek "sonsuza kadar genç kalabileceğini" öne sürdü. 

Yıldızlar çekirdeklerindeki hidrojeni yakarak hayatını sürdürüyor. Nükleer füzyon denen bu süreç yıldızın ihtiyaç duyduğu enerjinin çok büyük bir bölümünü sağlıyor. 

Çekirdeklerindeki hidrojen tükendiği zamansa yıldızlar hayatlarının son sürecine giriyor. Güneş'in de yaklaşık 5 milyar yıl sonra bu sürece girmesi bekleniyor. Yakıtını tüketen yıldız, çekirdeğin üstüne çökerek ölüyor. 

Peki, yıldızları ölümsüz kılacak bir enerji kaynağı olabilir mi?

Samanyolu'nun merkezindeki Sagittarius A* adlı kara deliğe çok yakın yıldızları inceleyen bilim insanları, bu cisimlerin beklenenden çok daha genç olduğunu fark etti. 

Henüz hakem denetiminden geçmeyen ve ön baskıların yayımlandığı arXiv'e yüklenen çalışmayı yürüten ekip, buradaki yıldızların kütleçekim kuvvetiyle karanlık madde parçacıklarını yakalıyor olabileceğini öne sürdü. Bu sayede parçacıklar yıldızın içinde birbiriyle çarpışıp yok olarak gözlemlenebilir maddeye dönüşebilir ve sınırsız bir enerji açığa çıkarabilir. 

Işıkla etkileşime girmediği için henüz gözlemlenemeyen karanlık maddenin evrenin yüzde 27'sini oluşturduğu tahmin ediliyor. Bilim insanları karanlık maddenin varlığını, kütleçekimle girdiği etkileşim üzerinden takip etmeye çalışıyor. 

Ancak böyle bir maddenin varlığı henüz kanıtlamadı ve bazı bilim insanları, yaklaşık 100 yıllık bu teorinin doğru olmadığı görüşünde. 

Samanyolu'nun iç kısmındaki yıldızların "başka yerde görülmeyen" özelliklere sahip olduğunu söyleyen araştırmacılar, hidrojen dışında bir yakıt kullanıp kullanmadıklarını anlamaya çalıştı. 

Çalışmanın başyazarı Isabelle John, S kümesi denen bu yıldızlar için "Ortamın yıldız oluşumu açısından son derece elverişsiz olduğu düşünülen merkeze nasıl bu kadar yaklaştıkları belli değil" diyor. John, yıldızlar başka bir yerden buraya gelseydi çok daha yaşlı olmaları gerektiğini ekliyor:

Ayrıca beklenmedik derecede çok sayıda ağır yıldız var gibi görünüyor.

Bilgisayar simülasyonları yürüten ekip, galaksinin merkezinde yoğun halde bulunduğu varsayılan karanlık maddenin bu yıldızları genç tutabileceğini söylüyor. 

John "Simülasyonlarımız, yıldızların sadece karanlık maddeyi yakıt olarak kullanıp hayatta kalabileceğini ve galaksi merkezinin yakınlarında son derece büyük miktarda karanlık madde olduğu için bu yıldızların ölümsüz hale geldiğini gösteriyor" diye açıklıyor.

Bu epey büyüleyici çünkü simülasyonlarımız, S kümesi yıldızlarıyla ilgili gözlemlere benzer sonuçlar gösteriyor: Karanlık madde bir yakıt olarak yıldızları sonsuza kadar genç tutabilir.

Karanlık maddeye dair daha önceki modellerde, bu maddenin parçacıklarının birbirlerini yok ettiği öne sürülmüştü. John bu çarpışmanın karanlık maddenin yoğun olduğu bölgelerde gerçekleştiğini düşünüyor. 

Araştırmacılar, birbirlerini yok eden karanlık madde parçacıklarının çıkardığı enerjiyi, yıldızların yakıt olarak kullanabildiğini iddia ediyor. Fakat bu iddianın kanıtlanması için daha fazla çalışmaya ihtiyaç var. 

John "S kümesi yıldızlarına dair daha hassas gözlemler, bu yıldızlar ve devam eden süreçler hakkında daha fazla bilgi sağlayacak" ifadelerini kullanıyor.

Independent Türkçe, Space.com, Live Science, ArXiv



WhatsApp'ın yeni güncellemesi arka planınızı gizleme imkanı sunuyor

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

WhatsApp'ın yeni güncellemesi arka planınızı gizleme imkanı sunuyor

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

WhatsApp yeni bir güncellemeyle nihayet kullanıcıların arka planlarını gizlemesine izin verecek.

Yeni yazılım, Zoom gibi diğer platformlarda sunulduğu gibi, kişilerin görüntülü aramalarına farklı arka planlar eklemesine olanak tanıyor.

WhatsApp, güncellemenin konuşmaları "eğlenceli ve etkileyici" hale getirmeyi amaçladığını söyledi.

Arka planların yanı sıra güncelleme, kendi görüntünüz üzerinde kullanılabilecek ve örneğin siyah beyaza dönüştürülmesine olanak tanıyan yeni filtreler içeriyor.

Ayrıca düşük ışık için seçeneklerin yanı sıra bir "rötuş" seçeneği de var. Zoom'da zaten sunulan bu özellik cildi pürüzsüzleştiriyor ve başka değişiklikler yapıyor.

WhatsApp, değişiklikleri duyurduğu blog yazısında bu filtrelerin "ortamınızın görünümünü ve parlaklığını doğal bir şekilde geliştirerek, görüntülü görüşmelerinizi daha canlı ve keyifli hale getirip kendinizi daha güvenli ve rahat hissetmenize yardımcı olacağını" belirtti.

Toplamda 10 arka plan var: Bulanık, Oturma odası, Ofis, Kafe, Çakıl Taşları, Gurme, Fırça, Plaj, Gün Batımı, Kutlama ve Orman. Ayrıca Sıcak, Soğuk, Siyah & Beyaz, Işık sızıntısı, Rüya gibi, Prizma ışığı, Balıkgözü, Eski  TV, Buzlu cam ve Çift ton olmak üzere 10 filtre bulunuyor.

Filtreler grup görüşmelerinde kullanılabildiği gibi bireysel görüşmelerde de kullanılabiliyor.

Ekranın sağ üst köşesindeki simge seçilerek açılabiliyorlar. Bu simge çeşitli filtreler ve arka planlar içeren bir menü sunuyor.

WhatsApp, yeni güncellemenin "gelecek haftalarda" herkese sunulacağını açıkladı.

Independent Türkçe