Araştırma: Multivitaminler ömrü uzatmıyor

Takviye kullananların ölüm riski daha yüksek çıktı

Pek çok uzman multivitaminlerin faydalarına çekimser yaklaşıyor (Pexels)
Pek çok uzman multivitaminlerin faydalarına çekimser yaklaşıyor (Pexels)
TT

Araştırma: Multivitaminler ömrü uzatmıyor

Pek çok uzman multivitaminlerin faydalarına çekimser yaklaşıyor (Pexels)
Pek çok uzman multivitaminlerin faydalarına çekimser yaklaşıyor (Pexels)

Multivitamin takviyelerinin ömrü uzatmadığı ortaya çıktı. 

Pek çok kişi daha sağlıklı bir yaşam sürmek için ayrı ayrı vitamin veya mineral takviyeleri ya da bunların bir arada bulunduğu multivitaminler kullanıyor. Bu takviyelerinin küresel pazarının on milyarlarca dolar değerinde olduğu tahmin ediliyor. 

Multivitaminler üzerine yapılan araştırmalarda bugüne kadar çeşitli sonuçlar elde edildi. Örneğin bazı çalışmalarda bu takviyelerin kanser, kalp hastalıkları ve diyabet gibi hastalıklara yakalanma riskini artırdığı öne sürülmüştü.

Öte yandan başka bir araştırmada multivitaminlerin yaşlılıkta bilişsel gerilemeyi yavaşlatabileceği iddia edilmişti. 

ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri araştırmacıları, JAMA Network Open adlı hakemli dergide çarşamba günü yayımladıkları çalışmada multivitaminlerin uzun yaşama etkisini değerlendirdi.  

Daha önce yapılan üç kapsamlı araştırmanın sonuçlarını analiz eden araştırmacılar toplamda 390 bin 124 yetişkinin verilerini inceledi. En az 20 yıl boyunca takip edilen bu kişiler genel olarak sağlıklıydı. 

Multivitaminin erken ölüm riskini azalttığına dair bir bulgu edinmeyen araştırmacılar, böyle takviyeler alan kişilerin takip döneminin ilk yıllarında ölüm riskinin yüzde 4 daha yüksek olduğunu kaydetti.

Bu durum multivitaminlerin zararlı olduğuna işaret edebileceği gibi yaşlanan veya sağlık sorunu yaşayan kişilerin takviye almaya başlamasıyla da açıklanabilir. 

Çalışmada yer almayan Dr. Jade A. Cobern şöyle diyor:

Bu çalışma, genel olarak multivitaminlerin daha uzun yaşamayı sağlamayacağını gösteriyor.

Uzmanlar ihtiyaç duyan kişilerin ayrı ayrı vitamin takviyeleri almasının zararlı olmadığını söylüyor. Örneğin demir veya B vitamini eksikliğinden muzdarip kişilerin bunları takviye olarak almasında sorun yok. Cobern, "Eğer doktor bir vitamin yazıyorsa, o ilacı almak önemli" ifadelerini kullanıyor. 

Bununla beraber uzmanlar, asıl önem arz eden şeyi sağlıklı bir beslenme biçimi olduğunu vurguluyor. Çalışmada yer almayan diyetisyen Duane Mellor şöyle diyor:

Vitamin ve mineral takviyesi sağlıksız beslenmeyi tek başına düzeltmez fakat bir kişi bunları gıdalardan almakta zorlanıyorsa temel besin maddelerinin karşılanmasını sağlayabilir. 

2023'te yapılan bir araştırmada sağlıklı beslenmenin kişinin ömrüne 10 yıl ekleyebileceği bulunmuştu. Cobern da benzer bir şekilde şöyle bir öneride bulunuyor:

Beslenmemize daha fazla sebze, tam tahıl veya baklagil ekleyerek, kırmızı et ve alkol tüketimini azaltarak ve hareketsiz geçen zamanı düşürerek muhtemelen hepimiz bir fayda kazanabiliriz.

Independent Türkçe, Science Alert, Guardian, ABC News, JAMA Network Open



Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
TT

Meta, yapay zekâ ihtiyaçları için nükleer enerjiye yöneliyor

Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)
Meta'nın Kaliforniya'daki şirket merkezinin yakınındaki logosu (DPA)

Meta, Constellation Energy'den nükleer enerji satın almak için 20 yıllık bir anlaşma imzalayarak, teknoloji devlerinin veri merkezlerinin artan enerji ihtiyaçlarını karşılamak için sektörle iş birliği yapma eğilimini sürdürdü.

Meta, Haziran 2027'den itibaren Constellation'ın Illinois'deki Clinton Temiz Enerji Merkezi'nden yaklaşık 1,1 gigavat güç satın alacak. Bu, tesisin tek nükleer reaktörünün toplam çıktısını temsil ediyor.

İki şirket, uzun vadeli anlaşmanın santralin devam eden işletimini ve yeniden lisanslanmasını destekleyeceğini doğruladı.

Şarku’l Avsat’ın CNBC'den aktardığına göre Meta'nın taahhüdü olmadan santral, 2017'den bu yana kullandığı emisyonsuz kredinin süresi dolduğunda kapanma riskiyle karşı karşıyaydı.

Constellation Başkanı ve CEO'su Joe Dominguez, “Meta ile ortaklık yapmaktan gurur duyuyoruz... Meta, mevcut santrallerin yeniden lisanslanmasını ve genişletilmesini desteklemenin yeni enerji kaynakları bulmak kadar etkili olduğunu fark etti” ifadelerini kullandı.

Clinton Centre'ın üretimini de 30 megawatt artıracak olan anlaşmanın şartları açıklanmadı. Santral doğrudan Meta'nın veri merkezlerini beslemeyecek; teknoloji devinin yüzde 100 temiz enerji üretme hedefine katkıda bulunurken bölgesel şebekeye güç sağlamaya devam edecek.

Bu duyuru, büyük teknoloji şirketleri ile nükleer endüstri arasında yapılan bir dizi anlaşmanın sonuncusu. Eylül ayında Constellation, Three Mile Island'ı yeniden çalıştıracağını ve 20 yıllık bir anlaşma kapsamında Microsoft'a enerji satacağını duyurmuştu.

Google geçtiğimiz yıl küçük modüler nükleer reaktörler (SMRs) geliştiren Kairos Power ile yaptığı iş birliğinin ardından üç yeni nükleer tesisin geliştirilmesini finanse etme sözü verdi. Amazon ise ekim ayında bu reaktörlerin geliştirilmesi için 500 milyon dolardan fazla yatırım yaptı ve Mart 2024'te Susquehanna Nükleer Santrali’nde faaliyet gösterecek bir veri merkezi kompleksi satın aldı. Amazon, Google ve Meta gibi teknoloji devleri mart ayında Dünya Nükleer Birliği öncülüğünde 2050 yılına kadar nükleer enerjinin küresel olarak üç katına çıkarılması çağrısında bulunan bir taahhüdü imzaladılar.

Ancak Constellation ile yapılan anlaşma, Meta'nın nükleer enerji sektörüne ilk resmi girişi anlamına geliyor. Şirket aralık ayında, ABD'de bir ila dört gigawatt arasında yeni nükleer kapasite ekleme arzusunu belirterek, ortak olacak nükleer enerji geliştiricileri bulmak için bir teklif talebinde bulundu. Gelişmiş nükleer enerjiye odaklanan bu teklif halen değerlendirme aşamasında ve şirketin Clinton tesisine verdiği destekten farklı.

Meta Küresel Enerji Başkanı Urvi Parekh şunları söyledi: “Yapay zekâ hedeflerimizi ilerletmeye devam etmek için temiz ve güvenilir enerjiyi güvence altına almak şart. Clinton tesisinin önümüzdeki yıllarda da faaliyet göstermesine katkıda bulunmaktan ve bu tesisin ABD'nin enerji liderliğini ilerletmenin önemli bir parçası olduğunu göstermekten gurur duyuyoruz.”

Başkan Donald Trump kısa bir süre önce, 2050 yılına kadar ABD'nin nükleer kapasitesini dört katına çıkarma hedefiyle nükleer enerjinin yaygınlaştırılmasını hızlandırmayı amaçlayan dört kararname imzaladı. Bu kararnameler, diğer hususların yanı sıra, Nükleer Düzenleme Komisyonu'nun elden geçirilmesini ve yerli bir nükleer yakıt tedarik zinciri kurulmasını öngörüyor.

Beyaz Saray ayrıca, küçük modüler reaktörler de dahil olmak üzere reaktörlerin düzenleyici onayının hızlandırılması çağrısında bulundu. Geçmişte nükleer projeler yüksek ön maliyetlerden ve uzun inşaat programlarından mustaripti. Sektör, küçük nükleer reaktörlerin nükleer enerjiyi genişletmek için daha uygun maliyetli bir yol olacağını umuyor. Şu anda ABD'de faaliyette olan küçük nükleer reaktör bulunmuyor.

Diğer yandan Constellation dün yaptığı açıklamada, Clinton sahasında küçük bir nükleer reaktör inşa etme olasılığı için Nükleer Düzenleme Komisyonu'ndan yeni bir lisans almayı değerlendirdiğini duyurdu.