Sudaki nanoplastikleri yüzde 98 oranında temizleyen yöntem geliştirildi

Göl ve okyanuslarda kullanılması bekleniyor

Bir litrelik pet şişedeki suda yaklaşık 240 bin nanoplastik bulunmuştu (Unsplash)
Bir litrelik pet şişedeki suda yaklaşık 240 bin nanoplastik bulunmuştu (Unsplash)
TT

Sudaki nanoplastikleri yüzde 98 oranında temizleyen yöntem geliştirildi

Bir litrelik pet şişedeki suda yaklaşık 240 bin nanoplastik bulunmuştu (Unsplash)
Bir litrelik pet şişedeki suda yaklaşık 240 bin nanoplastik bulunmuştu (Unsplash)

Bilim insanları sudaki nanoplastikleri yüzde 98 oranında temizleyen bir yöntem geliştirdi. Araştırmacılar yeni tekniğin bir gün göl ve okyanuslarda bile kullanılabileceğini söylüyor. 

Milimetrenin binde birinden daha küçük nanoplastikler, farkına varılmadan su kütlelerinde birikiyor.

Daha önce yapılan araştırmalarda bu minik plastiklerin şişelerdeki içme sularında da bulunduğu tespit edilmişti. Gıdalara da karışabilen nanoplastiklerin sağlık üzerindeki etkisi tam olarak bilinmiyor ancak bazı kalp ve solunum sorunlarıyla ilişkilendiriliyor. 

ABD'deki Missouri Üniversitesi'nden araştırmacılar bu sorunun üstesinden gelmek için sıvı bazlı bir çözelti geliştirdi. 

Suyu çekmeyen çözücüler içeren çözelti, ilk başta yağ gibi suyun üstünde duruyor. Daha sonra suyla karıştırılan madde, mıknatıs gibi nanoplastikleri çektikten sonra sudan ayrıştırılıyor. 

Tekrar suyun yüzeyine çıkan çözelti, sadece nanoplastikleri barındırıyor. Ardından araştırmacılar pipet kullanarak suyu plastiklerden arındırıyor. 

Bulgularını ACS Applied Engineering Materials adlı hakemli dergide yayımlayan ekip, bu sayede tatlı ve tuzlu sulardaki nanoplastiklerin yaklaşık yüzde 98'ini temizlemeyi başardı. 

Çalışmanın yazarlarından Piyuni Ishtaweera, "Nanoplastikler su ekosistemlerini bozabilir ve besin zincirine girerek hem yaban hayatı hem de insanlar için risk yaratabilir" diyor.

Araştırmacılar bu maddenin, zehirli olmayan bileşenlerden oluşması ve suyu çekmemesinden dolayı, plastikten arındırılmaya çalışılan suyu başka şekilde kirletmeyeceğini söylüyor. 

Yöntemi halihazırda laboratuvar ortamında test eden bilim insanları, çözeltiyi daha geniş ölçekte kullanmak için çalışmalarına devam edecek. Maddenin bir gün göl ve okyanus gibi büyük su kütlelerindeki nanoplastikleri çıkarmada kullanılması amaçlanıyor. 

Makalenin sorumlu yazarı Gary Baker, plastik parçacıklarının az miktarda çözücüyle büyük miktardaki sudan çıkarıldığını söyleyerek ekliyor:

Bu çözücülerin kapasitesi henüz tam olarak anlaşılabilmiş değil. Gelecekteki çalışmalarımızda, çözücünün maksimum kapasitesini belirlemeyi hedefliyoruz. Ayrıca, çözücüleri geri dönüştürerek gerektiğinde birden fazla kez kullanılmalarını sağlayacak yöntemleri araştıracağız.

Independent Türkçe, Science Alert, Phys.org, Gazete Oksijen, ACS Applied Engineering Materials



Alpler'in tepesinde gizlenen Roma askeri kampı ortaya çıkarıldı

Askeri kampın kurulduğu alan, muhtemelen Romalıların yaklaşan düşmanlarını kolayca tespit etmesini sağlıyordu (Andrea Badrutt/Graubünden Kantonu)
Askeri kampın kurulduğu alan, muhtemelen Romalıların yaklaşan düşmanlarını kolayca tespit etmesini sağlıyordu (Andrea Badrutt/Graubünden Kantonu)
TT

Alpler'in tepesinde gizlenen Roma askeri kampı ortaya çıkarıldı

Askeri kampın kurulduğu alan, muhtemelen Romalıların yaklaşan düşmanlarını kolayca tespit etmesini sağlıyordu (Andrea Badrutt/Graubünden Kantonu)
Askeri kampın kurulduğu alan, muhtemelen Romalıların yaklaşan düşmanlarını kolayca tespit etmesini sağlıyordu (Andrea Badrutt/Graubünden Kantonu)

İsviçre Alpleri'nde Antik Romalılara ait 2 bin yıllık askeri kamp keşfedildi. 

Arkeologlar, 2021'den beri İsviçre'nin doğu kısmındaki Alpler'de Roma tarihine dair çalışmalar yürütüyor. 

Özellikle Antik Roma'nın, 2 bin yıl kadar önce bölgede hakimiyet kurma amacıyla Suanetes kabilesiyle karşı karşıya geldiği bir savaş alanına odaklanıyorlardı. 

Projede yer alan bir gönüllü geçen yıl deniz seviyesinin yaklaşık 2 bin 220 metre yukarısındaki dağlarda daha önce bilinmeyen bir askeri kamp alanı buldu. 

Ülkenin doğusundaki Graubünden Kantonu, 29 Ağustos'ta yaptığı açıklamada keşfi duyurdu. Lazer darbeleriyle bir yerin konumunu anlamaya yarayan LiDAR teknolojisi kullanan ekip, bölgeyi detaylıca inceledi. 

Savaş alanından yaklaşık 900 metre yüksekteki tepede yer alan kamp, çevredeki vadileri rahatça izlemeye olanak sağlamış gibi görünüyor. Araştırmacılar bu nedenle kampın "stratejik açıdan elverişli bir konumda" yer aldığını belirtiyor. 

Ekip ayrıca askeri kampın, üç hendek ve bir duvarla güçlendirildiğini tespit etti. 

Basel Üniversitesi'nden öğrencilerin de katılımıyla duvar-hendek yapısının içindeki kalıntılar araştırıldı. 

Sapanlarla fırlatılan kurşunlar ve ayakkabı çivileri bulundu. Kurşunlarda Roma'nın Üçüncü Lejyonu'nun işareti de vardı.

Bu lejyonun aşağıdaki alanda savaştığı bilindiğinden, araştırmacılar kamp alanının savaş alanıyla ilişkili olduğuna neredeyse emin. 

Ayrıca diğer bulgular da yaklaşık 2 bin yıl önceye tarihlendi. 

Graubünden Kantonu yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: 

Graubünden'de bir Roma askeri kampının ses getiren keşfi, 'Roma İsviçre'sine' yönelik arkeolojik araştırmaların büyük sürprizler barındırmaya devam ettiğini bir kez daha gösteriyor.

Independet Türkçe, Live Science, Popular Mechanics, Interesting Engineering, Graubünden Kantonu