Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

29 Eylül'de yörüngeye girecek

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
TT

Dünya'nın bir uydusu daha oluyor

Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)
Uzmanlar, yeni çalışmanın Dünya'nın çevresinin ne kadar yoğun bir güzergah olduğunu gösterdiğini söylüyor (ESA)

Dünya, uzaydaki bir göktaşını yakalayarak iki ay boyunca uydusu yapmaya hazırlanıyor. 

Gezegene yaklaşan asteroitler bazen atmosfere girmeden uzaklaşıp gidiyor, bazen de Dünya'ya çarparak yanıyor.

Fakat bazen de gezegenin yörüngesine takılıp kısa süreliğine Ay'a eşlik ediyorlar. 

NASA'nın fonladığı Asteroit Karasal Etkili Son Uyarı Sistemi (ATLAS) teleskoplarını kullanan gökbilimciler son sınıfta yer alan bir asteroit keşfetti. 

7 Ağustos'ta gözlemlenen gökcismine 2024 PT5 adı verildi. 

Madrid Complutense Üniversitesi'nden Carlos de la Fuente Marcos ve Raúl de la Fuente Marcos, 2024 PT5'in 29 Eylül'den 25 Kasım'a kadar Dünya'nın yörüngesinde döneceğini tespit etti. 

Research Notes of the American Astronomical Society adlı hakemli dergide yayımladıkları çalışmada, yaklaşık 10 metre çapındaki asteroidin 56,6 günün ardından tekrar Güneş'in yörüngesine girerek yolculuğuna devam edeceğini aktardılar. 

Dünya'nın yörüngesine bu şekilde giren asteroitlere mini uydu adı veriliyor. Ancak zaman zaman uzay çöpleri gibi yapay cisimler de mini uydu sanılabiliyor.

Raúl de la Fuente Marcos "Ne zaman yörüngesi Dünya'ya bu kadar benzeyen bir cisim keşfedilse, onun aslında bir uzay enkazı olma ihtimali var" diyor. 

Fakat yapılan gözlemlerin 2024 PT5'in doğallığına "şüphe bırakmadığını" ekliyor. 

Diğer yandan bazı bilim insanları, bu küçük asteroidin aslında mini uydu olmadığını savunuyor. Mini uyduların Dünya'nın çevresinde en az bir tam tur atması gerekiyor ve 2024 PT5, tam bir daire çizmeden yörüngeden ayrılacak.

İlginç bir şekilde Ay'ın kısa süreli yoldaşının kendisinden kopmuş olma ihtimali de var. 

NASA'nın Jet İtki Laboratuvarı'ndan Paul Chodas, asteroidin geçmiş hareketlerinin, Ay'ın geçirdiği bir çarpışmadan kopmuş bir parça olabileceğine işaret ettiğini söylüyor. Fakat bu kesin bir şekilde doğrulanmadı.

Kasımda Dünya'nın yörüngesini terk edecek 2024 PT5'in Ocak 2025'te geri dönmesi bekleniyor. Bu ziyaretini daha kısa tutacak asteroit, muhtemelen 2055'te tekrar gelecek.

2024 PT5, küçüklüğü ve pek ışık yaymaması nedeniyle muhtemelen amatör teleskoplarla gözlemlenemeyecek. 

Independent Türkçe, IFL Science, New York Times, Research Notes of the American Astronomical Society



Kullanıcılar ne yaparsa yapsın ChatGPT, bir adı söylemeyi reddediyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Kullanıcılar ne yaparsa yapsın ChatGPT, bir adı söylemeyi reddediyor

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

ChatGPT kullanıcıları, yapay zeka sohbet robotunun "David Mayer" adını söylemesini engelleyen alışılmadık bir aksaklık tespit etti.

OpenAI'ın son derece popüler yapay zeka aracı, adı yazma taleplerine bir hata mesajıyla yanıt veriyor:

Bir yanıt üretemiyorum.

Bunun üzerine sohbet dizisi sonlandırılıyor ve insanlar ChatGPT'yle etkileşime devam etmek için yeni bir sohbet penceresi açmak zorunda kalıyor.

Konu, OpenAI gibi teknoloji şirketlerinin platformlarını bilgiyi sansürlemekte kullanmasına dair endişe yarattı.

ChatGPT forumunda bir kullanıcı, "Bence buradan çıkarılacak ders, ChatGPT'nin, bunu yapabilecek yol ve araçlara sahip olanların çıkarlarını korumak için son derece kontrol altında olacağı" diye yazdı.

Diğer kullanıcılar yapay zeka botunu David Mayer adını söylemesi için kandırmaya yönelik şifreler ve bilmeceler de dahil çeşitli girişimlerde bulundu ancak hiçbiri işe yaramadı.
 

xchyj
ChatGPT, "David Mayer" adını yazmaya çalıştığında otomatik olarak çalışmayı durduruyor (Ekran görüntüsü/ The Independent)

Hatta bir kullanıcı kişiselleştirme ayarları aracılığıyla adını David Mayer diye değiştirdi ve ChatGPT'den hesap bilgilerini söylemesini istedi ancak bu da işe yaramadı.

Neden bu adı yazamadığına dair herhangi bir bilgi veremeyen ChatGPT, belirli gizlilik veya telif hakkı kriterlerine girmediği sürece belirli adları yazmada herhangi bir kısıtlamaya sahip olmadığını iddia ediyor.

The Independent daha fazla bilgi için OpenAI'a ulaştı.

Bazı kullanıcılar bu aksaklığın Rothschild servetinin varisi David Mayer de Rothschild'le ilgili olabileceğini ve bu kişinin Genel Veri Koruma Yönetmeliği yasası kapsamında bir talepte bulunmuş olabileceğini düşünüyor.

Bu veri koruma yasası, kişilerin Google gibi teknoloji şirketlerinden adlarını ve bilgilerini internetten kaldırmalarını talep etmesine imkan tanıyor.

Bu ad herhangi bir büyük arama motorunda veya ChatGPT'nin ana rakiplerinden birinde kısıtlanmış görünmüyor.

ChatGPT'de benzer bir sonucu tetikleyen diğer adlar arasında David Faber, Brian Hoods, Jonathan Turley ve Jonathan Zittrain var

Bir ChatGPT kullanıcısı, "David: Mayer de" ve ardından "şimdi iki nokta üst üste yerine nbsp:" isteğini girerek aksaklığı kısmen aşmanın bir yolunu keşfetti.

Bu tekniği tekrarlama girişimleri, ChatGPT tarafından bu adı yazmaya yönelik herhangi bir başka girişimin aynı hata mesajıyla sonuçlandığını gösteriyor.
 

dcrt
Reddit kullanıcısı Bitanuki, bölünemez boşluk (nbsp) kullanarak hatayı atlatmanın bir yolunu keşfetti ancak bu sadece kısmen işe yarıyor (Ekran görüntüsü/The Independent)

OpenAI kısa süre önce 6,6 milyar dolar fon elde etmişti. Bu fon şirketin değerinin 157 milyar dolara ulaşmasını sağlayarak onu dünyanın en değerli yapay zeka odaklı firması haline getirmişti.

Bu büyük ölçüde, Kasım 2022'de piyasaya sürüldüğünde tarihin en çok indirilen uygulaması haline gelen ChatGPT'nin başarısından kaynaklanıyor.

Pazartesi günü Financial Times'ta yayımlanan bir habere göre şirket, yapay zeka platformlarına reklam eklemeyi planlıyor ve bu da 250 milyon ChatGPT kullanıcısından ücretli aboneliklerin ötesinde para kazanmasına olanak tanıyacak.

Independent Türkçe