DNA analizi, insan yiyen aslanların menüsünü gözler önüne serdi

Bilim insanları bulgular karşısında şaşkına döndü

Kırık dişlerde aslan kılları da bulundu (Field Doğa Tarihi Müzesi)
Kırık dişlerde aslan kılları da bulundu (Field Doğa Tarihi Müzesi)
TT

DNA analizi, insan yiyen aslanların menüsünü gözler önüne serdi

Kırık dişlerde aslan kılları da bulundu (Field Doğa Tarihi Müzesi)
Kırık dişlerde aslan kılları da bulundu (Field Doğa Tarihi Müzesi)

Genetik analizler, 19. yüzyılda insanları yiyerek nam salan Tsavo aslanlarının menüsünde başka ne olduğunu ortaya koydu.

1898'de Kenya'daki Tsavo Nehri üzerine bir demiryolu köprüsü inşa eden Britanya'nın projesinde çalışan işçiler, aylarca iki aslanın saldırısına uğramıştı. 

"Tsavo insan yiyicileri" diye bilinen yelesiz iki aslanın, 9 aylık bir süre boyunca en az 35 kişiyi yediği tahmin ediliyor. 

9 aylık dönem içinde bir süre ara verilen çalışmalar, demiryolu projesini yürüten Britanya Ordusu yarbayı John Henry Patterson'ın iki aslanı öldürmesiyle kaldığı yerden devam etmişti. 

Aslanların cesedinden kilim yapılmış ve nihayetinde bunlar ABD'deki Field Doğa Tarihi Müzesi tarafından alınmıştı. Kilimlerin yanı sıra iki kafatası da müzenin koleksiyonuna katılmıştı. 

Daha önce iki hayvan üzerinde yapılan çalışmalarda, dişlerinde sıkıntı yaşayan aslanların diğer avlara göre daha rahat çiğnendiği için insanlara saldırdığı öne sürülmüştü. 

Current Biology adlı hakemli dergide dün (11 Ekim) yayımlanan araştırmada, Tsavo aslanlarının başka neler yediği tespit edildi.

Hayvanların kırık dişlerinde kalan kıl örnekleri üzerinde genetik analizler yürüten ekibe liderlik eden Dr. Alida de Flamingh "Dişteki oyukları, jeologların toprağı incelemesi gibi inceledik" diyerek ekliyor:

Farklı katmanlardaki kılları analiz ederek bu aslanların yaşamları boyunca nasıl beslendiği hakkında fikir ediniyoruz.

Araştırmacılar kıllardaki mitokondriyal DNA'yı analiz ederek iki aslanın, insanların yanı sıra zürafa, oriks, zebra, Afrika antilobu ve Kobus ellipsiprymnus adlı bir antilop türünü yediğini kaydetti. 

Bilim insanları aslanların dişinde özellikle Afrika antilobunun kalıntılarına rastlayınca şoke oldu. O zamanlar Tsavo bölgesinde bu hayvanın pek görülmediğini söyleyen araştırmacılar, aslanların 90 kilometre kadar yol kat etmiş olması gerektiğini belirtiyor.

Illinois Üniversitesi'nden Dr. Alida de Flamingh ya aslanların sanılandan daha uzağa gittiğini ya da Afrika antilobunun bölgede daha yaygın olduğunu ifade ediyor. 

Araştırmacılar ayrıca aslanların Afrika mandası yediğine dair bir kanıt bulamadı. Bugün bölgede yaşayan aslanlar bu hayvanlarla beslendiği için beklenmedik olan bu durumun bulaşıcı bir hastalıkla açıklanabilir.

Aslanların yaşadığı dönemde bölgede yayılan sığır vebası, Afrika mandası popülasyonunda da ciddi düşüşe yol açmıştı.

İki hayvanın insanları avlamaya başlamasının bu salgından kaynaklandığını düşünen uzmanlar da var. 

Bilim insanları yeni çalışmada iki aslanın kardeş olduğu teorisini de doğruladı. 

Dişlerde bulunan insan örneklerini daha detaylı incelemeyi planlayan ekip, bu sayede aslanların onları ne zaman yemeye başladığını daha net saptamayı umuyor.

Independent Türkçe, New York Times, Live Science, Current Biology



Apple, Arapça çevrimiçi mağazasının açılışıyla Suudi Arabistan'daki varlığını genişletiyor

Suudi Arabistan'daki bir Apple mağazasının sanal görüntüsü (Şarku'l Avsat)
Suudi Arabistan'daki bir Apple mağazasının sanal görüntüsü (Şarku'l Avsat)
TT

Apple, Arapça çevrimiçi mağazasının açılışıyla Suudi Arabistan'daki varlığını genişletiyor

Suudi Arabistan'daki bir Apple mağazasının sanal görüntüsü (Şarku'l Avsat)
Suudi Arabistan'daki bir Apple mağazasının sanal görüntüsü (Şarku'l Avsat)

Apple, küresel teknoloji devinin bölgedeki genişleme stratejisinin bir parçası olarak Suudi Arabistan'da ilk fiziksel perakende mağazasını açma planlarıyla uyumlu bir hamleyle Krallık'ta Arapça çevrimiçi mağazasını açtığını duyurdu.

Apple'ın Perakende ve İnsan Kaynaklarından Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Deirdre O'Brien, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, bu hamlenin şirketin Suudi Arabistan’a ve büyüyen müşteri tabanına yönelik artan bağlılığını yansıttığını söyledi.

Arapça çevrimiçi mağaza, internet sitesi ve Apple'ın akıllı cihazlarındaki mağaza uygulaması aracılığıyla kullanılabilecek.

Toplumla bağlantı kurmak

O'Brien, “Apple perakende deneyimini Suudi Arabistan'a getirdiğimiz için çok heyecanlıyız. Krallık'taki işimize yıllardır bağlıyız ve buradaki müşterilerimiz çok tutkulu. Bu açılışla birlikte, Krallık'taki yerel toplumla doğrudan bağlantımızı daha da güçlendireceğiz” ifadelerini kullandı.

frgty
Apple'ın Perakende ve İnsan Kaynaklarından Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Deirdre O'Brien (Şarku'l Avsat)

Yaklaşan çevrimiçi ve fiziksel mağaza açılışları Apple'ın Ortadoğu'daki daha geniş stratejisiyle uyumlu. Şirket halihazırda Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE) bir dizi mağaza işletiyor ve Körfez'de ürünlerine yönelik güçlü bir talep görüyor.

Yerel ekonomiye yatırım

Apple'ın yerel ekonomiye yaptığı yatırımlar sorulduğunda O'Brien, yerel yetenekleri desteklemeyi ve geliştirmeyi amaçlayan Apple Geliştirici Akademisi gibi girişimlere işaret etti. O'Brien, “Yatırımımız insanlara ilham vermek ve yaratıcılığı körüklemekle ilgili. Teknolojimizi tutkulu topluluklarla birleştirdiğimizde inanılmaz şeyler oluyor” dedi.

Özel yerel deneyim

O'Brien, Apple'ın çevrimiçi mağaza deneyimini Suudi müşterilerin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde düzenlediğini, bu kapsamda uzmanlarla Arapça sohbet etme olanağı sunduğunu söyledi.

O'Brien, “Suudi Arabistan'daki müşterilerimizin artık hem online hem de mağazada eksiksiz bir Apple deneyimi yaşayabilecek olmalarından dolayı çok heyecanlıyız” dedi.

cdfgthy
iPhone'daki App Store uygulaması (Şarku'l Avsat)

O'Brien ayrıca, şirketin farklı kullanıcı kesimlerinin ihtiyaçlarını karşılamak için eski cihazlar için değiştirme programları sunduğunu da belirtti.

Dijital ve fiziksel mağazaları dengelemek

Suudi Arabistan'da e-ticaretin güçlü bir şekilde büyümesiyle birlikte Apple, dijital ve fiziksel kanalları birleştiren kusursuz bir alışveriş deneyimi sunmaya çalışıyor.

O'Brien, “Apple perakende deneyimini, müşterilerin online ve mağaza içi alışveriş arasında gidip geldiği günümüz çağına uygun olarak tasarladık. Bir müşteri ister deneyimine online olarak başlayıp siparişini mağazadan alsın, ister tam tersi olsun, biz her zaman onların yanındayız” şeklinde konuştu.

Riyad'da benzersiz bir konum

Suudi Arabistan'da, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirası Listesi'nde yer alan ve Riyad'da kültürel bir destinasyon olan Diriye'de fiziksel bir Apple mağazası açılacak.

O'Brien sözlerini şöyle sürdürdü: “Diriye çok özel bir yer. Açtığımız her mağaza yerel toplumun kimliğini ve kültürünü yansıtıyor ve bu mağaza da bir istisna olmayacak. Suudi Arabistan'daki bu eşsiz konumun bir parçası olmaktan gurur duyuyoruz.”

O'Brien, Suudi kullanıcıları mağaza açıldığında mağazayı ziyaret etmeye davet ederek şunları söyledi: “Açıldığında herkesi mağazayı ziyaret etmeye davet ediyoruz. Bunun eşsiz ve özel bir deneyim olacağını düşünüyoruz.”

Apple, Krallık'taki varlığını güçlendirmek istiyor ve inovasyona, yerel toplumla etkileşime ve Suudi Arabistan'daki kullanıcıları destekleyen bir perakende deneyimi sunmaya odaklanmaya devam ediyor.

Satış hizmetleri

Açıklanan bilgilere göre, internet sitesi ve uygulama aracılığıyla çevrimiçi mağaza, Suudi Arabistan'daki kullanıcıların tüm Apple ürünlerine göz atmasına ve satın almasına olanak tanırken, kullanıcının halihazırda sahip olduğu cihazlarla uyumlu önerilere dayalı kişiselleştirilmiş bir alışveriş deneyimi sunuyor. Kullanıcılar uygulama üzerinden farklı modelleri karşılaştırabiliyor, kayıtlı ürünlere erişebiliyor ve siparişlerinin durumunu takip edebiliyor.

Apple, Suudi Arabistan internet sitesinde ilk kez Arapça ve İngilizce ücretsiz sohbet hizmeti sunuyor. Bu sayede müşteriler AirPods, Apple Pencil, AirTag ve diğer ürünlerini her iki dilde metin ve rakamlarla özelleştirerek ürünlerini daha da kişiselleştirebiliyor.

Apple, kullanıcıların şirketin en son teknolojilerini keşfetmelerini ve alışveriş yapmalarını kolaylaştıran bir dizi perakende hizmeti sunuyor. Bu hizmetler arasında, kullanıcıların doğru ürünü seçmelerine yardımcı olmak için alışveriş sırasında sohbet veya telefon yoluyla destek de yer alıyor. Şirket ayrıca, kişiselleştirilmiş kurulum, iOS'a geçerken güvenli veri aktarımı ve SIM kart aktivasyonu gibi konularda yardım da dahil olmak üzere teslimat sonrası destek de sunuyor.

Genişleme planları

Apple, genişleme stratejisinin bir parçası olarak, 2026 yılından itibaren mağazalar zinciri kurma planının ilk adımı olan Suudi Arabistan'daki ilk amiral mağazasını açmayı planladığını duyurdu.

Apple'ın perakende alanındaki genişlemesi, daha önce Suudi Arabistan hükümeti, Tuveyk Akademisi ve Prenses Nurah bint Abdurrahman Üniversitesi ile ortaklaşa olarak 2021 yılında Riyad'da açılan ve bölgede türünün ilk örneği olan Apple Geliştirici Akademisi'nin lansmanını da içeren Krallık'taki yatırımının bir uzantısı.