NASA teleskobu, atmosferi su buharıyla dolu gezegen tespit etti

GJ 9827 d, Dünya'yla Neptün arasında bir büyüklüğe sahip (NASA/ESA)
GJ 9827 d, Dünya'yla Neptün arasında bir büyüklüğe sahip (NASA/ESA)
TT

NASA teleskobu, atmosferi su buharıyla dolu gezegen tespit etti

GJ 9827 d, Dünya'yla Neptün arasında bir büyüklüğe sahip (NASA/ESA)
GJ 9827 d, Dünya'yla Neptün arasında bir büyüklüğe sahip (NASA/ESA)

James Webb Uzay Teleskobu ilk "buhar gezegenini" tespit etti. Atmosferinin neredeyse tamamı su buharından oluşan ötegezegen bilim insanlarını heyecanlandırdı.

Ötegezegenlerde suyun izlerini arayan araştırmacılar, uzun zamandır var olduğu düşünülen ancak kanıtlanamayan bir gökcismi türü tespit etti. Ötegezegen, Güneş Sistemi'nin dışındaki gezegenleri ifade ediyor. 

Dünya'dan yaklaşık 100 ışık yılı mesafedeki GJ 9827 d adlı gezegen 2017'de keşfedilmiş, 2023'te de Hubble Uzay Teleskobu atmosferinde su buharı olduğuna dair ilk işaretleri saptamıştı. 

Yeni bir çalışmada NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu'nu kullanan araştırmacılar, iletim spektroskopisi denen bir yöntem kullanarak gezegenin atmosferini daha detaylı inceledi. 

Gezegenler, ev sahibi yıldızın etrafında dönerken yıldızın ışığı atmosferden geçtiğinde elementler ışığın belirli dalga boylarını veya renklerini emiyor. İletim spektroskopisi, bunun sonucunda ışık  spektrumunda ortaya çıkan boşlukları inceleyerek atmosferin bileşenlerini saptamaya yarıyor.

Astrophysical Journal Letters adlı hakemli dergide 4 Ekim'de yayımlanan çalışmada, GJ 9827 d'nin neredeyse tamamı su buharından oluşan bir atmosferi olduğu tespit edildi.

Bilim insanları bunun, "buhar gezegenlerine" dair ilk net kanıtı sunduğunu söylüyor. 

ABD'deki Michigan Üniversitesi'nde doktora öğrencisi olduğu sırada çalışma ekibinde yer alan Eshan Raul, keşif hakkında "Gerçeküstü bir andı" diyor:

İlk defa böyle bir şey görüyoruz.

Dünya'nın yaklaşık iki katı büyüklüğündeki ötegezegen, arasında 8,4 milyon kilometre mesafe olan yıldızı etrafındaki dönüşünü 6 günde tamamlıyor. 

Karasal bir gezegen olan GJ 9827 d'nin yüzey sıcaklığınınsa 350 derece civarında olduğu tahmin ediliyor. 

Gezegenin yaşama ev sahipliği yapması pek mümkün görünmüyor. 

Raul, "Gezegen çoğunlukla sıcak su buharından oluşuyor gibi görünüyor; bu da onu 'buhar dünyası' dediğimiz sınıfa koyuyor" diyerek ekliyor: 

Açıkçası bu gezegen en azından Dünya'da aşina olduğumuz yaşam türlerine uygun değil.

Fakat yine de su buharının bu kadar fazla olduğu karasal bir gezegen saptanması, bilim insanlarının yaşanabilir gezegenler bulmaya gittikçe daha fazla yaklaştığını gösteriyor. 

Araştırmanın yazarlarından Ryan MacDonald "Artık nihayet Güneş Sistemi'nde örneğine rastlanmayan, Dünya'yla Neptün arasında boyutlara sahip bu gizemli dünyaların gerçekte neyden oluştuğunu öğreniyoruz" diyerek ekliyor: 

Bu, önümüzdeki yıllarda yaşanabilir ötegezegenlerin atmosferlerini tespit etmeye yönelik kritik bir adım.

Independent Türkçe, Space.com, Mashable, Astrophysical Journal Letters



Apple, "etrafındaki dünyayı algılayabilen" akıllı gözlük geliştiriyor

(Reuters)
(Reuters)
TT

Apple, "etrafındaki dünyayı algılayabilen" akıllı gözlük geliştiriyor

(Reuters)
(Reuters)

Andrew Griffin 

Apple'ın bu yıl içinde hazır olabilecek akıllı gözlükler üzerinde çalıştığı yeni bir haberde bildirildi.

Bloomberg'e göre gözlükler, etraflarındaki dünyadan haberdar olmalarını sağlayan bir dizi sensör taşıyacak.

Haberde şirketin gözlükleri 2026'da piyasaya sürmeyi planladığı iddia ediliyor.

Bu da onları, Meta'nın Ray-Ban'le işbirliği içinde geliştirdiği popüler gözlükleriyle doğrudan rekabete sokacak. Bu gözlüklerde kamera, mikrofon, kulağa ses veren hoparlörler ve Meta'nın yapay zeka asistanıyla konuşmayı sağlayan bir bağlantı özelliği var.

Apple'ın gözlükleri, muhtemelen şirketin mevcut AirPods'una benzer şekilde çalışacak. Bu cihazlar sanal asistan Siri'yle konuşmak için kullanılabilen bir mikrofon içeriyor.

Ancak gözlüklerde, cihazın dünyayı görebilmesini ve muhtemelen bu bağlamı cevaplara dahil etmesini sağlayan en az bir kamera yer alacak.

Apple'ın aynı zamanda kamera içeren olası bir AirPods üzerinde de çalıştığını öne süren bazı söylentiler dolaşıyor ancak bunların piyasaya sürülüp sürülmeyeceği ve kameranın ne için kullanılacağı belirsizliğini koruyor.

Apple, sahibinin gözlük gibi taktığı artırılmış gerçeklik başlığı Vision Pro'yu çoktan piyasaya sürdü. Ancak bu cihaz ağır ve kameralar kullanarak dış dünyayı dışarıdaki bir ekrana yansıtıyor.

Meta'nın kendi gözlüklerinin yanı sıra böyle bir başlığı da var ve bu ikisini entegre ederek gerçek dünyayı gösteren ama aynı zamanda üzerine sanal bilgi ve nesneler yerleştirme olanağı da sunan hafif bir başlık üretmek istediğini açıkça belirtiyor.

Apple uzun zamandır öncelikli ilgi alanının sanal gerçeklikten ziyade artırılmış gerçeklik olduğunu ve Vision Pro başlığının amacının kullanıcıları dış dünyayla buluşturmak olduğunu ifade ediyor.

Independent Türkçe, independent.co.uk/tech