Elektrikli araçlarda menzil anksiyetesine son verecek buluş

İkinci el araç piyasasını hareketlendirmesi bekleniyor

Bilim insanları yeni tasarımın "menzil anksiyetesini" çözeceğini umuyor (Reuters)
Bilim insanları yeni tasarımın "menzil anksiyetesini" çözeceğini umuyor (Reuters)
TT

Elektrikli araçlarda menzil anksiyetesine son verecek buluş

Bilim insanları yeni tasarımın "menzil anksiyetesini" çözeceğini umuyor (Reuters)
Bilim insanları yeni tasarımın "menzil anksiyetesini" çözeceğini umuyor (Reuters)

Bilim insanları elektrikli araçların bataryasının 15 dakikada sıfırdan yüzde 80'e çıkmasını sağlayan bir model geliştirdi. Buluşun, ikinci el elektrikli araba piyasasına da katkı sunması bekleniyor. 

Elektrikli araçların boş bataryasının dolması yaklaşık 1 saati buluyor. Bu durum sürücülerin şarj istasyonuna denk gelmeden uzun mesafe yol kat etmeye çekimser yaklaştığı bir "menzil anksiyetesine" yol açıyor.

Kanada'daki Waterloo Üniversitesi'nden araştırmacılar, bu soruna yeni bir batarya geliştirmek yerine mevcut teknolojide küçük bir değişiklik yaparak el attı.

Bütün bataryalar anot ve katot denen iki temel bileşenden oluşuyor. 

Advanced Science adlı hakemli dergide yayımlanan makalede aktarıldığı üzere, araştırmacılar genellikle grafit içeren anodun tasarımını değiştirdi. 

Grafit parçacıklarını kaynaştıran ekip, bu sayede elektriğin daha iyi iletilmesini sağladı. Değişiklik sonucu bataryadaki lityum iyonlar, bozulma veya hızlı şarjdan kaynaklanan güvenlik tehlikeleri olmadan hızlıca hareket etmeye başladı

Bilim insanları yeni tasarımın bataryanın doluluk oranını 15 dakika içinde sıfırdan yüzde 80'e çıkarabildiğini söylüyor.

Ayrıca mevcut teknoloji üzerinde değişiklik yapılması sayesinde yeni tasarımın halihazırda üretilen bataryalara kolayca uyarlanabileceğini düşünüyorlar. 

Makalenin ortak başyazarı Michael Pope, "Lityum-iyon pillerdeki malzemelerle ilgili çalışmada tekerleği yeniden icat etmiyoruz. Sadece parçacıkları daha iyi bir yolla düzenliyoruz ve onları bir arada tutan bağlayıcılara son teknoloji elektron, iyon ve ısı transferi özellikleri gibi yeni işlevler sağlıyoruz" diyerek ekliyor:

Bu yaklaşım teknolojinin ölçeklenebilir olmasını ve mevcut üretim hatları kullanılarak uygulanabilmesini sağlayarak batarya üreticilerine düşük maliyetli bir çözüm sunuyor.

Ekip, 800 şarja kadar bozulmadan çalışan bataryanın, ikinci el elektrikli araç almak isteyenlerin daha güvende hissetmesini sağlayacağını düşünüyor. 

Çabuk şarj olması, evinde şarj istasyonu bulunmayan kişilerin de bu arabaları kullanmasını kolaylaştırabilir.

Çalışmanın bir diğer yazarı Yverick Rangom, "Elektrikli araçları sadece zenginler için değil herkes için daha uygun fiyatlı ve erişilebilir hale getirmemiz gerekiyor" ifadelerini kullanıyor: 

Bataryaları küçültüp daha hızlı şarj edilmelerini ve daha uzun ömürlü olmalarını sağlarsak aracın toplam maliyetini düşürürüz.

Araştırmacıların bundan sonra üretim sürecini geliştirerek teknolojiyi sektörde benimsenmeye hazır hale getirmeyi amaçlıyor.

Independent Türkçe, Interesting Engineering, TechXplore, Advanced Science



Birlikte ziyafet çeken iki devasa kara delik, NASA'ya yakalandı

Bir gaz bulutu içinde dönüp duran kara deliklerin 70 bin yıl içinde birleşmesi bekleniyor (NASA/Aurore Simonnet/Sonoma Eyalet Üniversitesi)
Bir gaz bulutu içinde dönüp duran kara deliklerin 70 bin yıl içinde birleşmesi bekleniyor (NASA/Aurore Simonnet/Sonoma Eyalet Üniversitesi)
TT

Birlikte ziyafet çeken iki devasa kara delik, NASA'ya yakalandı

Bir gaz bulutu içinde dönüp duran kara deliklerin 70 bin yıl içinde birleşmesi bekleniyor (NASA/Aurore Simonnet/Sonoma Eyalet Üniversitesi)
Bir gaz bulutu içinde dönüp duran kara deliklerin 70 bin yıl içinde birleşmesi bekleniyor (NASA/Aurore Simonnet/Sonoma Eyalet Üniversitesi)

NASA, 1 milyar ışık yılı uzaktaki bir galaksinin merkezindeki iki devasa kara deliğin ortak bir ziyafet çektiğini tespit etti. Bilim insanları kara deliklerin kendilerinden daha büyük bir gaz bulutunu parçalayıp tükettiğini buldu. 

Kuğu Takımyıldızı'ndaki 2MASX J21240027+3409114 adlı galaksinin merkezinde iki tane süper kütleli kara delik var. İki cismin toplam kütlesi, Güneş'in 40 milyon katı. 

Aralarında 26 milyar ışık yılı olan kara delikler kozmik ölçütlere göre epey yakın bir mesafeden birbirinin yörüngesinde dönüyor. 

Bir dönüşü 130 günde tamamlayan cisimler gittikçe yakınlaşırken, gökbilimciler 70 bin yıl içinde birleşeceklerini öngörüyor. 

Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'ne bağlı Zwicky Geçici Tesisi (ZTF), galaksinin merkezindeki patlama belirtilerini ilk olarak Mart 2021'de gözlemledi.  

Araştırmacılar başlangıçta bunu yıldızların yaşam döngüsünün sonunda gerçekleşen süpernova patlamasına yordu.

Ancak daha sonra benzer işaretler gelmeye devam edince farklı ihtimallere yönelerek NASA'nın Swift gözlemevinden yararlandılar. Bu sayede olayı morötesi ve X-ışınında da gözlemlediler.

Bilim insanları her 60 ila 90 günde bir gerçekleşen gizemli olaya AT 2021hdr adını verdi. 

Neler yaşandığını anlamak için farklı modelleri test eden araştırmacılar, bunun galaksinin merkezindeki olağan bir durum olabileceğini düşündü. Ayrıca gelgit bozulması olayı ihtimalini de hesaba kattılar. Gelgit bozulması olayı, yıldızların kara deliğe çok yaklaşması sonucu parçalanmasını ifade ediyor.

Bulgularını hakemli dergi Astronomy and Astrophysics'te yayımlayan ekip, devasa bir gaz bulutunun parçalanmasının durumu en iyi açıklayan senaryo olduğuna karar verdi.

Kara deliklerin toplamından daha büyük bu gaz bulutu, ikiliye yaklaşınca kütleçekim kuvvetiyle parçalanıp etraflarında iplikler oluşturuyor ve sürtünme sonucu ısınıyor gibi görünüyor. 

Çiftin birbirinin etrafında dönmesiyle, bulut daha yoğun ve sıcak bir hal alıyor ve kara delikler buradan gaz çekip tüketiyor. 

Şili'deki Valparaíso Üniversitesi'nden astrofizikçi Lorena Hernández-García, başyazarı olduğu çalışma hakkında "AT 2021hdr adı verilen ve birkaç ayda bir tekrarlanan bu olay çok tuhaf" diyerek ekliyor:

Bir gaz bulutunun kara delikleri kapladığını düşünüyoruz. Birbirlerinin yörüngesinde dönerken kara delikler bulutla etkileşime girerek gazı bozup tüketiyor. Bu da sistemden gelen ışıkta salınımlı bir desen oluşturuyor.

Sadece kara deliklerin değil, ev sahibi galaksinin de başka bir galaksiyle birleşme sürecinde olduğunu söyleyen bilim insanları, çalışmalarını sürdürerek olay hakkında daha detaylı bilgi edinmeyi umuyor.

Independent Türkçe, IFL Science, BBC Sky at Night Magazine, NASA, Astronomy and Astrophysics