4 bin yıllık balık avlama kanalları, arkeologları etkiledi

Maya uygarlığından önce inşa edilmişler

Kanalları kazarak inceleyen araştırmacılar, havadan alınan görüntüler olmadan sistemi bulamayacaklarını söylüyor (AP)
Kanalları kazarak inceleyen araştırmacılar, havadan alınan görüntüler olmadan sistemi bulamayacaklarını söylüyor (AP)
TT

4 bin yıllık balık avlama kanalları, arkeologları etkiledi

Kanalları kazarak inceleyen araştırmacılar, havadan alınan görüntüler olmadan sistemi bulamayacaklarını söylüyor (AP)
Kanalları kazarak inceleyen araştırmacılar, havadan alınan görüntüler olmadan sistemi bulamayacaklarını söylüyor (AP)

Orta Amerika'da 4 bin yıl önce balık avlamak için karmaşık sistemler geliştirildiği tespit edildi.

Drone ve Google Earth kullanarak Amerika ülkesi Belize'de araştırma yapan arkeologlar toprak kanallardan oluşan bir ağ keşfetti.

Kanallarla birlikte havuzlar da bulan bilim insanları, bu sistemin balık yakalamaya yaradığı sonucuna vardı.

Bulgularını hakemli dergi Science Advances'ta dün (22 Kasım) aktaran ekip, yaklaşık 42 kilometrekarelik bir alana yayılan 167 sığ kanal

Birbiriyle kesişen kanalların yakınlarındaysa neredeyse 60 havuz ortaya çıkarıldı. Bilim insanları kanallar aracılığıyla bu havuzlarda biriken deniz canlılarının yılda 15 bin kişiyi besleyebileceğini söylüyor.

Araştırmacılar çevrede bulunan kanca gibi mızrak uçlarının, sopalara bağlanarak balıkları zıpkınlamak için kullanılmış olabileceğini düşünüyor.

Kanallardaki maddeler üzerine yapılan analizler, avcı-toplayıcıların bunları 4 bin yıl önce yaptığını ortaya koydu. 

3900 ila 4200 yıl önce bölgede kuraklık yaşandığına dair işaretler kaydeden araştırmacılar, mısırla beslenen halkın balık tüketmeye geçmiş olabileceğini tahmin ediyor. 

Araştırmaya göre Maya uygarlığından önce kurulan kanallar en az bin yıl kullanılmış olabilir. Bölgede düzenli yaşama geçen Mayalar da görünüşe göre bu sistemden yararlanmış.

Kanallardan birinin büyük bir Maya merkezinden geçtiğini tespit eden ekip, 1800 ila 3200 yıl önce sistemi kullandıklarını söylüyor. 

Araştırmada yer almayan Pensilvanya Üniversitesi arkeoloğu Jeremy Sabloff, "Bu sürekliliği gösteriyor" diyor.

Pittsburgh Üniversitesi'nden arkeolog Claire Ebert da yer almadığı çalışmanın bulgularını şöyle değerlendiriyor:

Arazide bu kadar büyük ölçekli değişiklikleri bu kadar erken görmek gerçekten ilginç; insanların bir şeyler inşa etmeye çoktan başladığını gösteriyor.

Independent Türkçe, Guardian, Science News, Science Advances



Robot köpek tek şarjda maraton koştu

RAIBO2 robot köpek, resmi bir etkinlikte tam uzunlukta bir maratonu tamamlayan ilk 4 ayaklı robot oldu (KAIST)
RAIBO2 robot köpek, resmi bir etkinlikte tam uzunlukta bir maratonu tamamlayan ilk 4 ayaklı robot oldu (KAIST)
TT

Robot köpek tek şarjda maraton koştu

RAIBO2 robot köpek, resmi bir etkinlikte tam uzunlukta bir maratonu tamamlayan ilk 4 ayaklı robot oldu (KAIST)
RAIBO2 robot köpek, resmi bir etkinlikte tam uzunlukta bir maratonu tamamlayan ilk 4 ayaklı robot oldu (KAIST)

Kore'de bir robot köpek, pillerini yeniden şarj etmeye gerek duymadan tam uzunlukta bir maratonu tamamlayan ilk 4 ayaklı robot oldu.

RAIBO2 adlı robot köpek 42 kilometrelik parkuru 4 saat 20 dakikada tamamlayarak geçen yıl halka açık Londra Maratonu'ndaki ortalama süreden 7 dakika daha hızlı koştu.

Kore İleri Bilim ve Teknoloji Enstitüsü (KAIST) mühendislerinin ürettiği robot köpek, Sangju Kuru Hurma Maratonu'nun 50'şer metrelik iki tırmanış içeren zorlu arazisinde ilerlemek için takviye öğrenme algoritmaları kullandı.

Mühendisler, 4 ayaklı robotun yürüme verimliliğini artırmayı ve enerji kaybını en aza indirmeyi başararak maratonu tek bir şarjla tamamlamasını sağladı.

Özel bir eklem mekanizması da RAIBO2 robotunun parkurdaki yokuşlardan inerken enerji toplamasına imkan sundu.

RAIBO2'nin geliştirilmesinde görev alan KAIST doktora öğrencisi Choongin Lee, "Maraton projesi sayesinde RAIBO2'nin çok sayıda insanın ve rasgele nesnelerin bulunduğu kentsel ortamlarda teslimat ve devriye gibi hizmetleri istikrarlı bir şekilde yürütebilecek yürüme performansına sahip olduğunu gösterdik" dedi.

Sonraki araştırmalarda RAIBO'ya otonom navigasyon işlevleri ekleyeceğiz ve dağlık arazilerle afet ortamlarında dünyanın en iyi yürüme performansını elde etmeye çalışacağız.

4 ayaklı robotlar, güvenlikli çevrelerde devriye gezmek ya da afet bölgelerini araştırmak gibi tehlikeli işleri yerine getirmenin giderek daha popüler bir yolu haline geldi.

Bu ay, ABD'li robotik firması Boston Dynamics'in ürettiği bir robot köpek, ABD Başkanı seçilen Donald Trump'ın Florida'daki konutunda güvenlik görevlerini yerine getirirken görülmüştü.

Merdivenlerden inip çıkabilen, kapıları açabilen ve insanların erişemediği yerlere ulaşabilen yüksek teknolojili güvenlik robotu, ABD Gizli Servisi sözcüsüne göre "seçilmiş Başkan'ın korunmasında" önemli bir rol oynuyor.

Sözcü sözlerine şunları da ekledi:

Özel kabiliyetleri hakkında bilgi veremesek de robot köpekler gözetleme teknolojisi ve koruma operasyonlarımızı destekleyen bir dizi gelişmiş sensörle donatılmıştır.

Elon Musk da Boston Dynamics köpeklerini firmanın Teksas'taki Starbase tesisinde meydana gelen patlamaların ardından Starship roketinin fırlatma alanını denetlemek için kullanırken, Birleşik Devletler Ordusu da 4 ayaklı robotları çeşitli roller üstlenmeleri için görevlendiriyor.

Independent Türkçe