عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Uzay yarışı kızışıyor: Jeff Bezos'un şirketinden önemli adım

ABD Federal Havacılık İdaresi'nden fırlatma onayı alan roket, gelecek hafta havalanabilir

Test boyunca rampadan ayrılmayan New Glenn, motorlarını başarıyla çalıştırarak istediği izni aldı (Blue Origin)
Test boyunca rampadan ayrılmayan New Glenn, motorlarını başarıyla çalıştırarak istediği izni aldı (Blue Origin)
TT
TT

Uzay yarışı kızışıyor: Jeff Bezos'un şirketinden önemli adım

Test boyunca rampadan ayrılmayan New Glenn, motorlarını başarıyla çalıştırarak istediği izni aldı (Blue Origin)
Test boyunca rampadan ayrılmayan New Glenn, motorlarını başarıyla çalıştırarak istediği izni aldı (Blue Origin)

Blue Origin'in roketi New Glenn, ABD Federal Havacılık İdaresi'nden (FAA) fırlatma onayını nihayet aldı. 

Milyarder Jeff Bezos'a ait şirketin roketi, dün (27 Aralık) ABD'nin Florida eyaletindeki Cape Canaveral Uzay Kuvvetleri Üssü'nde yapılan son testinden başarıyla geçti. 

FAA testin ardından New Glenn'e, yörünge görevleri gerçekleştirmesi için fırlatma izni verdi. 5 yıllık lisans kapsamında roket, Cape Canaveral'dan havalanacak ve yeniden kullanılabilen güçlendirici kısmı Atlantik Okyanusu'ndaki bir mavnaya inecek. 

98 metre uzunluğundaki roket, ticari uyduların yanı sıra NASA ve ABD Savunma Bakanlığı için uzay araçlarını atmosferin ötesine taşıma görevlerinde SpaceX'le yarışacak.

New Glenn'in, NASA'nın iki Mars aracını ekimde fırlatması planlanıyordu. Ancak uzay ajansı, hazırlıkların tamamlanmamasından dolayı görevi ertelemişti.

Blue Origin roketinin ilk seferinin, ABD Uzay Kuvvetleri tarafından talep edilen bir onaylama görevi olması bekleniyor. Bunu başarıyla tamamlaması durumunda roketin ulusal güvenlik görevlerinde kullanılma imkanı olacak.

Sıradaki durak, fırlatma

Bezos'un şirketi yeni izinle birlikte, uzun zamandır katılmak istediği bir yarışa girdi. 

Elon Musk'ın şirketi SpaceX sektörü domine ederken, ondan iki yıl önce kurulan Blue Origin, uzay turizmi ve kısa süreli görevlerin ötesine geçmedi.

NASA'yla pek çok görevde çalışan SpaceX ise tamamen yeniden kullanılabilecek aracı Starship'le, Pentagon'un hassas görevlerdeki tercihi olabilir. 

Bugüne kadarki en büyük roket olan Starship'in güçlendiricisi, ekimde yapılan testte ilk kez uzayın kıyısından Teksas'taki fırlatma rampasına inmişti.

Blue Origin gelecek yıllarda NASA astronotlarını Ay yüzeyine götürecek bir uzay aracı gibi yeni araçlar geliştirmeyi planlıyor.

New Glenn'in ilk ne zaman fırlatılacağına dair açıklama yapılmadı. New York Times'ın aktardığı üzere roket, 6 Ocak kadar erken bir tarihte havalanabilir. 

Independent Türkçe, Reuters, New York Times, Space.com

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Yıldızın yuttuğu gezegene yapılan otopsiden şoke edici bir sonuç çıktı

Bir gezegenin yavaş yavaş ev sahibi yıldızın içine doğru spiral çizdiğini gösteren sanatçı tasviri. Bilim insanları Jüpiter büyüklüğündeki bu gezegenin yıldızın atmosferini sıyırmaya başladıktan sonra "içine düştüğünü" söylüyor (R. Hurt & K. Miller [Caltech/IPAC])
Bir gezegenin yavaş yavaş ev sahibi yıldızın içine doğru spiral çizdiğini gösteren sanatçı tasviri. Bilim insanları Jüpiter büyüklüğündeki bu gezegenin yıldızın atmosferini sıyırmaya başladıktan sonra "içine düştüğünü" söylüyor (R. Hurt & K. Miller [Caltech/IPAC])
TT
TT

Yıldızın yuttuğu gezegene yapılan otopsiden şoke edici bir sonuç çıktı

Bir gezegenin yavaş yavaş ev sahibi yıldızın içine doğru spiral çizdiğini gösteren sanatçı tasviri. Bilim insanları Jüpiter büyüklüğündeki bu gezegenin yıldızın atmosferini sıyırmaya başladıktan sonra "içine düştüğünü" söylüyor (R. Hurt & K. Miller [Caltech/IPAC])
Bir gezegenin yavaş yavaş ev sahibi yıldızın içine doğru spiral çizdiğini gösteren sanatçı tasviri. Bilim insanları Jüpiter büyüklüğündeki bu gezegenin yıldızın atmosferini sıyırmaya başladıktan sonra "içine düştüğünü" söylüyor (R. Hurt & K. Miller [Caltech/IPAC])

Birçok yıldız milyarlarca yıl yaşayıp yakıtlarını tüketince kırmızı devler diye bilinen ölmekte olan yıldızlara dönüşür. Yıldızlar genişler ve yakındaki gezegenleri yutarak onları yakıp yok edebilir.

Yaklaşık 5 milyar yıl içinde, Dünya'nın kendi Güneş'i de kırmızı deve dönüşecek ve mavi bilyemiz de dahil gezegenleri yutacak.

Gökbilimciler bu kırmızı dev yıldızların birçoğunu tanımlasa da bir gezegeni yeme süreci, ancak kısa bir süre önce doğrudan gözlemlenebildi.

Gökbilimciler birçok kırmızı dev yıldız tanımladı ve bazı durumlarda yakındaki gezegenleri tükettiklerinden şüphelendi ancak bu fenomen daha önce hiç doğrudan gözlemlenmemişti. Bilim insanları 2023'te, ömrünün sonuna yaklaşan bir yıldızın şiştiğini ve muhtemelen Jüpiter büyüklüğünde bir gezegeni yuttuğunu keşfetti.

NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, kayıtlara geçen ilk gezegen yutulması olayı olduğu düşünülen bir olayı gözlemledi. Gözlemler şaşırtıcı sonuçlar verdi (NASA, ESA, CSA, R. Crawford [STScI])NASA'nın James Webb Uzay Teleskobu, kayıtlara geçen ilk gezegen yutulması olayı olduğu düşünülen bir olayı gözlemledi. Gözlemler şaşırtıcı sonuçlar verdi (NASA, ESA, CSA, R. Crawford [STScI])

Araştırmacılar James Webb Uzay Teleskobu'ndan gelen ek gözlemlerin ardından, "şaşırtıcı bir ters köşe" yaşandığını söylüyor. Webb'in gözlemleri yıldızın gezegeni yemediğini, gezegenin yörüngesinin milyonlarca yıl boyunca daralarak gökcismini ölümüne yaklaştırdığını ve sonra tamamen yutulduğunu gösteriyor.

Arizona'nın Tucson kentindeki ABD Ulusal Bilim Vakfı Ulusal Optik-Kızılötesi Astronomi Araştırma Laboratuvarı'ndan gökbilimci Ryan Lau yaptığı açıklamada, "Bu yepyeni bir olay olduğu için teleskobu ona çevirmeye karar verdiğimizde ne bekleyeceğimizi tam olarak bilmiyorduk" diyor.

Kızılötesindeki yüksek çözünürlüklü görüntüsü sayesinde muhtemelen bizimki de dahil gezegen sistemlerinin nihai kaderi hakkında değerli bilgiler öğreniyoruz.

Lau, perşembe günü The Astrophysical Journal'da yayımlanan yeni makalenin başyazarı.

Araştırmacılar teleskobun Orta Kızılötesi Enstrümanı ve Yakın Kızılötesi Spektrografı'nı kullanarak Samanyolu Galaksisi'nde yer alan, Dünya'dan yaklaşık 12 bin ışık yılı uzaklıktaki sahneyi inceledi.

Yıldızın daha çok bizim Güneş'imize benzediği kabul ediliyordu fakat Orta Kızılötesi Enstrüman'la yapılan bir ölçüm, yıldızın kırmızı bir deve dönüşmesi durumunda olması gerektiği kadar parlak olmadığını ortaya koydu. Bu bulgu araştırmacılara, bir zamanlar inanıldığı gibi gezegeni yutacak bir şişme yaşanmadığını gösterdi.

Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi ve Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden, araştırma ekibi üyesi Morgan MacLeod "Gezegen nihayetinde yıldızın atmosferini sıyırmaya başladı. O andan itibaren de kontrolden çıkarak daha hızlı bir şekilde içine düşmeye başladı" diye açıklıyor.

Gezegen düşerken bir nevi yıldızın etrafında yayılmaya başladı.

Gezegen, yıldızın dış katmanlarından gaz püskürtmüş olabilir.

Yakın Kızılötesi Spektrograf, yıldızı çevreleyen sıcak bir moleküler gaz diskini ortaya çıkardı ve burada karbonmonoksit tespit edildi.

Vassar College'dan ötegezegen araştırmacısı Colette Salyk, ortak yazarı olduğu yeni makale hakkında, "Webb gibi dönüştürücü bir teleskopla yıldızın yakın çevresinde ne bulacağımıza dair herhangi bir beklentiye sahip olmak benim için zordu" diyor. 

Burada gezegenler oluşmasa bile, bir yutulma sonrasında gezegen oluşum bölgesinin özelliklerine sahip bir şey görmeyi bekleyemediğimi söyleyebilirim.

Independent Türkçe, independent.co.uk/space