NASA, yapay güneş tutulması yaratmaya hazırlanıyor

Bavul büyüklüğündeki 4 uydu, uzay havası anlayışımızda devrim yaratabilir

NASA'nın PUNCH görevi 4 uydu kullanarak Güneş'in üç boyutlu gözlemlerini yapacak (NASA)
NASA'nın PUNCH görevi 4 uydu kullanarak Güneş'in üç boyutlu gözlemlerini yapacak (NASA)
TT

NASA, yapay güneş tutulması yaratmaya hazırlanıyor

NASA'nın PUNCH görevi 4 uydu kullanarak Güneş'in üç boyutlu gözlemlerini yapacak (NASA)
NASA'nın PUNCH görevi 4 uydu kullanarak Güneş'in üç boyutlu gözlemlerini yapacak (NASA)

Anthony Cuthbertson Teknoloji Editör Yardımcısı @ADCuthbertson 

NASA, Güneş'in bazı en büyük gizemlerini ve Güneş Sistemi üzerindeki etkisini çözmek için çığır açıcı bir görev başlatmaya hazırlanıyor.

ABD uzay ajansı bu hafta PUNCH (Polarimeter to Unify the Corona and Heliosphere / Korona ve Heliosferi Birleştirecek Polarimetre) görevinin ayrıntılarını duyurarak Güneş aktivitesinin üç boyutlu gözlemlerini yapmak için bavul büyüklüğündeki 4 uydunun kullanılacağını açıkladı.

Dünya'nın Güneş'e yakınlığına rağmen, bize en yakın yıldız hakkında hâlâ anlayamadığımız temel süreçler ve olgular var.

Örneğin Güneş'in korona diye bilinen dış atmosferinin neden yüzeyinden kayda değer derecede daha sıcak olduğu bilinmiyor. NASA ayrıca güneş rüzgarının tam olarak nasıl meydana geldiğini ve uzayda ilerlerken neden hızlandığını da öğrenmek istiyor.

Bilim insanları patlamalar ve taçküre kütle atımları gibi güneş olaylarını daha iyi anlayarak bunların insan topluluklarını ve teknolojiyi (elektrik kesintilerine neden olmaktan uyduları bozmaya kadar) nasıl etkilediği hakkında yeni bilgiler edinmeyi ve uzaydaki hava durumuna dair daha isabetli tahminler yapmayı umuyor.

NASA "PUNCH'ın ölçümleri bilim insanlarına, aksaklığa yol açma potansiyeli taşıyan bu olayların nasıl oluştuğu ve geliştiği hakkında yeni bilgiler sağlayarak uzaydaki hava olaylarının, Dünya'ya gelişiyle etkisi ve insanlığın uzaydaki robotik kaşifleri üzerindeki tesiri hakkında daha doğru tahminlere yol açabilir" ifadelerine yer verildi.

Bilim insanları Güneş'in koronasını ve güneş rüzgarını birlikte görüntüleyerek tüm iç helyosferi (Güneş, güneş rüzgarı ve Dünya) birbirine bağlı tek bir sistem olarak daha iyi anlamayı umuyor.

PUNCH görevi kapsamında yapay bir tam güneş tutulması da yaratılacak ve böylece Güneş'in koronasının genişletilmiş, yüksek çözünürlüklü bir görüntüsü sağlanarak bu fenomenin daha önce hiç görülmemiş görüntüleri elde edilecek.

Kaliforniya'daki Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nde 27 Şubat'ta yapılması planlanan fırlatmada SpaceX'in Falcon 9 roketi, 4 PUNCH uydusunu alçak Dünya yörüngesine taşıyacak.

Independent Türkçe, independent.co.uk/space



Teknoloji dünyasını sallayan DeepSeek, Ay Yeni Yılı tatiline girdi

DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)
DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)
TT

Teknoloji dünyasını sallayan DeepSeek, Ay Yeni Yılı tatiline girdi

DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)
DeepSeek'in Pekin'deki ofislerinin kat işareti (AFP)

Bu hafta çığır açan yapay zeka modelleriyle teknoloji dünyasını sallayan Çinli girişim DeepSeek, Ay Yeni Yılı için bir ara verdi.

Amerikalı teknoloji devleri OpenAI, Google ve Meta'ya rakip olacak düşük maliyetli ve açık kaynaklı yapay zeka modelleri çıkararak sektörü ve küresel borsaları sarsan şirket, pazartesi günü ABD hisselerinde yaklaşık bir trilyon dolarlık değer kaybına yol açmıştı.

Silikon Vadisi, Wall Street ve yeni başkan Donald Trump da dahil Amerika'nın siyasi yönetimi hâlâ DeepSeek'in atılımını tartışıyorken şirketin Hangzhou'daki merkezi, bir hafta sürecek Yeni Ay Yılı tatiline girdi.

DeepSeek, son güncellemesini pazartesi gününün sonlarına doğru yayımladı ve yerel basında çıkan haberlerde girişimin ofislerinin salı sabahından itibaren tatil nedeniyle terk edildiği bildirildi.

Yeni Ay Yılı, 12 yıllık bir döngüden oluşuyor ve döngüdeki her sene, Çin astrolojisinde metal, ahşap, su, ateş veya toprakla eşleştirilmiş bir hayvanla bağlantılı. Yılan Yılı kutlamaları çarşamba günü itibarıyla başladı.

Tech in Asia'nın bildirdiğine göre yine de şirkete duyulan heyecan sürüyor ve güvenlik görevlileri merkeze gelen davetsiz misafirleri geri çeviriyor.

Şirket bu hafta R1 adlı gelişmiş yapay zeka modelinin, OpenAIın eğitmek için daha fazla sayıda pahalı Nvidia çipi kullandığı ChatGPT'si gibi batılı rakiplerinden çok daha düşük maliyetle eğitildiğini iddia etmişti.

DeepSeek, yapay zeka modelinin OpenAI, Meta ve Google gibi ABD şirketlerinin benzer sistemler üretmek için harcadığı milyarlarca doların aksine, eski Nvidia H800 çipleriyle eğitilmesine harcadığı hesaplama gücünün 6 milyon dolardan daha aza mal olduğunu söylemişti. Girişim eski çiplerle çalışmak zorunda kalmıştı çünkü ABD, Çin'in yapay zeka alanındaki ilerlemesini engellemek amacıyla gelişmiş Nvidia sistemlerinin ihracatını yasaklamıştı.

DeepSeek'in bu zor koşullara rağmen elde ettiği başarı, Amerikalı büyük yapay zeka şirketlerinin servetlerinde hızlı ve keskin değişimlere yol açmıştı. Salı günü hisseleri yüzde 17 düşen Nvidia, piyasa değeri 500 milyar doların üzerindeki şirketler arasında en büyük tek günlük kayıpla tarihe geçmişti.

Trump, Çin girişiminin başarısının ABD teknoloji sektörü için bir "uyarı" olduğunu söylemişti.

Salford Üniversitesi'nden bir ekonomi uzmanı olan Richard Whittle, "DeepSeek'in üst seviye yapay zeka aracını ücretsiz bir şekilde piyasaya sürmesi ve geliştirilme maliyetinin çok düşük olduğunu bildirmesi hızla ilerleyen yapay zeka pazarında Silikon Vadisi ve Amerika'nın hakimiyetine duyulan inancı sarstı" demişti.
 

xzscdfvgrth
Pekin'deki DeepSeek ofislerinin binası (AFP)

DeepSeek ekibi, kayda değer başarısına rağmen dikkat çekmekten sakınıyor. Girişimin hakim hissedarı Liang Wenfeng aynı zamanda High-Flyer adlı kantitatif serbest yatırım fonunun kurucularından. Serbest yatırım fonunun DeepSeek'te ne kadar hissesi olduğu bilinmiyor.

Hükümet kayıtları, High-Flyer'ın yapay zeka modellerini eğitmek için kullanılan çiplerin patentlerine sahip olduğunu gösteriyor.

Kamuoyu, hükümet kayıtlarına göre resmi adı Hangzhou DeepSeek Yapay Zeka Temel Teknoloji Araştırma Co Ltd olan Deepseek'in diğer çalışanları hakkında pek fazla bilgiye sahip değil.

Şirketin yapay zeka modeli üzerine arXiv veritabanında yayımladığı araştırmada, yaklaşık 70 çalışanın adı geçiyor.

Independent Türkçe