عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
TEKNOLOJİ

Eski Facebook yöneticisinin Çin iddiaları gündem oldu

Zuckerberg'ün "ifade özgürlüğünü savunma" iddiaları darbe aldı

Sosyal medya devinin kurucusu Zuckerberg'ün Çin'de faaliyet gösterme çabaları başarısızlıkla sonuçlandı (AP)
Sosyal medya devinin kurucusu Zuckerberg'ün Çin'de faaliyet gösterme çabaları başarısızlıkla sonuçlandı (AP)
TT
TT

Eski Facebook yöneticisinin Çin iddiaları gündem oldu

Sosyal medya devinin kurucusu Zuckerberg'ün Çin'de faaliyet gösterme çabaları başarısızlıkla sonuçlandı (AP)
Sosyal medya devinin kurucusu Zuckerberg'ün Çin'de faaliyet gösterme çabaları başarısızlıkla sonuçlandı (AP)

Facebook'un eski küresel politikalar direktörü Sarah Wynn-Williams, ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'na (SEC) 78 sayfalık şikayet dilekçesi verdi.  

Washington Post'un ele geçirdiği Nisan 2024 tarihli dilekçeye göre, eskiden sosyal medya platformunun Çin politikaları üzerinde çalışan yönetici, 2015'te Çin Komünist Partisi'nin taleplerine uygun bir içerik sansürü sistemi hazırlandığını duyurdu.

Asya devinde faaliyet göstermek amacıyla atılan bu adım, başarılı olamamış.

2017'de şirketten kovulan Wynn-Williams, Çin'de faaliyet göstermeye yönelik çalışmalarını 2014'te hızlandıran Facebook'un, bunun için çok büyük tavizler vermeye hazır olduğunu öne sürdü. 

Sosyal medya platformunun Asya devinin yanı sıra Hong Kong'daki kullanıcıların da bilgilerini Çin'deki sunucularda saklamayı kabul ettiğini ve bu hamlenin, Pekin'in kullanıcıların kişisel verilerine ulaştırmasını çok kolaylaştıracağını savundu.  

Facebook'un, platformun faaliyetlerini Çin'de durdurma yetkisi vereceği bir "baş editör" atayarak ülkeden erişim sağlanabilecek içerikleri denetlettirmeyi planladığı da iddialar arasında. 

Sosyal medya devinin 2017'de Çinli iş insanı Guo Wengui'nin hesabını kapatması da aynı çerçevede ele alındı.

Facebook o dönem "izin almadan başkalarının bilgilerini paylaştığı" gerekçesini sunarken Wynn-Williams, Çin'de internetten sorumlu yöneticilerin muhalif paylaşımlar yapan iş insanının hesabını kapattırarak şirketi test ettiğini söylüyor. 

Facebook'un sahibi olan Meta'nın sözcülerinden biri, bu iddiaları yalanladı:

Tüm bunlar, zayıf performans gösterdiği için 8 yıl önce sözleşmesi feshedilen biri tarafından öne sürülüyor. Günümüzde Çin'de faaliyet göstermiyoruz. Bir dönem dünyayı birbirine bağlamak için bununla ilgilendiğimiz bir sır değil.

Diğer yandan şirketin CEO'su Mark Zuckerberg, Donald Trump'ın iktidara gelmesiyle birlikte "ifade özgürlüğü" hakkında daha çok konuşarak dikkat çekiyor. 

Ancak Çin merkezli ByteDance'in sahip olduğu TikTok'un ABD'deki faaliyetlerinin durdurulması için çabaladığı da bildiriliyor.

Independent Türkçe, Washington Post, Gizmodo

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Microsoft'tan kuantum bilgisayarda devrim: Maddenin yeni bir hali kullanıldı

Majorana 1 çipi, kuantum bilgisayarların temel sorunlarını çözebilir (Microsoft)
Majorana 1 çipi, kuantum bilgisayarların temel sorunlarını çözebilir (Microsoft)
TT
TT

Microsoft'tan kuantum bilgisayarda devrim: Maddenin yeni bir hali kullanıldı

Majorana 1 çipi, kuantum bilgisayarların temel sorunlarını çözebilir (Microsoft)
Majorana 1 çipi, kuantum bilgisayarların temel sorunlarını çözebilir (Microsoft)

Microsoft, maddenin yeni bir haline geçebilen bir malzeme kullanarak kuantum çipi ürettiğini açıkladı. Şirket, kuantum bilgisayar devriminin çok yaklaştığını öne sürüyor.

Kuantum bilgisayarlar, temel bilgi birimi olarak klasik versiyonlarındaki bitler yerine kuantum biti (kübit) kullanıyor. Bitler aynı anda sadece 0 veya 1 durumunda olabilirken, kuantum fiziğinin hakim olduğu kübitler, aynı anda birden fazla durumda bulunarak işlem hızının katlanarak artmasını sağlıyor. 

Dünya genelinde çeşitli şirketler bu teknolojiyi geliştirmek için yarışıyor ve kuantum bilgisayarların, tıptan yapay zekaya pek çok alanda muazzam sıçramalar yaratması bekleniyor.

Ancak kübitlerin çevresel koşullara karşı hassas olması ve kontrol edilmesindeki zorluk, beklenen kuantum atılımının önünde engel teşkil ediyor. 

Bilim insanları bu sorunları çözme yollarını ararken Microsoft, "topolojik kübit" adı verilen yeni bir kübit geliştirerek önemli bir başarıya imza attı. 

Yeni teknoloji, Majorana fermiyonu denen bir atom altı bir parçacığa dayanıyor. Kübitlerin karşılaştığı sorunlara daha dayanıklı olan bu parçacıklar ilk kez 1930'larda ortaya atılmış ancak fizikçiler bunu bulup kontrol etmeyi başaramamıştı.

17 yıldır bu konu üzerine çalışan Microsoft, "dünyanın ilk topoiletkenini" geliştirerek kuantum bilgisayarları mümkün kılacağını söylediği topolojik kübitleri üretmeyi başardı.

Bulgularını önde gelen hakemli dergi Nature'da dün (19 Şubat) yayımlayan araştırmacılar, indiyum arsenit (yarı iletken) ve alüminyumu (süperiletken) birleştirerek topoiletkeni üretti.

Klasik bilgisayarlardaki çipler yarı iletken maddelerden yapılırken, kuantum bilgisayarlarda genellikle süperiletken tercih ediliyor. Microsoft ikisini birleştirdiği yeni cihazın, neredeyse mutlak sıfıra kadar soğutulmasıyla Majorana fermiyonunun ortaya çıktığını söylüyor.

Bilim insanları, maddeyi topolojik duruma getirmenin sürecin en zor kısmı olduğunu ifade ediyor. Microsoft ekibinden Jason Zander, "En zor kısmı işin fiziğini çözmekti" diyerek ekliyor:

Bunun için bir ders kitabı yok ve biz bunu icat etmek zorundaydık.

Topoiletkenle geliştirilen Majorana 1 adlı çip halihazırda sadece 8 kübit içeriyor. Ancak şirket, 1 milyon kübit içeren çiplerin geliştirilmesinde kritik bir adıma işaret ettiğini savunuyor.

Teknolojiyi üreten ekibin lideri Chetan Nayak, kuantum bilgisayarlar için "Biz bunu onlarca yıl değil, yıllarca uzakta olan bir şey olarak görüyoruz" diyor.

NVIDIA CEO'su Jensen Huang kısa süre önce teknolojinin pratik kullanımının 20 yıl ileride olduğunu söylerken, Google 5 yıl sonrayı işaret etmişti.

Google, Aralık 2024'te tanıttığı Willow çipiyle kübit sayısı arttıkça bilgisayarın hata yapma oranının azaldığını duyurmuştu. Normalde kübit sayısıyla birlikte sorunlar da arttığı için bu gelişme kuantum teknolojisinde kritik bir dönüm noktasına işaret ediyor.

Majorana 1 de sektörde benzer bir heyecana yol açtı. Harvard Üniversitesi Fizik Bölümü'nden Philip Kim, topolojik kübitlerin kuantum bilgisayarların gelişimini hızlandırabileceğini belirtiyor:

Eğer her şey yolunda giderse Microsoft'un araştırması devrim niteliğinde olabilir.

Diğer yandan Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nden (Caltech) teorik fizikçi Jason Alicea, şirketin gerçekten bir topolojik kübit inşa ettiğine şüpheyle yaklaşıyor. Kuantum sistemlerinin davranışını kanıtlamanın genellikle zor olduğunu söylüyor.

Microsoft'un yeni çipi halihazırda çok fazla hata yapıyor ancak çoğu bilim insanı, topolojik kübitler kusursuz hale getirilirse hata düzeltme işlemlerinin daha kolay ve verimli olacağını düşünüyor.

Nayak, "1 milyon kübit içeren kuantum bilgisayar sadece bir kilometre taşı değil, dünyanın en zor sorunlarından bazılarını çözmeye açılan bir kapı" diyerek ekliyor: 

Faydalı kuantum hesaplamaya giden yolumuz net. Temel teknoloji kanıtlanmış durumda ve yapımızın ölçeklenebilir olduğuna inanıyoruz. 

Independent Türkçe, New York Times, Live Science, Reuters, Verge, Microsoft, Nature