Bilim insanları yanıtladı: Neden bebeklik anıları hatırlanmıyor?

Yale'den araştırmacılar ilk yıllarımızda anılarımızı kodlayabildiğimizi öne sürüyor, peki onlara ne oluyor?

26 bebekle yapılan bir araştırma, bebeklerin neleri hatırladığını ortaya koydu (Unsplash/@michalbarhaim)
26 bebekle yapılan bir araştırma, bebeklerin neleri hatırladığını ortaya koydu (Unsplash/@michalbarhaim)
TT

Bilim insanları yanıtladı: Neden bebeklik anıları hatırlanmıyor?

26 bebekle yapılan bir araştırma, bebeklerin neleri hatırladığını ortaya koydu (Unsplash/@michalbarhaim)
26 bebekle yapılan bir araştırma, bebeklerin neleri hatırladığını ortaya koydu (Unsplash/@michalbarhaim)

Rebecca Whittaker 

Bilim insanları, yaşamın ilk yıllarında çok şey öğrenmemize rağmen neden bebekliğimizi hatırlamadığımızı keşfetti.

Araştırmacılar uzun zamandır, beynin anıları kaydetmekten sorumlu bölümü hipokampusun ergenlik dönemine kadar gelişmeyi sürdürdüğü ve ilk yıllarımızdaki anıları kodlayamadığı için bu deneyimleri saklayamadığımıza inanıyordu.

Ancak durumun böyle olmadığını bulan Yaleli araştırmacılar, sadece onlara erişemediğimizi öne sürüyor.

Hakemli dergi Science'ta yayımlanan çalışmada araştırmacılar, 4 aydan iki yaşa 26 bebeğe yeni bir yüz, nesne ya da sahne görüntüsü gösterdi ve daha sonra bunları hatırlayıp hatırlamadıklarını test etti.

Bebeklere daha sonra başka kareler verildi ve ardından yeni bir görselin yanında daha önce gördükleri resim gösterildi.

Araştırmanın kıdemli yazarı Profesör Nick Turk-Browne, "Bebekler bir şeyi daha önce bir kez gördüyse, tekrar görünce ona daha fazla bakmalarını bekleriz" diyor.

Eğer bir bebek daha önce gördüğü görüntüye yanındaki yeni görüntüden daha uzun bakıyorsa, bu durum bebeğin resme aşina olduğu şeklinde yorumlanabilir.

Araştırmacılar, resimlere baktıkları sırada bebeklerin hipokampusundaki aktiviteyi ölçmek için fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) kullanarak beyin taramaları yaptı.
 

Bebeklere yüzlerin, nesnelerin ve sahnelerin görüntüleri gösterildi ve beyin taramaları bunları hatırlayıp hatırlayamadıklarını ortaya çıkardı (Unsplash/@huchenme)

Bebeklere yüzlerin, nesnelerin ve sahnelerin görüntüleri gösterildi ve beyin taramaları bunları hatırlayıp hatırlayamadıklarını ortaya çıkardı (Unsplash/@huchenme)

Yeni bir görüntüye bakan bir bebeğin hipokampusundaki aktivitenin yoğunluğuyla, sonrasında aynı görselle karşılaşan aynı bebeğin bakış süresinin doğru orantılı olduğu bulundu.

Bu durum tüm bebekler için geçerli olsa da en güçlü beyin aktivitesi 12 aydan büyüklerde görüldü ve bu, hipokampusun gelişerek öğrenme ve hafızayı desteklediğine işaret ediyor.

Yale'deki ekibin daha önce yaptığı bir araştırmada, henüz üç aylık bebeklerin dahi "istatistiksel öğrenme" adlı bir hafıza türü sergilediği tespit edilmişti.

Epizodik bellek belirli olaylarla ilgilenirken, istatistiksel öğrenme bir yerin neye benzediği gibi, olaylar arasındaki örüntüleri çıkarmakla ilgili.

Profesör Turk-Browne, epizodik belleğin bebekliğin ilerleyen dönemlerinde, yaklaşık bir yaş ve üzerinde ortaya çıkabileceğinden şüphelendiğini söylüyor. Bebeklerin ihtiyaçları düşünüldüğünde bu gelişimsel ilerlemenin mantıklı olduğunu savunuyor.

"İstatistiksel öğrenme, etrafımızdaki dünyadaki yapıyı ortaya çıkarmakla ilgili" diyor. 

Dil, bakış açısı, kavramlar ve daha fazlasının gelişiminde kritik önem taşıyor. Dolayısıyla istatistiksel öğrenmenin neden epizodik bellekten daha önce devreye girebileceği anlaşılabilir.

Öte yandan bu son çalışma, epizodik anıların hipokampus tarafından daha önce düşünülenden daha erken, yetişkinken aktarabileceğimiz en eski anılardan çok önce kodlanabileceğini gösteriyor. Bu da bu anılara ne olduğuna dair soru işaretlerine yol açıyor.

Profesör Turk-Browne'a göre bir ihtimal, anıların uzun süreli hafıza deposuna atılmamış olabileceği.

Ancak o, anıların kodlamadan uzun süre sonra da hâlâ orada olduğunu ancak onlara erişemediğimizi öne sürüyor.

Profesör Turk-Browne'un ekibi devam eden çalışmalarında bebeklerin, yeni emeklemeye başlayan bebeklerin ve çocukların, bebekken kendi bakış açılarından çekilen ev videolarını hatırlayıp hatırlayamadığını test ediyor ve geçici pilot sonuçlar, bu anıların kaybolmadan önce okul öncesi yaşa kadar varlığını koruyabildiğini gösteriyor.

Independent Türkçe,independent.co.uk/news



Musk'ın DOGE politikaları Amerikan devletinde teknoloji kaosu yarattı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

Musk'ın DOGE politikaları Amerikan devletinde teknoloji kaosu yarattı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

Trump yönetiminin Hükümet Verimliliği Bakanlığı'nın (DOGE) girişimleri, DOGE lideri Elon Musk'ın bu çabayı federal hükümete Silikon Vadisi tarzı "teknoloji desteği" diye tanıtmasına rağmen, hem devlet kurumlarıyla etkileşime girenler hem de bu kurumlarda çalışanlar için teknolojik kaosa yol açıyor.

Zorlukların bir kısmı, tamamen uzaktan görevler için işe alınanlar da dahil binlerce hükümet çalışanının devlet dairelerinde çalışmaya çağrılması emriyle ortaya çıktı.

Tarım Bakanlığı ve Milli Gelirler İdaresi (IRS) çalışanları WIRED'a yaptığı açıklamada, personel akınının yönetimin teknoloji sistemlerini zorladığını söyledi.

Ofise dönüş için kısaltma kullanan bir çalışan "OD biletleriyle boğuşuyoruz" dedi.

Bu devasa OD zorunluluğunu destekleyecek BT altyapısına sahip değiliz.

Bir IRS çalışanı, dergiye verdiği röportajda çalışanlar için "binanın hiçbir yerinde sabun, tuvalet kağıdı ya da kağıt havlu yok" dedi. 

Sebiller bozuk. Çoğu kişi yerel alan ağlarına bağlanamıyor ve Wi-Fi sürekli kesiliyor.

Teknoloji sorunları, halihazırda işten çıkarılma sürecinde olan ya da emeklilik ve gönüllü istifa teklif edilen 7 bin kişiye ek olarak daha fazla kesinti yapmak istediği bildirilen Sosyal Güvenlik İdaresi gibi kamuya hizmet veren da başına bela oldu.

Washington Post'a göre, DOGE'nin yeni sahtekarlık kontrol sistemini geniş kullanıcı kitleleri üzerinde test etmeden uygulamaya koymasının ardından, geçen hafta boyunca Sosyal Güvenlik'le ilgili internet siteleri defalarca, bazen neredeyse tüm gün boyunca çöktü.

Gazetenin ulaştığı e-postaya göre ayrıca, Ek Güvenlik Geliri programındaki 7 milyondan fazla kişiye, aslında hâlâ ödemeleri olduğu halde "şu anda ödeme alamadıklarına" dair yanıltıcı bir mesaj atıldı.

Gelecek hafta kullanıcıların kimliklerini çevrimiçi olarak doğrulamalarını zorunlu kılacak bir başka DOGE girişimi, kurumun sunucuları üzerinde daha fazla baskıya yol açtı.

Üst düzey bir yetkili, The Post'a, "Çılgınca bir yoğunluk yaşıyoruz" diye konuştu.

Bunlar, DOGE'nin sistemlerimizle oynamasından korkan kişiler. Korkudan çılgına dönmüş muazzam sayıda kişi var.

The Post'a göre, kurumun veri tabanlarını yöneten bölümde kalan 3 bin Sosyal Güvenlik çalışanından en az 800'ü işten çıkarılma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir.

Sosyal Güvenlik, sık sık ve yanlış bir şekilde Sosyal Güvenlik'in milyonlarca ölü insana çek gönderen bir "saadet zinciri" olduğunu iddia eden Musk'ın sürekli odaklandığı bir konu.

(2024 tarihli genel müfettiş raporuna göre, kurumun 2015'le 2022 arasındaki ödemelerinin yüzde 1'inden daha azı usulsüzdü).

Independent Türkçe