Bilim insanları yanıtladı: Neden bebeklik anıları hatırlanmıyor?

Yale'den araştırmacılar ilk yıllarımızda anılarımızı kodlayabildiğimizi öne sürüyor, peki onlara ne oluyor?

26 bebekle yapılan bir araştırma, bebeklerin neleri hatırladığını ortaya koydu (Unsplash/@michalbarhaim)
26 bebekle yapılan bir araştırma, bebeklerin neleri hatırladığını ortaya koydu (Unsplash/@michalbarhaim)
TT

Bilim insanları yanıtladı: Neden bebeklik anıları hatırlanmıyor?

26 bebekle yapılan bir araştırma, bebeklerin neleri hatırladığını ortaya koydu (Unsplash/@michalbarhaim)
26 bebekle yapılan bir araştırma, bebeklerin neleri hatırladığını ortaya koydu (Unsplash/@michalbarhaim)

Rebecca Whittaker 

Bilim insanları, yaşamın ilk yıllarında çok şey öğrenmemize rağmen neden bebekliğimizi hatırlamadığımızı keşfetti.

Araştırmacılar uzun zamandır, beynin anıları kaydetmekten sorumlu bölümü hipokampusun ergenlik dönemine kadar gelişmeyi sürdürdüğü ve ilk yıllarımızdaki anıları kodlayamadığı için bu deneyimleri saklayamadığımıza inanıyordu.

Ancak durumun böyle olmadığını bulan Yaleli araştırmacılar, sadece onlara erişemediğimizi öne sürüyor.

Hakemli dergi Science'ta yayımlanan çalışmada araştırmacılar, 4 aydan iki yaşa 26 bebeğe yeni bir yüz, nesne ya da sahne görüntüsü gösterdi ve daha sonra bunları hatırlayıp hatırlamadıklarını test etti.

Bebeklere daha sonra başka kareler verildi ve ardından yeni bir görselin yanında daha önce gördükleri resim gösterildi.

Araştırmanın kıdemli yazarı Profesör Nick Turk-Browne, "Bebekler bir şeyi daha önce bir kez gördüyse, tekrar görünce ona daha fazla bakmalarını bekleriz" diyor.

Eğer bir bebek daha önce gördüğü görüntüye yanındaki yeni görüntüden daha uzun bakıyorsa, bu durum bebeğin resme aşina olduğu şeklinde yorumlanabilir.

Araştırmacılar, resimlere baktıkları sırada bebeklerin hipokampusundaki aktiviteyi ölçmek için fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) kullanarak beyin taramaları yaptı.
 

Bebeklere yüzlerin, nesnelerin ve sahnelerin görüntüleri gösterildi ve beyin taramaları bunları hatırlayıp hatırlayamadıklarını ortaya çıkardı (Unsplash/@huchenme)

Bebeklere yüzlerin, nesnelerin ve sahnelerin görüntüleri gösterildi ve beyin taramaları bunları hatırlayıp hatırlayamadıklarını ortaya çıkardı (Unsplash/@huchenme)

Yeni bir görüntüye bakan bir bebeğin hipokampusundaki aktivitenin yoğunluğuyla, sonrasında aynı görselle karşılaşan aynı bebeğin bakış süresinin doğru orantılı olduğu bulundu.

Bu durum tüm bebekler için geçerli olsa da en güçlü beyin aktivitesi 12 aydan büyüklerde görüldü ve bu, hipokampusun gelişerek öğrenme ve hafızayı desteklediğine işaret ediyor.

Yale'deki ekibin daha önce yaptığı bir araştırmada, henüz üç aylık bebeklerin dahi "istatistiksel öğrenme" adlı bir hafıza türü sergilediği tespit edilmişti.

Epizodik bellek belirli olaylarla ilgilenirken, istatistiksel öğrenme bir yerin neye benzediği gibi, olaylar arasındaki örüntüleri çıkarmakla ilgili.

Profesör Turk-Browne, epizodik belleğin bebekliğin ilerleyen dönemlerinde, yaklaşık bir yaş ve üzerinde ortaya çıkabileceğinden şüphelendiğini söylüyor. Bebeklerin ihtiyaçları düşünüldüğünde bu gelişimsel ilerlemenin mantıklı olduğunu savunuyor.

"İstatistiksel öğrenme, etrafımızdaki dünyadaki yapıyı ortaya çıkarmakla ilgili" diyor. 

Dil, bakış açısı, kavramlar ve daha fazlasının gelişiminde kritik önem taşıyor. Dolayısıyla istatistiksel öğrenmenin neden epizodik bellekten daha önce devreye girebileceği anlaşılabilir.

Öte yandan bu son çalışma, epizodik anıların hipokampus tarafından daha önce düşünülenden daha erken, yetişkinken aktarabileceğimiz en eski anılardan çok önce kodlanabileceğini gösteriyor. Bu da bu anılara ne olduğuna dair soru işaretlerine yol açıyor.

Profesör Turk-Browne'a göre bir ihtimal, anıların uzun süreli hafıza deposuna atılmamış olabileceği.

Ancak o, anıların kodlamadan uzun süre sonra da hâlâ orada olduğunu ancak onlara erişemediğimizi öne sürüyor.

Profesör Turk-Browne'un ekibi devam eden çalışmalarında bebeklerin, yeni emeklemeye başlayan bebeklerin ve çocukların, bebekken kendi bakış açılarından çekilen ev videolarını hatırlayıp hatırlayamadığını test ediyor ve geçici pilot sonuçlar, bu anıların kaybolmadan önce okul öncesi yaşa kadar varlığını koruyabildiğini gösteriyor.

Independent Türkçe,independent.co.uk/news



Apple'dan "kavisli ve çoğu camdan oluşan" iPhone hamlesi

TT

Apple'dan "kavisli ve çoğu camdan oluşan" iPhone hamlesi

Apple'ın "çoğunlukla camdan" ve kavisli yeni bir iPhone üzerinde çalıştığı bildirildi.

Bloomberg'e göre bu, şirketin gelecek yıllarda piyasaya süreceği akıllı gözlükler ve ev robotunu da içeren bir dizi yeni üründen sadece biri.

Apple'ın 2027'de tamamen yeni bir iPhone görünümü planladığına dair söylentilerin arttığı bir dönemde bu haber çıktı. The Information'ın daha önceki bir haberine göre o yıl iPhone'un, ekranın her taraftan uçtan uca uzandığı ilk versiyonu gelebilir.

Apple'ın önceki iPhone'larda bu hayalini gerçekleştirmesini engelleyen çentiklerden ve ekran deliklerinden kurtulmak istediği uzun zamandır söyleniyordu. Ancak ön kamera gibi sorunlar nedeniyle bunun zor olduğu görüldü.

Önceki haberlerde Apple'ın kamerayı ve diğer önemli bileşenleri ekranın altına yerleştirerek bunu çözmeyi planladığı öne sürülmüştü.

Bloomberg'ün haberinde telefonun "kavisli" olmasıyla neyin kastedildiği net değil. iPhone tasarımının yıllardır parçası olan düz kenarlar olmaksızın camın ekranın etrafına doğru uzanacağı anlamına gelebilir.

Aynı habere göre Apple ilk katlanabilir telefonunu da 2027'de piyasaya sürebilir. Şirketin katlanarak daha küçük hale gelebilecek bir cihaz üretmenin yolları üzerinde çalıştığı uzun zamandır söyleniyordu ancak teknolojinin mevcut durumundan dolayı sıkıntı yaşadığı bildiriliyor.

Haberde ayrıca Apple'ın o yıl Meta'nın ürünleriyle yarışacak akıllı gözlüklerin yanı sıra AirPods ve kameralı Apple Watch'lar gibi diğer akıllı giyilebilir ürünleri de piyasaya sürebileceği iddia ediliyor.

O yıl ayrıca Apple'ın uzun süredir söylentisi dolaşan, kişiliğe sahip olacağı ve ev asistanı görevi göreceği söylenen ev robotunun satışa sunulmasına da tanık olabilir. Fiziksel robotlar üzerinde kamuya açık bir şekilde çalışan Apple, etkileyici şekillerde hareket edebilen deneysel bir robotik lambayı kısa süre önce tanıtmıştı.

Independent Türkçe