NASA'dan insanları parçalayabilecek "zombi yıldız"a yakın takip

Gökbilimciler, Magnetar SGR 0501+4516'nın aşırı güçlü manyetik alanının "vücuttaki her atomu parçalayabileceğini" söylüyor

NASA'nın Hubble Uzay Teleskobu, inanılmaz derecede güçlü bir manyetik alana sahip ölü bir yıldız olan Magnetar SGR 0501+4516'yı, Samanyolu'ndan geçerken izliyor (ESA/NASA)
NASA'nın Hubble Uzay Teleskobu, inanılmaz derecede güçlü bir manyetik alana sahip ölü bir yıldız olan Magnetar SGR 0501+4516'yı, Samanyolu'ndan geçerken izliyor (ESA/NASA)
TT

NASA'dan insanları parçalayabilecek "zombi yıldız"a yakın takip

NASA'nın Hubble Uzay Teleskobu, inanılmaz derecede güçlü bir manyetik alana sahip ölü bir yıldız olan Magnetar SGR 0501+4516'yı, Samanyolu'ndan geçerken izliyor (ESA/NASA)
NASA'nın Hubble Uzay Teleskobu, inanılmaz derecede güçlü bir manyetik alana sahip ölü bir yıldız olan Magnetar SGR 0501+4516'yı, Samanyolu'ndan geçerken izliyor (ESA/NASA)

Anthony Cuthbertson Teknoloji Editör Yardımcısı @ADCuthbertson 

NASA, saatte 177 bin kilometreden daha hızlı bir şekilde galaksimizde ilerleyen, yıkıcı etkiler yaratma potansiyeline sahip bir "zombi yıldız"ı takip ediyor.

Son derece yoğun cisim, Samanyolu'nda bilinen 30 magnetarda biri. Magnetarlar, tamamen nötronlardan oluşan ölü yıldız kalıntılarını ifade ediyor.

Sadece 20 kilometre çapa sahip Magnetar SGR 0501+4516'nın Güneş'ten daha fazla kütlesi var ve manyetik alanı, Dünya'nın manyetosferinden yaklaşık 1 trilyon kat daha güçlü.

Magnetar, Hubble Uzay Teleskobu'nu kullanan araştırmacılar tarafından keşfedildi ve NASA bu "kaçak" cismi, "çizgi roman kahramanlarının süper güçlerine sahip" diye tanımlıyor.

NASA'nın Hubble Misyonu ekibi keşfi detaylandırdıkları blog yazısında, magnetarın evrenin bilinmeyen bir bölümünden geldiğini ancak evrenin en büyük gizemlerinden bazılarına ışık tutabileceğini belirtiyor.

Ekip, "Bir kişi magnetarın 600 mil (yaklaşık bin kilometre) yakınına gelse gökcismi, vücuttaki her atomu parçalayan, bilimkurgu filmlerinin meşhur ölüm ışınına dönüşür" diye yazıyor.

Bu kaçak magnetar, Samanyolu Galaksisi'ndeki örnekler arasında, başlangıçta tahmin edildiği gibi süpernova patlamasıyla oluşmama ihtimali en yüksek magnetar adayı. O kadar tuhaf ki hızlı radyo patlamaları diye bilinen olayların ardındaki mekanizmaya dair ipuçları bile sunabilir.

Görsel kaldırıldı.Magnetar adı verilen ultra güçlü manyetik alana sahip bir nötron yıldızının radyo dalgaları (kırmızı) yaymasının, bir sanatçı tarafından tasviri. Magnetarlar, hızlı radyo patlamalarını yaratan başlıca adaylar arasında yer alıyor (Bill Saxton/NRAO/AUI/NSF)


Gökbilimciler daha önce Magnetar SGR 0501+4516'nın komşu bir süpernovanın çekirdeğinin çökmesiyle oluştuğunu düşünüyordu ancak yeni gözlemler doğum yeri hakkında şüpheler uyandırdı.

Bu keşif magnetarın ya 20 bin diye bildirilen yaşından çok daha yaşlı olduğu ya da iki nötron yıldızının birleşmesiyle oluştuğu anlamına geliyor.

Keşfi yapan ekibe liderlik eden Ashley Chrimes, "Magnetarlar, tamamen nötronlardan oluşan nötron yıldızlarıdır (yıldızların ölü kalıntıları)" diyor.

Magnetarları benzersiz kılan şey, Dünya'daki en güçlü mıknatıslardan milyarlarca kat daha güçlü olan aşırı kuvvetli manyetik alanları.

İspanya'nın Barselona kentindeki Uzay Bilimleri Enstitüsü'nden Nanda Rea ise şöyle ekliyor:

Magnetarların doğum oranları ve oluşum senaryoları, yüksek enerji astrofiziğinde en acil sorular arasında yer alıyor. Bunların, gama ışını patlamaları, son derece parlak süpernovalar ve hızlı radyo patlamaları gibi evrenin en güçlü geçici olaylarının çoğu üzerinde etkisi var.

Araştırma ekibi, magnetarın Samanyolu'ndaki güzergahını ve kökenini daha iyi anlamak için gözlemlerine devam edecek.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/space



WhatsApp yeni güncellemesini duyurdu

WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)
WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)
TT

WhatsApp yeni güncellemesini duyurdu

WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)
WhatsApp'ın yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği güncellemesi, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik olarak indirmesini engelliyor (Pexels)

WhatsApp, diğer kullanıcıların izin almadan sohbetleri dışa aktarmasını veya görüntüyle medya dosyalarını indirmesini önlemek üzere tasarlanmış önemli bir yeni güncelleme duyurdu.

Hem bireysel sohbetlerde hem de gruplarda kullanılabilen Gelişmiş Sohbet Gizliliği ayarı, kullanıcıların sohbetleri dışa aktarmasını veya paylaşılan medyayı otomatik indirmesini engelleyecek.

Meta'ya ait, dünyanın en popüler mesajlaşma uygulaması olan platform, yeni özelliğin yaklaşık 3 milyar kullanıcısına "kimsenin, söylenenleri sohbet dışına taşıyamayacağına dair daha fazla güven" vermeyi amaçladığını ifade ediyor.

Son gizlilik aracı, önümüzdeki aylarda tüm kullanıcılara sunulacak ve gelecekteki güncellemelerde "daha da fazla koruma" planlanıyor.

Uçtan uca şifreleme gibi mevcut gizlilik özelliklerini temel alan bu özellik WhatsApp'ın, gizlilik savunucularının eleştirilerine yol açan yeni bir yapay zeka aracını tanıtmasının üzerinden sadece birkaç hafta geçmişken sonra çıktı.

WhatsApp, uygulama ekranında çok renkli bir daire olarak görünen Meta AI'ın "sorularınızı yanıtlamak, size bir şeyler öğretmek veya yeni fikirler üretmenize yardım etmek" için tasarlandığını belirtiyor.

Şirket, bunun "tamamen isteğe bağlı" olduğunu iddia ediyor ancak aracı uygulamadan kaldırmanın bir yolu yok. Bu durum aracın, Meta'nın yapay zeka modellerini eğitmek için insanlardan veri toplamak amacıyla kullanılabileceği endişesine yol açıyor.

Meta, sohbet botunun "sadece kullanıcıların onunla paylaştığı mesajları okuyabileceğini" ve kişisel sohbetlerdeki mesajları okuyamayacağını ifade ediyor fakat Birleşik Krallık Bilgi Komisyonu Ofisi (ICO), aracın benimsenme sürecini takip ediyor.

ICO, "İnsanların kişisel bilgileriyle yapay zeka modellerini eğitmek veya kullanmak isteyen kuruluşlar, tüm veri koruma yükümlülüklerine uymalı ve çocukların verilerini işlerken gerekli ek önlemleri almalı" ifadelerini kullanıyor.

WhatsApp'ın en son sürümünde mevcut olan yeni Gelişmiş Sohbet Gizliliği özelliği, sohbet adına ve ardından Gelişmiş Sohbet Gizliliği'ne tıklanarak etkinleştirilebilir.

WhatsApp, yeni güncellemeyi duyuran blog gönderisinde "WhatsApp grupları, giderek daha çok gerçek dünyadaki ağlarımızın uzantısı haline geliyor ve bazıları diğerlerinden çok daha yakın" diye belirtiyor.

Bu özelliğin, bir destek grubunda sağlık sorunları hakkında konuşmak veya sizin için önemli bir konu hakkında topluluğunuzu organize etmek gibi, herkesi yakından tanımadığınız ancak yine de hassas konuların konuşulduğu gruplarda en iyi şekilde kullanılacağını düşünüyoruz. 

Independent Türkçe